Phân tích và đánh giá đoạn 1 truyện “Cô bé bán diêm” – Chủ đề và nghệ thuật

Truyện “Cô bé bán diêm” là một trong những tác phẩm nổi tiếng nhất của nhà văn người Đan Mạch Hans Christian Andersen, viết cho thiếu nhi nhưng lại mang những tầng ý nghĩa sâu sắc về nhân sinh và xã hội. Trong đoạn mở đầu của truyện, Andersen đã thành công trong việc xây dựng bối cảnh và nhân vật chính – cô bé bán diêm – qua đó đặt nền móng cho toàn bộ chủ đề nhân văn sâu sắc của tác phẩm. Đồng thời, đoạn văn cũng thể hiện nghệ thuật kể chuyện giàu cảm xúc và tinh tế của Andersen.

Về nội dung và chủ đề, đoạn đầu truyện giới thiệu khung cảnh ngày cuối năm trong cái lạnh cắt da cắt thịt. Một cô bé lang thang trên đường phố, chân đất, đầu trần, đói rét và cô đơn giữa dòng người hối hả. Không ai quan tâm đến em, không ai mua diêm – hình ảnh ấy vừa xót xa, vừa gây ấn tượng mạnh. Qua hình tượng cô bé, Andersen đã gợi lên một chủ đề rất rõ ràng: sự cảm thông và thức tỉnh trước nỗi bất hạnh của con người, đặc biệt là những số phận bé nhỏ bị bỏ rơi trong xã hội.

Cô bé trong truyện không có tên – một cách gọi chung như đại diện cho hàng trăm, hàng ngàn đứa trẻ nghèo khổ khác. Điều này cho thấy tác phẩm không chỉ nói về một số phận cá nhân mà còn phản ánh một thực trạng xã hội. Từ đây, độc giả thấy được thái độ phê phán xã hội thờ ơ, vô cảm với những con người yếu thế, đồng thời nhấn mạnh thông điệp nhân văn: mỗi người đều cần được quan tâm, yêu thương và bảo vệ.

Về nghệ thuật, Andersen đã sử dụng lối kể chuyện giản dị nhưng giàu chất thơ và cảm xúc. Ngôn ngữ trong đoạn đầu nhẹ nhàng, miêu tả tự nhiên mà đầy hình ảnh: tuyết rơi, bóng tối buông xuống, gió lạnh – tất cả gợi nên một khung cảnh giá lạnh cả về thời tiết lẫn lòng người. Andersen không hề dùng lời lẽ bi lụy, nhưng chính sự đơn giản đó lại khiến nỗi đau hiện lên chân thực và lay động hơn.

Đặc biệt, ông đã miêu tả hình ảnh cô bé rất chân thực và gần gũi, khiến người đọc dễ cảm thông. Chi tiết “đôi chân nhỏ bé đỏ bừng, tím tái” hay “cái đầu trần” cho thấy sự khổ cực đến tận cùng. Đồng thời, ông khéo léo tạo nên sự đối lập giữa không khí lễ hội tưng bừng, ấm áp trong những ngôi nhà và hình ảnh cô bé lạc lõng ngoài phố – một thủ pháp tương phản làm nổi bật sự bất công và đau thương.

Tóm lại, đoạn đầu truyện “Cô bé bán diêm” là một phần mở đầu xuất sắc, vừa làm rõ chủ đề nhân văn sâu sắc vừa thể hiện nghệ thuật kể chuyện độc đáo của Andersen. Qua hình ảnh cô bé bán diêm, tác giả đã đánh thức trong lòng người đọc sự đồng cảm, tình thương và trách nhiệm xã hội. Đây là lý do vì sao tác phẩm dù đã ra đời từ thế kỷ XIX vẫn còn nguyên giá trị cho đến hôm nay.