• Ý kiến/Luận điểm chính: Đây là tư tưởng xuyên suốt và bao trùm toàn bộ văn bản, được tác giả trình bày rõ ràng ngay từ đầu hoặc rút ra ở phần kết luận. Tác giả Lưu Hiệp cho rằng một áng văn hay cần có sự kết hợp hài hòa, cân đối giữa cái thật và cái hư cấu (sáng tạo).
• Lí lẽ: Là những lập luận, cơ sở lí thuyết mà tác giả đưa ra để bảo vệ cho ý kiến của mình.
  • Lí lẽ 1 nhấn mạnh tầm quan trọng của sự chân thật, không thể bịa đặt hoàn toàn.
  • Lí lẽ 2 chỉ ra vai trò của sự sáng tạo, hư cấu để văn chương không khô khan mà trở nên hấp dẫn, giàu cảm xúc.
  • Lí lẽ 3 là sự tổng hợp, khẳng định điểm mấu chốt để đạt đến "văn hay" là sự dung hòa hai yếu tố trên.
• Bằng chứng: Là những dẫn chứng cụ thể, xác thực được trích dẫn từ các nguồn uy tín (danh ngôn của người nổi tiếng, ví dụ từ các tác phẩm văn học, hình ảnh so sánh giàu sức gợi) để minh họa và tăng tính thuyết phục cho các lí lẽ.

Bạn có thể vẽ sơ đồ ý kiến, lí lẽ và bằng chứng của văn bản "Văn Hay" (Ngữ văn 8 Chân trời sáng tạo, trang 87-88) như sau:
Sơ đồ này dựa trên cấu trúc lập luận của văn bản, tập trung làm rõ mối quan hệ giữa các yếu tố.
Sơ đồ lập luận văn bản "Văn Hay" (Lưu Hiệp)
mermaid
graph TD A[Vấn đề: Tiêu chuẩn đánh giá "văn hay"] --> B(Ý kiến/Luận điểm chính: Văn hay phải đạt sự cân bằng, hài hòa giữa nội dung và hình thức, giữa sự thật và hư cấu); B --> C{Lí lẽ 1: Văn chương cần sự thật}; C --> D[Bằng chứng: Dẫn lời Khổng Tử: "Lời nói dối trá thì không có gì đáng nói"]; C --> E[Bằng chứng: Nêu tác hại của việc hư cấu quá đà, làm mất giá trị thực của văn chương]; B --> F{Lí lẽ 2: Văn chương cần hư cấu, sáng tạo}; F --> G[Bằng chứng: Dẫn lời các tác gia khác khẳng định vai trò của việc thêm thắt, tô điểm trong văn chương]; F --> H[Bằng chứng: Nêu tác phẩm "Cánh chim mùa thu" - tác giả đã thêm chi tiết để tăng sức gợi cảm, truyền tải cảm xúc]; B --> I{Lí lẽ 3: Sự kết hợp hài hòa là yếu tố tạo nên văn hay}; I --> J[Bằng chứng: Dùng hình ảnh so sánh: như vẽ rồng điểm mắt, như làm đẹp cho cây...]; I --> K[Bằng chứng: Khẳng định sự pha trộn khéo léo sẽ làm cho văn bản vừa có chiều sâu, vừa hấp dẫn];
Hãy thận trọng khi sử dụng mã.
Giải thích chi tiết các thành phần trong sơ đồ:
Ý kiến/Luận điểm chính: Đây là tư tưởng xuyên suốt và bao trùm toàn bộ văn bản, được tác giả trình bày rõ ràng ngay từ đầu hoặc rút ra ở phần kết luận. Tác giả Lưu Hiệp cho rằng một áng văn hay cần có sự kết hợp hài hòa, cân đối giữa cái thật và cái hư cấu (sáng tạo).
Lí lẽ: Là những lập luận, cơ sở lí thuyết mà tác giả đưa ra để bảo vệ cho ý kiến của mình.Lí lẽ 1 nhấn mạnh tầm quan trọng của sự chân thật, không thể bịa đặt hoàn toàn.
Lí lẽ 2 chỉ ra vai trò của sự sáng tạo, hư cấu để văn chương không khô khan mà trở nên hấp dẫn, giàu cảm xúc.
Lí lẽ 3 là sự tổng hợp, khẳng định điểm mấu chốt để đạt đến "văn hay" là sự dung hòa hai yếu tố trên.
Bằng chứng: Là những dẫn chứng cụ thể, xác thực được trích dẫn từ các nguồn uy tín (danh ngôn của người nổi tiếng, ví dụ từ các tác phẩm văn học, hình ảnh so sánh giàu sức gợi) để minh họa và tăng tính thuyết phục cho các lí lẽ.