Bài thơ "Tức cảnh Pác Bó" của Hồ Chí Minh là một tác phẩm đặc sắc, thể hiện tâm hồn và tinh thần của Người trong những năm tháng hoạt động cách mạng. Dưới đây là phân tích chi tiết về bài thơ:

1. Nội dung và ý nghĩa
Bài thơ được viết trong bối cảnh Hồ Chí Minh sống và làm việc tại Pác Bó, Cao Bằng trong những năm 1941-1942. Qua bài thơ, tác giả không chỉ ghi lại cảnh vật thiên nhiên mà còn thể hiện tâm tư, tình cảm của một người chiến sĩ cách mạng.

a. Cảnh vật thiên nhiên
"Sáng ra bờ suối tối vào hang"
Câu thơ mở đầu gợi lên hình ảnh của một ngày làm việc của Bác. "Bờ suối" và "hang" là hai hình ảnh tượng trưng cho không gian sống và làm việc gian khổ. Điều này không chỉ thể hiện sự gần gũi với thiên nhiên mà còn phản ánh lối sống giản dị, gần gũi của Người.

"Cháo bẹ rau măng vẫn sẵn sàng"
Hình ảnh bữa ăn đơn sơ với "cháo bẹ rau măng" cho thấy sự khắc khổ trong đời sống của người chiến sĩ cách mạng. Tuy nhiên, từ "vẫn sẵn sàng" thể hiện tinh thần lạc quan, sẵn sàng hy sinh cho sự nghiệp cách mạng. Điều này cho thấy sự kiên trì và quyết tâm của Bác.

b. Tâm tư cách mạng
"Bán đá chày chênh dịch sử đảng"
Câu thơ này mang ý nghĩa sâu sắc về việc xây dựng nền tảng lý luận và thực tiễn cho cách mạng. "Bán đá chày" có thể hiểu là lao động gian khổ, nhưng cũng là biểu tượng cho sự bền bỉ trong công cuộc cách mạng. "Chênh dịch sử đảng" nhấn mạnh đến tầm quan trọng của việc ghi chép, nghiên cứu lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam.

"Cuộc đời cách mạng thật là sang"
Câu kết thể hiện một tư tưởng lạc quan. Dù phải đối diện với muôn vàn khó khăn, Bác vẫn thấy cuộc đời cách mạng là vinh quang, "sang" không chỉ ở nghĩa vật chất mà còn ở giá trị tinh thần, lý tưởng cao đẹp.

2. Nghệ thuật
Thể thơ: Bài thơ được viết theo thể thơ thất ngôn bát cú, thể hiện sự ngắn gọn, súc tích mà vẫn giàu hình ảnh.
Hình ảnh và ngôn từ: Hình ảnh thiên nhiên và sinh hoạt đời thường được sử dụng rất tinh tế, vừa chân thực lại vừa giàu sức gợi. Ngôn từ giản dị, dễ hiểu nhưng chứa đựng những suy tư sâu sắc về cách mạng, về cuộc sống.

Bài thơ "Tức cảnh Pác Bó" không chỉ là một tác phẩm nghệ thuật mà còn là sự thể hiện tâm hồn của một lãnh tụ vĩ đại. Qua những hình ảnh giản dị, Hồ Chí Minh đã gửi gắm thông điệp về tinh thần yêu nước, sự hy sinh và lòng lạc quan trong cuộc sống. Tác phẩm là nguồn cảm hứng lớn lao cho thế hệ sau trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.