Văn nghị luận là thể loại văn học trong đó người viết bày tỏ quan điểm, ý kiến, hoặc phân tích về một vấn đề, sự việc, hiện tượng nào đó trong xã hội, đời sống. Mục đích chính của văn nghị luận là thuyết phục người đọc, người nghe đồng tình với quan điểm hoặc giải pháp mà tác giả đưa ra.

Đặc điểm của văn nghị luận:
Quan điểm rõ ràng: Văn nghị luận luôn có một lập trường, quan điểm rõ ràng về vấn đề được thảo luận.
Lý lẽ và chứng cứ: Để thuyết phục người đọc, tác giả sử dụng lý lẽ (được xây dựng từ các luận điểm, luận cứ) và chứng cứ (dẫn chứng cụ thể, số liệu, ví dụ) để minh chứng cho quan điểm của mình.
Lối viết logic và chặt chẽ: Cấu trúc của văn nghị luận phải có sự liên kết chặt chẽ giữa các phần, từ phần mở bài, thân bài đến kết bài.
Tính thuyết phục: Văn nghị luận cần sử dụng các biện pháp nghệ thuật và lý lẽ hợp lý để thuyết phục người đọc, khiến họ đồng tình với quan điểm của tác giả.
Các dạng văn nghị luận phổ biến:
Nghị luận xã hội: Bàn về các vấn đề xã hội, đạo đức, lối sống, các giá trị nhân văn, v.v.

Ví dụ: "Bảo vệ môi trường là trách nhiệm của mỗi người."
Nghị luận văn học: Phân tích, đánh giá các tác phẩm văn học, tác giả, hay các vấn đề liên quan đến nghệ thuật văn học.

Ví dụ: "Phân tích nhân vật Hamlet trong vở kịch của Shakespeare."
Nghị luận chính trị: Bàn về các vấn đề chính trị, các chính sách, hoặc các sự kiện quốc tế.

Ví dụ: "Lợi ích của việc tham gia vào các tổ chức quốc tế."
Cấu trúc của một bài văn nghị luận:
Mở bài: Giới thiệu vấn đề cần nghị luận và nêu vấn đề chính mà bài viết sẽ đề cập đến.
Thân bài: Trình bày các luận điểm, lý lẽ, chứng cứ để phân tích, giải thích hoặc phản biện vấn đề.
Kết bài: Tổng kết lại các luận điểm đã đưa ra và đưa ra quan điểm hoặc kết luận của tác giả về vấn đề.
Văn nghị luận không chỉ giúp học sinh rèn luyện khả năng tư duy phản biện mà còn giúp họ rèn luyện kỹ năng viết và giao tiếp một cách rõ ràng và thuyết phục.