Sinh học 9 Bài 60: Bảo vệ đa dạng các hệ sinh thái
Lý thuyết tổng hợp Sinh học 9 Bài 60: Bảo vệ đa dạng các hệ sinh thái chọn lọc năm 2021 – 2022 mới nhất gồm tóm tắt lý thuyết và hơn 1000 bài tập ôn luyện Sinh 9. Hy vọng bộ tổng hợp lý thuyết Sinh học lớp 9 sẽ giúp học sinh củng cố kiến thức, ôn tập và đạt điểm cao trong các bài thi trắc nghiệm môn Sinh học 9.
Lý thuyết Sinh học 9 Bài 60: Bảo vệ đa dạng các hệ sinh thái
I. SỰ ĐA DẠNG CỦA CÁC HỆ SINH THÁI
Các hệ sinh thái trên cạn và hệ sinh thái dưới nước khác biệt nhau rất nhiều về đặc tính vật lí, hóa học và sinh học.
- Hệ sinh thái trên cạn:
+ Các hệ sinh thái rừng (rừng mưa nhiệt đới, rừng lá rộng rụng theo mùa vùng ôn đới, rừng lá kim …).
+ Hệ sinh thái thảo nguyên.
+ Các hệ sinh thái hoang mạc.
+ Các hệ sinh thái nông nghiệp vùng đồng bằng.
+ Hệ sinh thái núi đá vôi.
- Hệ sinh thái dưới nước:
+ Hệ sinh thái nước mặn: hệ sinh thái vùng biển khơi, các hệ sinh thái vùng ven bờ (rừng ngập mặn, rạn san hô, đầm phá ven bờ…).
+ Hệ sinh thái nước ngọt: các hệ sinh thái sông, suối (hệ sinh thái nước chảy), hệ sinh thái hồ, ao (hệ sinh thái nước đứng).
II. BẢO VỆ HỆ SINH THÁI RỪNG
- Rừng, đặc biệt là rừng mưa nhiệt đới là môi trường của nhiều loài sinh vật. Bảo vệ rừng là góp phần bảo vệ các loài sinh vật, điều hòa khí hậu, giữ cân bằng sinh thái của Trái Đất.
- Rừng ở Việt Nam chiếm 1 diện tích khá lớn và gồm nhiều loại rừng như: rừng rậm nhiệt đới, rừng trên núi đá vôi, rừng tre nứa…
- Vai trò của rừng trong việc bảo vệ và chống xói mòn đất, bảo vệ nguồn nước:
+ Cây rừng cản nước mưa làm cho nước ngấm vào đất và lớp thảm mục nhiều hơn, đất không bị khô: bảo vệ được nguồn nước ngầm.
+ Khi nước chảy trên mặt đất, được các gốc cây cản nên chảy chậm lại: chống xói mòn đất.
- Các biện pháp bảo vệ hệ sinh thái rừng và hiệu quả:
| Biện pháp | Hiệu quả |
|---|---|
| 1. Xây dựng kế hoạch để khai thác nguồn tài nguyên rừng ở mức độ phù hợp | Khai thác hợp lí tài nguyên rừng, tạo điều kiện cho rừng phát triển và phục hồi |
| 2. Xây dựng các khu bảo tồn thiên nhiên, vườn quốc gia | Bảo vệ các sinh vật sống trong rừng, bảo vệ đa dạng sinh học |
| 3. Trồng rừng | Tạo điều kiện bảo vệ tài nguyên đất, nước, giúp phục hồi tài nguyên rừng |
| 4. Phòng cháy rừng | Bảo vệ rừng và các sinh vật sống trong rừng |
| 5. Vận động đồng bào dân tộc ít người định canh, định cư | Ngăn chặn hiện tượng phá rừng làm nương rẫy, bảo vệ các điều kiện tự nhiên của các khu rừng |
| 6. Phát triển dân số hợp lí, ngăn cản việc di dân tự do tới ở và trồng trọt trong rừng | Bảo vệ và giúp phục hồi tài nguyên rừng |
| 7. Tăng cường công tác tuyên truyền và giáo dục về bảo vệ rừng | Mọi người cùng góp sức bảo vệ rừng, bảo vệ thiên nhiên, bảo vệ đa dạng sinh học |
| 8. Xử phạt nghiêm minh các cá nhân, tổ chức khai thác rừng trái phép | Cảnh cáo, răn đe người dân không được vi phạm pháp luật về bảo vệ rừng |
| 9. Tổ chức tham quan du lịch và tuyên truyền bảo vệ rừng | Nâng cao ý thức, trách nhiệm của mọi người trong bảo vệ rừng. |
III. BẢO VỆ HỆ SINH THÁI BIỂN
- Biển là hệ sinh thái khổng lồ chiếm ¾ diện tích bề mặt Trái Đất.
- Hiện nay, mức độ khai thác nguồn tài nguyên này quá nhanh nên nhiều loài sinh vật biển có nguy cơ bị tuyệt chủng.
- 1 số loài sinh vật biển đang đứng trước nguy cơ bị tuyệt chủng và các bảo vệ.
- Các hệ sinh thái nông nghiệp cung cấp lương thực, thực phẩm nuôi sống con người và nguyên liệu cho công nghiệp.IV. BẢO VỆ CÁC HỆ SINH THÁI NÔNG NGHIỆP
- Nước ta có nhiều vùng sinh thái nông nghiệp phân bố ở các điều kiện địa lý và khí hậu khác nhau từ Bắc vào Nam.
- Cần duy trì các hệ sinh thái nông nghiệp chủ yếu, đồng thời cải tạo các hệ sinh thái nông nghiệp để đạt năng suất và hiệu quả cao. Đảm bảo cho sự phát triển ổn định về kinh tế và môi trường của đất nước.
| Tình huống | Cách bảo vệ |
|---|---|
| Loài rùa biển đang bị săn lùng khai thác lấy mai làm đồ mĩ nghệ, số lượng rùa còn lại rất ít, rùa thường đẻ trứng tại các bãi cát ven biển, chúng ta cần bảo vệ loài rùa biển như thế nào? |
Xử phạt nghiêm những người khai thác đánh bắt rùa biển và các cơ sở sản xuất đồ mĩ nghệ từ mai rùa. Bảo vệ khu vực rùa đẻ trứng và bảo vệ rùa con, rùa bố mẹ |
| Rừng ngập mặn là nơi sống của ấu trùng tôm, tôm và cua biển con, nhưng diện tích rừng ngập mặn đang bị thu hẹp dần, ta cần làm gì để bảo vệ nguồn giống tôm và cua biển? |
Khai thác hợp lí tài nguyên rừng ngập mặn Bảo vệ môi trường khu vực rừng ngập mặn Nuôi nhân tạo tôm giống, cua giống rồi thả lại môi trường rừng nập mặn tự nhiên |
| Rác thải, xăng dầu, thuốc bảo vệ thực vật theo các dòng chảy từ đất liền ra biển, chúng ta cần làm gì để nguồn nước biển không bị ô nhiễm? | Bảo vệ môi trường nước: xả rác đùng nơi quy định, hạn chế sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, có cac biện pháp an toàn khi khai thác và sử dụng xăng dầu |
| Hằng năm trên thế giới và ở Việt Nam có tổ chức ngày “làm sạch bãi biển”. Theo em, tác dụng của hoạt động đó là gì? | Nâng cao ý thức và trách nhieemjc ủa cộng đồng để cùng chung tay bảo vệ môi trường biển. |
