1. Xác định thể loại của văn bản

Thể loại: Truyện cổ tích (truyện dân gian).

Đây là truyện cổ tích có yếu tố kỳ ảo, mang tính giáo dục cao.

2. Các câu chuyện trên có kết thúc như thế nào? Kết thúc đó thể hiện đặc điểm gì của thể loại?

Kết thúc: Ông lão và bà vợ tham lam cuối cùng mất hết tất cả, quay về cuộc sống nghèo khổ ban đầu.

Đặc điểm thể loại: Kết thúc thường mang tính giáo huấn, có hậu hoặc bi hài, răn dạy con người không được tham lam, biết quý trọng những gì mình đang có.

3. Tìm các chi tiết kì ảo và nêu ý nghĩa

Chi tiết kỳ ảo: Con cá vàng biết nói, có phép thần thông, có thể ban cho ông lão những điều ước.

Ý nghĩa: Biểu tượng cho sự may mắn, kỳ diệu và mong ước của con người. Qua đó, truyện truyền tải thông điệp về sự biết đủ và hậu quả của sự tham lam.

4. Nêu đề tài, chủ đề, nội dung chính của văn bản

Đề tài: Sự tham lam và hậu quả của nó.

Chủ đề: Truyền đạt bài học đạo đức về sự biết đủ, không tham lam, trân trọng cuộc sống.

Nội dung chính: Qua câu chuyện ông lão và con cá vàng, tác giả phê phán tham vọng vô độ, khát vọng không đúng mức dẫn đến hậu quả mất hết tất cả, đồng thời ca ngợi lòng nhân hậu và sự khiêm tốn.

5. Bài học rút ra được từ văn bản

Không nên tham lam, tham vọng quá đáng.

Biết đủ, biết quý trọng những gì mình đang có.

Lòng tốt và sự khiêm nhường sẽ mang lại hạnh phúc thực sự.

6. Kiểu nhân vật trong văn bản là kiểu nhân vật gì?

Ông lão: Nhân vật điển hình, đại diện cho người dân lao động hiền lành, chất phác.

Bà vợ ông lão: Nhân vật tượng trưng cho sự tham lam, ích kỷ.

Con cá vàng: Nhân vật kỳ ảo, biểu tượng cho quyền năng siêu nhiên, may mắn.

7. Luyện các bài tập về Từ đơn, từ phức, thành ngữ, trạng ngữ

Từ đơn: Từ chỉ một âm tiết, ví dụ: cá, lão, vàng.

Từ phức: Từ gồm hai hoặc nhiều âm tiết, ví dụ: ông lão, cá vàng, tham lam.

Thành ngữ: Câu hoặc cụm từ mang nghĩa ẩn dụ, ví dụ: "tham như con cá", "vàng bạc như núi".

Trạng ngữ: Từ hoặc cụm từ chỉ thời gian, nơi chốn, cách thức,... ví dụ: "vào một ngày nọ", "trong biển sâu".

1. Xác định thể loại của văn bản

Thể loại: Truyện cổ tích (truyện dân gian).

Đây là truyện cổ tích có yếu tố kỳ ảo, mang tính giáo dục cao.

2. Các câu chuyện trên có kết thúc như thế nào? Kết thúc đó thể hiện đặc điểm gì của thể loại?

Kết thúc: Ông lão và bà vợ tham lam cuối cùng mất hết tất cả, quay về cuộc sống nghèo khổ ban đầu.

Đặc điểm thể loại: Kết thúc thường mang tính giáo huấn, có hậu hoặc bi hài, răn dạy con người không được tham lam, biết quý trọng những gì mình đang có.

3. Tìm các chi tiết kì ảo và nêu ý nghĩa

Chi tiết kỳ ảo: Con cá vàng biết nói, có phép thần thông, có thể ban cho ông lão những điều ước.

Ý nghĩa: Biểu tượng cho sự may mắn, kỳ diệu và mong ước của con người. Qua đó, truyện truyền tải thông điệp về sự biết đủ và hậu quả của sự tham lam.

4. Nêu đề tài, chủ đề, nội dung chính của văn bản

Đề tài: Sự tham lam và hậu quả của nó.

Chủ đề: Truyền đạt bài học đạo đức về sự biết đủ, không tham lam, trân trọng cuộc sống.

Nội dung chính: Qua câu chuyện ông lão và con cá vàng, tác giả phê phán tham vọng vô độ, khát vọng không đúng mức dẫn đến hậu quả mất hết tất cả, đồng thời ca ngợi lòng nhân hậu và sự khiêm tốn.

5. Bài học rút ra được từ văn bản

Không nên tham lam, tham vọng quá đáng.

Biết đủ, biết quý trọng những gì mình đang có.

Lòng tốt và sự khiêm nhường sẽ mang lại hạnh phúc thực sự.

6. Kiểu nhân vật trong văn bản là kiểu nhân vật gì?

Ông lão: Nhân vật điển hình, đại diện cho người dân lao động hiền lành, chất phác.

Bà vợ ông lão: Nhân vật tượng trưng cho sự tham lam, ích kỷ.

Con cá vàng: Nhân vật kỳ ảo, biểu tượng cho quyền năng siêu nhiên, may mắn.

7. Luyện các bài tập về Từ đơn, từ phức, thành ngữ, trạng ngữ

Từ đơn: Từ chỉ một âm tiết, ví dụ: cá, lão, vàng.

Từ phức: Từ gồm hai hoặc nhiều âm tiết, ví dụ: ông lão, cá vàng, tham lam.

Thành ngữ: Câu hoặc cụm từ mang nghĩa ẩn dụ, ví dụ: "tham như con cá", "vàng bạc như núi".

Trạng ngữ: Từ hoặc cụm từ chỉ thời gian, nơi chốn, cách thức,... ví dụ: "vào một ngày nọ", "trong biển sâu".