"Chiếc lá cuối cùng" là kiệt tác đầu tiên và cũng là duy nhất trong đời cụ Bơ- men. Nó là một bức tranh cứu sống con người. Sức sống mãnh liệt của chiếc lá đó đã gieo vào lòng Giôn- xi một tia sáng của niềm tin và hi vọng để Giôn- xi vượt qua cái chết, băng qua cửa tử thần. Kiệt tác này xuất phát từ tình yêu thương cao cả, tấm lòng đồng cảm sâu sắc của những con người nghèo khổ. Để có được bức tranh này, vì muốn cứu sống người khác, cụ Bơ- men, người nghệ sĩ tài năng đã phải hi sinh cả tính mạng của mình. Trong đêm mưa tuyết, cụ đã vẽ một chiếc lá giống như chiếc lá thường xuân cuối cùng, "ở gần cuống lá còn giữ màu xanh sẫm, nhưng với rìa lá hình răng cưa đã nhuốm màu vàng úa". Chiếc lá giả ấy đã giúp Giôn- xi thấy mình thật là tệ. Muốn chết là một tội. Tác giả O Hen- ri đã thành công trong nghệ thuật đảo ngược tình huống, xây dựng hình tượng nhân vật sinh động. Qua đó, ta thấy được, kiệt tác "chiếc lá cuối cùng" của cụ Bơ- men không phải là vật vô tri, vô giác mà nó là thiên sứ của sự sống, của tình yêu thương nhân đạo cao cả. Ta còn thấy: nghệ thuật chân chính vì mục đích nhân sinh, vì cuộc sống con người. Kiệt tác của cụ Bơ- men đã nhắc ta bài học: tình yêu thương con người, tấm lòng nhân đạo cao sẽ giúp chúng ta vượt qua mọi khó khăn, gian khổ, kể cả cái chết. Ta phải biết trân trọng những gì xung quanh ta, trân trọng những tình yêu nghệ thuật chân chính

Qua văn bản “Chiếc lá cuối cùng” của O Hen-ri, em cảm thấy rất ấn tượng trước cụ Bơ-men nhân hậu, vị tha. Cụ là một con người từng trải, mang một vẻ bề ngoài rất khắc khổ. Cụ đã ngoài sáu mươi, cụ có bộ râu loăn xoăn, cái đầu như cái đầu thần Xa-tia, lòa xòa xuống cái thân hình như một tiểu yêu. Cụ uống rượu nặng quá độ, và cụ sống ở tầng dưới trong tòa nhà mà Giôn-xi và Xiu đang ở, họ là ba người bạn thân với nhau. Cụ là một họa sĩ nghèo, bốn mươi năm mơ ước vẽ một kiệt tác nhưng chưa thực hiện được. Vậy nên để kiếm sống, cụ thường ngồi làm mẫu vẽ cho các họa sĩ để kiếm thêm thu nhập. Cụ có một tấm lòng rất nhân hậu, vị tha. Có rất nhiều đề tài để chọn vẽ, nhưng cụ lại chọn vẽ chiếc lá vì nó liên quan đến tính mạng của Giôn-xi. Giữa một dêm giá lạnh, gió bấc ào ào, mưa đạp mạnh vào cửa sổ, một mình ông cụ đã bắc thang trèo lên tường, cầm đèn bão mang đầy đủ bút lông và bảng pha màu vẽ chiếc lá lên bức tường gạch. Ôi, cụ có một tinh thần dũng cảm, say mê sáng tạo nghệ thuật làm sao! Đó chính là phẩm chất cao đẹp của người nghệ sĩ trong hoàn cảnh ảm đạm của hiện thực. Đó chính là sự hi sinh của một tấm lòng giàu tình yêu thương. Bằng cách sử dụng từ ngữ tinh vi và điêu luyện, tác giả đã cho chúng ta thấy một con người nhỏ bé nhưng hết lòng vì nghệ thuật, vì tình yêu thương con người, đây chính là biểu hiện của một lối sống đẹp mà chúng ta nên học tập theo.