Năm ấy, giặc Nguyên kéo quân sang tấn công nước ta. Nhân dân nô nức kéo nhau đi tòng quân, xin ra trận diệt giặc. Ở ngôi làng nọ, có chàng thanh niên trẻ tuổi tên là Yết Kiêu, có tài bơi lội rất giỏi. Anh cũng muốn ra trận giết giặc, bảo vệ quê hương nên về xin cha cho tòng quân. Ngặt nỗi, cha anh già yếu lại bệnh tật, nếu để anh ra trận thì biết lấy ai trông nom nhà cửa. Tuy nhiên, thấy Yết Kiêu quyết tâm, ông đã đồng ý để anh đi.

 
Khi đến kinh đô yết kiến vua Trần, Yết Kiêu đã được nhà vua tin tưởng và giao cho quyền tự chọn vũ khí. Thấy anh chỉ chọn một cây dùi liền rấ lấy làm lạ. Nhưng sau khi nghe anh giải thích thì nhà vua hết sức hài lòng. Khi ông lấy làm lạ Yết Kiêu học ở đâu mà có tài lặn giỏi như vậy. Thì anh đã trả lời rằng chính nhờ tinh thần yêu nước và căm thù giặc, nên anh mới có thể học thành tài như vậy. Chính câu nói ấy đã khẳng định nên cội nguồn sức mạnh vĩ đại của dân tộc ta qua bao cuộc chiến tranh oai hùng.

Hồi ấy, giặc Nguyên mang 100 thuyền lớn theo đường biển vào cướp nước ta. Chúng làm nhiều điều bạo ngược khiến lòng dân oán hận vô cùng.

Ở một làng chài nọ, có một người tên là Yết Kiêu làm nghề đánh cá. Yết Kiêu có sức khỏe hơn người, không ai địch nổi. Đặc biệt, Yết Kiêu có tài lội nước. Mỗi lần xuống nước bắt cá Yết Kiêu có thể ở dưới nước luôn sáu bảy ngày mới lên. Thấy bọn giặc nghênh ngang, làm nhiều điều tàn ác, Yết Kiêu rất căm thù chúng và quyết định lên kinh đô Thăng Long để yết kiến vua Trần Nhân Tông, xin nhà vua cho đi đánh giặc. Nhà vua mừng lắm bèn bảo Yết Kiêu hãy chọn một loại vũ khí, nhưng Yết Kiêu chỉ xin vua một chiếc dùi sắt. Nhà vua rất đỗi ngạc nhiên. Thấy thế Yết Kiêu liền thưa: "Để thần dùi thủng thuyền của giặc". Nhà vua lại hỏi tiếp: "Ai dạy ngươi được như thế?". Yết Kiêu kính cẩn tâu đó là cha, ông thần. Vua lại gặng hỏi ai dạy ông chàng. Yết Kiêu tâu: "Vì căm thù giặc và noi gương người xưa mà ông của thần tự học lấy".

Trong lúc Yết Kiêu lên yết kiến nhà vua thì ở quê nhà cha của Yết Kiêu đang bùi ngùi nhớ con. ông nhớ lại câu chuyện giữa hai cha con trước lúc Yết Kiêu lên đường. Yết Kiêu nói với cha: "Nước mất nhà tan con không thể ngồi im nhìn cảnh quân giặc tàn sát đồng bào ta. Cha ở nhà nhớ bảo trọng, khi nào hết giặc con sẽ trữ về". Người cha nói với Yết Kiêu: "Con cứ yên tâm mà ra đi giết giặc, cha ở nhà còn có bà con lối xóm giúp đỡ, cha chờ tin thắng trận của con".