“Sáu con người, do sự tình cờ của số phận, mắc kẹt vào cùng một cái hang rất tối và lạnh. Mỗi người chỉ còn một que củi nhỏ trong khi đống lửa chính đang lụi dần.

Người phụ nữ đầu tiên định quẳng que củi vào lửa, nhưng đột nhiên rụt tay lại. Bà vừa nhìn thấy một khuôn mặt da đen trong nhóm người da trắng.

Người thứ hai lướt qua các bộ mặt quanh đống lửa, thấy một người trong đó không đi chung nhà thờ với ông ta. Vậy là thanh củi cũng bị thu về.

Người thứ ba trầm ngâm trong một bộ quần áo nhàu nát. Ông ta kéo áo lên tận cổ, nhìn người đối diện, nghĩ thầm: “Tại sao mình phải hy sinh thanh củi để sưởi ấm cho con heo béo ị giàu có kia?”

Người đàn ông giàu lui lại một bước, nhẩm tính: “Thanh củi trong tay, phải khó nhọc lắm mới kiếm được, tại sao ta phải chia sẻ nó với tên khố rách, áo ôm, lười biếng đó?”.

Ánh lửa bùng lên một lần cuối, soi rõ khuôn mặt người da đen đang đanh lại, lộ ra những nét hằn thù: “Không, ta không cho phép mình dùng thanh củi này sưởi ấm những gã da trắng!”

Chỉ còn lại người cuối cùng trong nhóm. Nhìn những người khác trầm ngâm trong im lặng, anh ta tự nhủ: “Mình sẽ cho thanh củi, nếu có ai đó ném phần của họ vào đống lửa trước.”

Cứ thế, đêm xuống dần. Sáu con người nhìn nhau căng thẳng, tay nắm chặt những que củi. Đống lửa chỉ còn than đỏ rồi lụi tắt như đóng sập cánh cửa của sự sống. Sáng hôm sau, khi những người cứu hộ tới nơi, cả sáu đều đã chết cóng.”

(Theo “Quà tặng cuộc sống”)

Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản trên.

Câu 2. Nêu nội dung chính của văn bản trên.

Câu 3. Nêu tác dụng của phép tu từ trong câu văn sau “Đống lửa chỉ còn than đỏ rồi lụi tắt như đóng sập cánh cửa của sự sống.”

Câu 4. Em hãy nêu thông điệp của tác giả qua văn bản trên.

Việc tác giả dẫn ra ước mơ của cô bé bán diêm trong truyện cổ tích An-đéc-xen và ước mơ của tỉ phú Bill Gates với dụng ý gì?

“Khi ai đó gieo những hạt mầm tốt đẹp, nhất định nó sẽ có ngày nảy nở thành vụ mùa bội thu, khiến cho dù chủ nhân có không còn trên cõi đời, thì hương hoa thơm, vị quả ngọt vẫn nhắc khôn nguôi về họ. Khi ta gieo một hạt mầm tốt đẹp ta làm cho cuộc sống của mình tỏa hương.

(...) Cho nên điều cần nhất trên đời là cảm hứng muốn gieo hạt, muốn ươm mầm thiện trong mỗi con người. Cho nên, một dòng tin tức về bác doanh nhân nhân hậu ở Sa Đéc đến lúc bệnh trọng, biết không qua khỏi vẫn không ngừng gieo hạt khiến ta phải rưng rưng. Ông muốn nhắc ta phải giữ cho mình hi vọng, dù giữa ồn ào những điều xấu xa, vẫn hi vọng vào lòng tốt và tin vào điều tốt. Tin để tiếp tục gieo. Dẫu cho mình đang tuổi nhỏ, vẫn hãy bắt đầu vụ mùa thật sớm bằng cách gieo trồng điều tốt đẹp mỗi ngày.”

                          (Chỉ là những bông cỏ may, Hà Nhân, Hoa học trò)

Câu 1 (0,25 điểm): Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn trích?

Câu 2 (0,25 điểm): Theo em, cảm hứng muốn gieo hạt (phần in đậm trong đoạn trích) được hiểu là gì?

Câu 3 (1,0 điểm): Các cụm từ: “gieo những hạt mầm tốt đẹp”; “vụ mùa bội thu”; “hương hoa thơm, vị quả ngọt” trong đoạn văn được tác giả sử dụng thông qua phép tu từ nào? Em hãy phân tích giá trị nghệ thuật của phép tu từ đó?

Câu 4 (0,5 điểm): Em có thể rút ra được những bài học gì cho bản thân qua đoạn văn trên?

" Chúng ta không thể khám phá đại dương bao la nếu chưa rời mắt khỏi bờ biển ".

