Ngày xửa ngày xưa, ở một ngôi làng nhỏ giữa núi rừng xa xôi, có một người nông dân tên là Lão Hải. Ông là một người nông dân nghèo khổ, sống bằng công việc chăn nuôi và canh tác mảnh đất nhỏ của mình.

Một ngày, khi Lão Hải đang làm việc trên cánh đồng của mình, ông phát hiện ra một cái hố đất to lớn, trong đó có một cặp lễ vật bằng vàng. Ông không hiểu tại sao chúng lại nằm dưới lòng đất như vậy, nhưng ông đã lôi chúng lên và mang về nhà.

Lão Hải đã tìm hiểu về cách sử dụng vàng và biết rằng nó có giá trị rất lớn. Ông có thể bán vàng đó và thoát khỏi cuộc sống nghèo khó mà ông đang phải đối mặt. Tuy nhiên, thay vì làm vậy, Lão Hải đã quyết định giữ vàng lại và đi tìm người để trả lại.

Ông đã tiếp cận các bạn hàng xóm và kể về việc ông tìm thấy vàng dưới đất. Mọi người đều kinh ngạc và nghi ngờ về việc này, nhưng Lão Hải đã thề trên mạng sống rằng ông nói đúng. Tin đồn về sự lòng kiêng và tốt bụng của ông Lão Hải lan truyền nhanh chóng trong làng.

Cuối cùng, một người giàu có đến và xác nhận rằng họ đã mất cặp lễ vật vàng này một thời gian trước đó. Họ đánh giá cao lòng trung thực của Lão Hải và hậu tạ ông một số tiền lớn.

Lão Hải từ chối tiền thưởng và nói rằng ông chỉ muốn thấy hạnh phúc của người đưa mất mát. Trong lúc quyết định đối diện với cơ hội trở nên giàu có, Lão Hải đã chọn giữ lại lòng trung thực và lòng lòng tốt bụng của mình.

Từ đó, câu chuyện về Lão Hải và sự trả vàng đã trở thành một truyền thuyết trong làng, nhắc nhở mọi người về tầm quan trọng của trung thực và lòng lòng tốt bụng trong cuộc sống.

Trong kho tàng cổ tích Việt Nam, em thích nhất là câu chuyện Cây khế. Vì câu chuyện không chỉ hay mà còn chứa đựng những bài học nhân văn sâu sắc.

Câu chuyện Cây khế, kể về hai người anh em trai nhưng lại có tích cách đối lập hoàn toàn. Người anh thì tham lam lại lười biếng, còn người em đã chăm chỉ lại còn hiền lành, tốt bụng. Sau khi kết hôn hai anh em vẫn chung sống hòa thuận cùng cha. Tuy nhiên năm đó, cha không may lâm bệnh nặng rồi qua đời. Trước khi mất, cha có để lại một khối tài sản lớn cho hai anh em. Tuy nhiên người anh tham lam đã dành hết tất cả tiền bạc, đất đai, chỉ để lại cho người em một túp lều nhỏ và cây khế già ở cạnh đó.

Tuy bị anh đối xử tệ bạc, người em vẫn không hề oán hận, mà cùng vợ dọn ra sống trong túp lều nhỏ. Hằng ngày, hai vợ chồng vất vả đi làm thuê ở khắp nơi mới đủ ăn. Nhưng họ vẫn rất lạc quan, thường xuyên giúp đỡ bà con trong vùng. Mùa hè năm đó, cây khế ngọt cạnh túp lều của người em rất sai trái. Quả nào cũng to và ngọt lịm. Chắc mẩm sẽ có nhiều khế đem ra chợ bán, hai vợ chồng vui lắm. Ngờ đâu khi đến ngày thu hoạch, từ đâu có một con chim rất lớn bay đến. Ngày nào, nó cũng ăn một lượng lớn trái khế, khiến cây vơi đi trông thấy. Nhìn tình cảnh đó, người em tuy lo sợ nhưng vẫn quyết ra trò chuyện cùng chim. Sau khi anh kể khổ, chim bỗng nhiên cất tiếng người, trả lời anh:

- Ăn một quả, trả cục vàng, may túi ba gang mang đi mà đựng.

Theo lời chim, người em dặn vợ may một chiếc túi ba gang, đứng sẵn chờ chim đến. Sau khi cùng chim vượt qua những ngọn núi cao, biển rộng, người em được đưa đến một hòn đảo có rất nhiều vàng bạc đá quý. Nhưng người em vẫn chỉ nhặt đủ trong chiếc túi con mình mang theo rồi cùng chim về nhà. Nhờ số vàng đó, gia đình người em có cuộc sống sung sướng và hạnh phúc.

Còn phía người anh, thấy em mình bỗng nhiên giàu có liền chạy sang mặt dày hỏi chuyện. Biết được ngọn ngành sự việc, hắn liền xin đổi gia sản lấy cây khế già. Thoạt đầu người em không đồng ý, nhưng do người anh nài nỉ quá nên đành chấp nhận. Mọi chuyện vẫn diễn ra y hệt như những gì xảy ra với người em. Chỉ khác là, trong đêm trước khi cùng chim ra đảo, người anh trai đã dặn vợ may một chiếc túi mười hai gang, lớn hơn hẳn bốn lần chim dặn. Khi đến đảo, người anh tham lam đã nhặt vàng bạc cho đầy vào chiếc túi mười hai gang, rồi còn nhét vào áo quần nữa. Vậy nên ì ạch mãi hắn mới bò lên được lưng chim. Thế nên, khó nhọc vô cùng chim mới cất cánh được. Ngờ đâu, trên đường về lại có một cơn dông lớn quét qua, khiến chim rơi thẳng xuống biển. May sao, chim vùng cánh bay lên lại được, còn người anh tham lam thì vì buộc quá nhiều vàng bạc trên người nặng nề nên đã bị sóng cuốn đi mất. Thật đáng đời cho kẻ như hắn ta.

Qua hai kết cục khác biệt của người anh và người em trong câu chuyện Cây khế. Tác giả dân gian đã răn dạy cho người đọc bài học về cách sống. Rằng không được tham lam, ích kỉ, lười biếng. Mà phải biết sống giàu tình yêu thương, luôn chăm chỉ làm việc.