Trong truyện ngắn "Lão Hạc", Nam Cao đã gửi gắm nhiều thông điệp và cảm xúc sâu sắc về cuộc sống của người nông dân nghèo Việt Nam vào thời kỳ trước cách mạng tháng Tám năm 1945. Các điều quan trọng mà tác giả muốn truyền tải có thể được tóm gọn như sau:

1. **Sự khổ cực và gian khổ của đời sống nông dân**: Nam Cao đã khắc họa rất chân thực cuộc sống khó khăn, bất lợi của người nông dân thông qua nhân vật Lão Hạc. Lão Hạc phải đấu tranh với nghèo đói, với công việc ruộng vườn mệt nhọc, với cuộc sống thiếu thốn và thiếu vắng sự chăm sóc y tế và giáo dục.

2. **Tinh thần kiên cường, sự hy sinh và lòng nhân ái**: Mặc dù sống trong cảnh nghèo khó, Lão Hạc luôn là người nhân hậu, sẵn sàng giúp đỡ người khác trong cùng hoàn cảnh khó khăn. Tác phẩm thể hiện tinh thần đoàn kết, sự hy sinh vì cộng đồng và lòng yêu nước sâu sắc của người nông dân.

3. **Những bất công xã hội và nhân quyền**: Truyện cũng phản ánh rõ những bất công, sự bóc lột và sự chủ quyền của các địa chủ đối với nông dân. Lão Hạc là biểu tượng cho sự chống đối những bất công xã hội, cho sự đấu tranh vì quyền lợi dân tộc và giai cấp nông dân.

4. **Tâm hồn dân tộc và tình yêu nước**: Nam Cao thông qua nhân vật Lão Hạc đã gửi gắm tình yêu quê hương sâu sắc, tình yêu đất nước và mong muốn được sống trong một xã hội công bằng, dân chủ và phát triển.

Những thông điệp này không chỉ làm nổi bật câu chuyện về Lão Hạc mà còn mang tính chất nhân văn sâu sắc, kêu gọi đấu tranh cho sự công bằng xã hội và quyền lợi của người lao động, đặc biệt là người nông dân.

Truyện ngắn "Lão Hạc" của Nam Cao đã gửi gắm nhiều thông điệp sâu sắc về cuộc sống và số phận của người nông dân nghèo khổ trước cách mạng tháng Tám 1945. Dưới đây là một số điểm chính:

Sự bần cùng và khổ cực của người nông dân:

Lão Hạc là hiện thân của người nông dân nghèo khổ, sống trong cảnh đói nghèo và bất hạnh. Cuộc sống của lão quanh quẩn trong nghèo đói, bệnh tật và cô đơn. Điều này phản ánh hiện thực đau thương của tầng lớp nông dân Việt Nam thời bấy giờ.
Tình yêu thương và lòng tự trọng:

Dù nghèo đói, Lão Hạc vẫn giữ lòng tự trọng cao. Lão không muốn làm phiền ai, kể cả con trai mình. Lão chọn cái chết để không trở thành gánh nặng cho xã hội và cho chính mình. Điều này thể hiện lòng tự trọng và tình yêu thương của lão đối với con trai, mong muốn con có cuộc sống tốt hơn.
Phản ánh sự tha hóa và sự tàn nhẫn của xã hội:

Xã hội thời đó, với sự bất công và tàn nhẫn, đã đẩy người nông dân vào cảnh cùng cực. Cái chết của Lão Hạc là một sự phản kháng thầm lặng đối với xã hội bất công đó. Nam Cao qua đó muốn lên án xã hội phong kiến, đế quốc đương thời đã không quan tâm đến số phận của người dân nghèo.
Tình người và lòng nhân ái:

Dù cuộc sống khổ cực, Lão Hạc vẫn giữ được lòng nhân ái, tình thương với con chó Vàng. Hành động bán chó của lão và cái chết của lão đều mang tính chất bi kịch, nhưng cũng đầy lòng nhân đạo. Điều này cho thấy trong cảnh nghèo đói, người nông dân vẫn giữ được tình người.
Sự bất lực và đau đớn của con người trước số phận:

Lão Hạc là biểu tượng cho sự bất lực của con người trước hoàn cảnh. Cuộc sống đầy đau khổ, không lối thoát đã đẩy lão đến quyết định tự sát. Nam Cao qua đó muốn nhấn mạnh sự bất công của xã hội và sự cần thiết của một cuộc cách mạng để thay đổi số phận con người.
Như vậy, qua "Lão Hạc", Nam Cao đã vẽ lên một bức tranh chân thực, đau đớn về số phận người nông dân nghèo trước cách mạng tháng Tám, đồng thời gửi gắm những thông điệp nhân văn sâu sắc về tình người, lòng tự trọng và sự đấu tranh chống lại bất công xã hội.