Hãy viết bài văn ngắn ( đủ bố cục 3 phần, 500 chữ ) trình bày quan điểm của em về ý kiến trên

Tìm phần trung tâm của các cụm từ in đậm trong các câu sau:

a. Nhưng những điều kì lạ là tất cả những ảnh hưởng quốc tế đó đã nhào nặn với cái gốc văn hoá dân tộc không gì lay chuyển được ở Người.

(Lê Anh Trà, Phong cách Hồ Chí Minh).

b. Với lòng mong nhớ của anh, chắc anh nghĩ rằng, con anh sẽ chạy xô vào lòng anh, sẽ ôm chặt lấy cổ anh.

(Nguyễn Quang Sáng, Chiếc lược ngà)

c. Không lời gửi của một Nguyễn Du, một Tôn – xtôi cho nhân loại phức tạp hơn, cũng phong phú và sâu sắc hơn.

Phần I: Đọc đoạn trích sau và trả lời câu hỏi:
Ngoài sự kiện bóng đá, thì cả gần nửa thập kỉ chúng ta mới lại có sự kiện khơi dậy được sự gắn bó, sự đồng lòng đồng sức từ chính quyền đến người dân về sự tương thân, tương ái, về sự đùm bọc che chở, nghĩa đồng bào của những người chung một mái nhà Việt Nam, chung một dân tộc Việt Nam mãnh liệt đến như thế. Sự kết nối mãnh liệt ấy lạ lùng thay không phải từ niềm vui lớn lao vĩ đại mà từ nỗi lo buồn trong hoạn nạn. Những dòng người dài dằng dặc hối hả ra sân bay chờ đợi giây phút được chen chân lên máy bay trở về tổ quốc. Cảm giác hạnh phúc vỡ òa khi đặt chân xuống đất mẹ thiêng liêng: yên tâm rồi, an toàn rồi... Dẫu còn mệt mỏi sau chuyến bay dài, dẫu phải chờ đợi cả tiếng đồng hồ ở sân bay, dẫu phải cách ly 14 ngày mới được về nhà nhưng cảm giác bình yên, được bảo vệ đó là điều hạnh phúc lớn nhất mà mọi người tìm kiếm trong hành trình trở về quê hương lúc này. Bao nghĩa cử cao đẹp của những tấm lòng vì cộng đồng. Những chuyến bay đi đến tâm dịch bất chấp hiểm nguy để đón những người con xa xứ. Các y, bác sĩ tận tụy thầm lặng, chấp nhận hi sinh đứng ở hàng đầu chống dịch. Các chiến sĩ quân đội vừa gánh vác trách nhiệm bảo vệ non sông vừa xông lên mặt trận chống dịch. Họ nhường doanh trại cho dân vào rừng ngủ lán, vừa canh gác bảo vệ cho dân, vừa lo tiếp tế lương thực, cơm ăn nước uống… (Theo báo Giáo dục thời đại, )
Câu 1 (0,5điểm). Theo em dịch bệnh nào được nhắc đến trong đoạn trích trên?
Câu 2 (0.5 điểm). Nội dung chính của đoạn trích là gì?
Câu 3 (1,0 điểm). Đoạn trích khơi gợi trong em những tình cảm gì?
Câu 4. (1 điểm) Theo em chúng ta cần làm để phòng chống dịch bênh? 

Đề 4

I. ĐỌC – HIỂU (6,0 điểm) 

Đọc văn bản sau:             

        qua  nhà                                                                             

- Nguyễn Bính -                              

Cái ngày cô chưa có chồng

Đường gần tôi cứ đi vòng cho xa

Lối này lắm bưởi nhiều hoa...

(Đi vòng để được qua nhà đấy thôi)

Một hôm thấy cô cười cười

Tôi yêu yêu quá nhưng hơi mất lòng

Biết đâu, rồi chả nói chòng:

“Làng mình khối đứa phải lòng mình đây!”

Một năm đến lắm là ngày!

Mùa thu mùa cốm vào ngay mùa hồng.

Từ ngày cô đi lấy chồng

Gớm sao có một quãng đồng mà xa

Bờ rào cây bưởi không hoa

Qua bên nhà thấy bên nhà vắng teo

Lợn không nuôi, đặc ao bèo

Giầu không dây chẳng buồn leo vào giàn

Giếng thơi mưa ngập nước tràn

Ba gian đầy cả ba gian nắng chiều .

                                             (Nguyễn Bính toàn tập, NXB Hội Nhà văn, 1999, tr.316)

* Chú thích:

Nguyễn Bính (1918 -1966) tên khai sinh là Nguyễn Trọng Bính, quê ở làng Thiện Vịnh xã Đông Hội (nay là xã Cộng Hòa), huyện Vụ Bản, tỉnh Nam Định. Ông là nhà thơ tiêu biểu trong phong trào Thơ mới (1932-1945) và cũng là một trong những gương mặt  xuất sắc của nền thi ca Việt Nam hiện đại. Thơ ông mang sắc thái dân dã, mộc mạc, giản dị, đậm phong vị dân gian, đậm sắc hồn dân tộc với những hình ảnh thân thương của quê hương, đất nước và tình người đằm thắm, thiết tha. 

Bài thơ “Qua nhà” - rút từ tập thơ “Nước giếng thơi” (1957) - là tác phẩm tiêu biểu cho phong cách thơ Nguyễn Bính.

        Lựa chọn đáp án đúng:

Câu 1. Bài thơ trên được viết theo thể thơ nào?

A. Lục bát            B. Tự do        C. Song thất lục bát      D. Lục ngôn

Câu 2. Nhân vật trữ tình trong bài thơ là ai?

A. Cô gái quê          B. Nhân vật “tôi”          C. Người yêu của cô gái         D. Ẩn danh

Câu 3. Chỉ ra cách gieo vần trong bài thơ

A. Vần lưng, vần chân, độc vận           B. Vần lưng, vần chân, vần bằng

C. Vần lưng, vần chân, vần trắc           D. Chỉ dùng vần chân, vần bằng

Câu 4. Hai từ “nói chòng” trong câu thơ “Biết đâu, rồi chả nói chòng:” có nghĩa là gì?

A. Nói móc                                                 B. Nói mỉa mai

C. Nói bông đùa                                         D. Nói sau lưng người khác

Câu 5. Vì sao nhân vật trữ tình trong bài thơ “đường gần tôi cứ đi vòng cho xa”?

A. Vì “lối này lắm bưởi nhiều hoa”             B. Vì muốn nghe lời “nói chòng” của cô gái

C. Vì muốn ngắm nụ cười của cô gái        D. Vì muốn được nhìn thấy cô gái           

Câu 6. Tình yêu của nhân vật trữ tình trong bài thơ là tình yêu như thế nào?

A. Tình yêu đơn phương, chưa một lần dám thổ lộ.

B. Tình yêu chân thành, sâu sắc nhưng bắt buộc phải chia tay.

C. Tình yêu “thanh mai trúc mã” nhưng không đến được với nhau.

D. Tình yêu nảy sinh tình cờ, bất chợt sau một lần đi qua nhà cô gái.

Câu 7. Dòng nào sau đây nói đúng nhất về tâm trạng của nhân vật trữ tình trong bài thơ?

A. Xót xa, thương cảm, day dứt, tuyệt vọng

B. Vừa hân hoan, rạo rực, vừa buồn bã, nhớ thương

C. Nhớ nhung, nuối tiếc, xót xa, buồn bã, trống vắng

D. Cô đơn, trống vắng, băn khoăn, ân hận.

Trả lời câu hỏi/ Thực hiện các yêu cầu: 

Câu 8. Hãy kể tên 2 hình ảnh tượng trưng trong bài thơ và chỉ ra ý nghĩa tượng trưng của các hình ảnh đó.

Câu 9. Nêu đặc sắc nghệ thuật của bài thơ (về thể thơ, cấu tứ, ngôn ngữ, hình ảnh).

Câu 10. Viết một đoạn văn (khoảng 5 – 7 dòng) trình bày quan niệm của anh/ chị về một tình yêu đẹp.

II. VIẾT (4.0 điểm)

Anh/chị hãy viết bài văn (khoảng 500 chữ) phân tích cấu tứ và hình ảnh bài thơ Qua nhà của Nguyễn Bính.

Mở đầu một sáng tác, nhà thơ Huy Cận viết:

Mặt trời xuống biển như hòn lửa

Và tác giả khép lại bài thơ bằng bốn câu:

Câu hát căng buồm với gió khơi

Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời

Mặt trời đội biển nhô màu mới

Mắt cá huy hoàng muôn dặm phơi

Câu 1: Ghi tên bài thơ có những câu thơ trên. Từ những câu thơ ấy, kết hợp với hiểu biết về tác phẩm, em hãy cho biết mạch cảm xúc của bài thơ được triển khai theo trình tự nào?

Câu 2: Nêu hiệu quả nghệ thuật của biện pháp tu từ so sánh trong câu thơ: Mặt trời xuống biển như hòn lửa.

Câu 3: Chép lại chính xác hai câu thơ liên tiếp trong bài thơ em vừa xác định thể hiện rõ nhất lòng biết ơn của con người với biển cả quê hương.

(Mọi người giúp em với ạ, em cần gấp lắm, tối nay em nộp rồi)

Trình bày cảm nhận của em về đoạn thơ sau:

Quê hương anh nước mặn đồng chua Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá

Anh với tôi đôi người xa lạ

Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau

Súng bên súng, đầu sát bên đầu

Đêm rét chung chăn thành đôi trị kỉ

Đồng chí!

Ruộng nương anh gửi bạn thân cày

Gian nhà không mặc kệ gió lung lay

Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính.