Hồ Chí Minh là vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc và cách mạng Việt Nam. Cả cuộc đời của Người cống hiến hết cho sự nghiệp cách mạng dân tộc, trở thành nhà cách mạng vĩ đại của dân tộc Việt Nam nói riêng, của quốc tế cộng sản nói chung. Bên cạnh sự nghiệp cách mạng, Người còn để lại một số di sản văn học quý giá, xứng đáng là một nhà văn, nhà thơ lớn của dân tộc. Một trong số đó là tập thơ “Nhật ký trong tù”. Bài thơ “Không ngủ được” được trích từ tập thơ đó của Bác.
Tháng 8 năm 1942, dưới danh nghĩa là đại biểu của “Việt Nam độc lập đồng minh hội” Bác lấy tên là “Hồ Chí Minh”.  Ngày 27/8 Bác bị Tưởng Giới Thạch bắt vì bị tình nghi là gián điệp. Từ đây, Bác đã trải qua hành trình gian khổ “Quảng Tây giải khắp mười ba huyện/ Mười tám nhà lao đã ở qua”. Chính trong bối cảnh này, tập thơ “Nhật ký trong tù” đã ra đời. Tập thơ ghi lại một chặng đường dài và gian khổ mà Bác đã trải qua trên con đường cứu nước của mình, trong đó có bài Không ngủ được. Bài thơ được viết theo thể thơ thất ngôn tứ tuyệt cùng phương thức biểu đạt là tự sự kết hợp biểu cảm. Nội dung chính của bài thơ là kể về một đêm không ngủ của Bác Hồ vì lo nỗi nước nhà. Đồng thời cũng thể hiện mong ước của Bác về một ngày Cách mạnh thành công, đất nước được tự do, người dân được no ấm.
Từ hai câu đầu tiên, ta đã thấy được hình ảnh Bác mất ngủ, trằn trọc suốt đêm:
Canh một, canh hai, lại canh ba,
Trằn trọc băn khoăn không ngủ được;
Bác Hồ lặng lẽ đếm thời gian trôi qua một cách nặng nề, chậm chạp một canh, hai canh, ba canh giữa không gian tối tăm của ngục tù. Bác không thể ngủ được, trằn trọc băn khoăn, đó là tâm trạng thao thức, trăn trở giữa khuya của Bác.
Đến hai câu thơ tiếp theo:
Canh tư, canh năm vừa chợp mắt,
Sao vàng năm cánh mộng hồn quanh
Vì trăn trở nỗi nước nhà nên Bác không thể ngủ sâu giấc, đếm tới canh thứ tư Bác mới chợp mắt được một chút, bỗng hình ảnh sao vàng năm cánh hiện lên trong tâm trí Bác. Đây là niềm tin, là mong ước của Bác về sự thắng lợi của Cách mạng trong tương lai.
Bài thơ đã giúp người đọc hiểu thêm về nỗi lòng của Bác, luôn vì nước vì dân. Chính vì tình cảm ấy mà nhiều đêm trong tù của Tưởng Giới Thạch Bác không thể nào ngủ được. Với lời thơ, hình ảnh thơ tự nhiên, bình dị, gần gũi cùng ngôn ngữ không hoa mĩ, cầu kì, dễ hiểu, người đọc cảm nhận được tâm trạng thao thức, trăn trở của Bác trong ngục tối về tình hình đất nước, về cuộc đấu tranh của dân tộc thoát khỏi sự xâm lược của giặc ngoại xâm. Đồng thời cũng thể hiện niềm tin của Bác về sự thắng lợi của Cách mạng trong tương lai.

Hồ Chí Minh là vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc và cách mạng Việt Nam. Cả cuộc đời của Người cống hiến hết cho sự nghiệp cách mạng dân tộc, trở thành nhà cách mạng vĩ đại của dân tộc Việt Nam nói riêng, của quốc tế cộng sản nói chung. Bên cạnh sự nghiệp cách mạng, Người còn để lại một số di sản văn học quý giá, xứng đáng là một nhà văn, nhà thơ lớn của dân tộc. Một trong số đó là tập thơ “Nhật ký trong tù”. Bài thơ “Không ngủ được” được trích từ tập thơ đó của Bác.
Tháng 8 năm 1942, dưới danh nghĩa là đại biểu của “Việt Nam độc lập đồng minh hội” Bác lấy tên là “Hồ Chí Minh”.  Ngày 27/8 Bác bị Tưởng Giới Thạch bắt vì bị tình nghi là gián điệp. Từ đây, Bác đã trải qua hành trình gian khổ “Quảng Tây giải khắp mười ba huyện/ Mười tám nhà lao đã ở qua”. Chính trong bối cảnh này, tập thơ “Nhật ký trong tù” đã ra đời. Tập thơ ghi lại một chặng đường dài và gian khổ mà Bác đã trải qua trên con đường cứu nước của mình, trong đó có bài Không ngủ được. Bài thơ được viết theo thể thơ thất ngôn tứ tuyệt cùng phương thức biểu đạt là tự sự kết hợp biểu cảm. Nội dung chính của bài thơ là kể về một đêm không ngủ của Bác Hồ vì lo nỗi nước nhà. Đồng thời cũng thể hiện mong ước của Bác về một ngày Cách mạnh thành công, đất nước được tự do, người dân được no ấm.
Từ hai câu đầu tiên, ta đã thấy được hình ảnh Bác mất ngủ, trằn trọc suốt đêm:
Canh một, canh hai, lại canh ba,
Trằn trọc băn khoăn không ngủ được;
Bác Hồ lặng lẽ đếm thời gian trôi qua một cách nặng nề, chậm chạp một canh, hai canh, ba canh giữa không gian tối tăm của ngục tù. Bác không thể ngủ được, trằn trọc băn khoăn, đó là tâm trạng thao thức, trăn trở giữa khuya của Bác.
Đến hai câu thơ tiếp theo:
Canh tư, canh năm vừa chợp mắt,
Sao vàng năm cánh mộng hồn quanh
Vì trăn trở nỗi nước nhà nên Bác không thể ngủ sâu giấc, đếm tới canh thứ tư Bác mới chợp mắt được một chút, bỗng hình ảnh sao vàng năm cánh hiện lên trong tâm trí Bác. Đây là niềm tin, là mong ước của Bác về sự thắng lợi của Cách mạng trong tương lai.
Bài thơ đã giúp người đọc hiểu thêm về nỗi lòng của Bác, luôn vì nước vì dân. Chính vì tình cảm ấy mà nhiều đêm trong tù của Tưởng Giới Thạch Bác không thể nào ngủ được. Với lời thơ, hình ảnh thơ tự nhiên, bình dị, gần gũi cùng ngôn ngữ không hoa mĩ, cầu kì, dễ hiểu, người đọc cảm nhận được tâm trạng thao thức, trăn trở của Bác trong ngục tối về tình hình đất nước, về cuộc đấu tranh của dân tộc thoát khỏi sự xâm lược của giặc ngoại xâm. Đồng thời cũng thể hiện niềm tin của Bác về sự thắng lợi của Cách mạng trong tương lai.