Giải Vật lí 10 Cánh diều Bài 2: Bảo toàn và chuyển hóa năng lượng

Tìm hiểu thêm trang 91 Vật lí 10:

- Bạn hãy tìm hiểu thêm về quá trình chuyển hóa các chất dinh dưỡng trong cơ thể và các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu suất chuyển hóa năng lượng dự trữ trong thức ăn.

- Kể cả ở những nhà máy điện có hiệu suất cao nhất, chỉ có 40% năng lượng từ nhiên liệu được chuyển hóa thành điện năng hòa vào lưới điện. Bạn hãy tìm hiểu về các dạng năng lượng hao phí trong quá trình sản xuất và truyền tải điện năng đi xa.

Lời giải:

- Chúng ta nhận được năng lượng hóa học từ thực phẩm, thức ăn, mà chúng ta sử dụng để chạy, di chuyển, giữ ấm và nói chuyện (động năng, nhiệt năng và âm thanh). Năng lượng được lưu trữ trong các liên kết hóa học của các phân tử cấu tạo nên thức ăn. Một khi chất dinh dưỡng được tiêu hóa và vận chuyển đến các tế bào trong cơ thể, một quá trình được gọi là hô hấp tế bào sẽ giải phóng năng lượng dự trữ và chuyển nó thành năng lượng mà tế bào của cơ thể có thể sử dụng.

- Các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu suất chuyển hóa:

+ Trong hệ tiêu hóa chứa ít các vi khuẩn có lợi, không chuyển hóa hoàn toàn các chất dinh dưỡng.

+ Hiệu suất chuyển hóa có liên quan đến gene và hormon chuyển hóa. Ví dụ những người có chức năng tuyến giáp bình thường sẽ sản sinh ra nhiều nhiệt chuyển hóa hơn và hiệu suất chuyển hóa sẽ thấp hơn. Những người có chức năng tuyến giáp kém hơn sản sinh ít nhiệt và có sự chuyển hóa hiệu suất cao hơn. Đó là một lí do vì sao những người có chức năng tuyến giáp kém thường phản ứng chậm hơn với chế độ ăn kiêng.

+ Ngoài ra còn do trong thức ăn có một số chất khó chuyển hóa, hoặc chứa các chất độc làm giảm hiệu suất chuyển hóa.

+ Người có bệnh lý về tiêu hóa và chuyển hóa cũng ảnh hưởng đến hiệu suất chuyển hóa, ví dụ người có bệnh về đường ruột, hoặc tiết ra ít men tiêu hóa, dịch tiêu hóa thì hiệu suất phân giải thức ăn thành các thành phần dinh dưỡng hấp thu được thấp hơn;….

- Năng lượng hao phí trong quá trình sản xuất điện năng:

+ Năng lượng nhiệt: năng lượng từ nhiên liệu chuyển hóa một phần thành nhiệt năng tỏa ra môi trường xung quanh và làm nóng các thiết bị sản xuất.

+ Năng lượng âm thanh: nhiên liệu bị đốt cháy hoặc tham gia các phản ứng phát ra âm thanh.

- Năng lượng hao phí trong quá trình truyền tải điện năng đi xa là năng lượng nhiệt: do dây dẫn bao giờ cũng có điện trở nên sẽ có sự tỏa nhiệt làm nóng đường dây và các thiết bị.

Xem thêm các bài giải sách giáo khoa Vật lí 10 bộ sách Cánh diều hay, chi tiết khác: