VẺ ĐẸP CỦA BÀI THƠ "TIẾNG GÀ TRƯA"
"1. Khổ thơ đầu kể chuyện anh bộ đội trên đường hành quân, khi dừng chân trên một xóm nhỏ, nghe tiếng gà gáy nhảy ổ. Dòng thơ thứ tư Cục...cục tác cục ta với việc lập âm và dấu chấm lững đã mô phỏng sát với tiếng gà, làm cho truyện kể như được lồng vào một bức tranh nổi có tiếng gà vang vọng trong không gian. Tiếng gà trưa này của Xuân Quỳnh khác với tiếng gà Ò ó...o của Trần Đăng Khoa, nó có một cái gì lắng đọng làm người ta xao xuyến, bồi hồi:
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ
Lối dùng ẩn dụ chuyển đổi cảm giác, lấy thính giác (nghe) thay cho thị giác (thấy) và việc lặp lại ba lần ở đầu dòng thơ động từ "nghe" có tác dụng đem lại ấn tượng như tiếng gà ngưng lại, làm xao động không gian và cũng làm xao động cả lòng người. Tiếng gà cũng làm kí ức ta quay lại với những kỉ niệm của tuổi thơ.
2. Khổ thơ thứ hai, cứ một câu là kể và tiếp sau là câu tả:
Tiếng gà trưa
Ở rơm hồng những trứng
Này con gà mải mơ
Khắp minh họa đồm trắng
Này con gà mái vàng
Lông óng như màu trắng
Những câu tả có kết cấu sóng đôi và lặp từ vựng đều mở đầu bằng từ này, là từ để chỉ và để lưu ý người nghe tưởng tượng:
- Này con gà mái mơ
- Này con gà mái vàng
Việc đảo khắp mình lên trước hoa đốm trắng làm cho bức tranh gà mái mơ trở nên đẹp lộng lẫy. Việc dùng so sánh tu từ Lông óng như màu trắng làm cho bức tranh gà mái vàng trở nên đẹp rực rỡ [...] Chính cái cảnh đpẹ có thật mà xuất hiện như do một phép lạ là tiếng gà trưa đã đưa anh chiến sĩ trở lại kỉ niệm về người bà tần tảo, suốt đời lo toan để cho cháu được vui sướng.
3. Tất cả sáu dòng thơ của khổ thơ dưới đây chỉ làm thành một câu đơn phát triển với những thành phần chính và phụ được tách biệt ra thành từng dòng riêng. Sáu dòng thơ đều gồm năm tiếng, những mỗi òng lại có một cách ngắt nhịp khác dòng kia:
Cứ hằng năm, /hằng năm
Bà lo / đàn gà toi
Mong trời / đừng sương muối
Để cuối năm / bán gà
Cháu được / quần áo mới
Do đó, nhịp điệu của các dòng thơ là một nhịp điệu chậm rãi của độc thoại, bên trong đầy chất suy tưởng. Và những dòng thơ cuối cùng của khổ thơ này xuất hiện thật bất ngờ, thật cảm động: Để cuối năm bán gà / Cháu được quần áo mới. Một chi tiết nhỏ bé, đơn giản là thế mà chứa đựng một tình yêu thương sâu sắc, vô bờ bến của bà.
4. Khổ thơ cuối cùng hay nhất, cảm động nhất, nó chứa đựng những tình cảm thiêng liêng, cao quý, sâu sắc và chân thành của tác gủa và cũng là anh chiến sĩ đang trên con đường hành quân:
Cháu chiến đấu hôm nay
Vì lòng yêu Tổ quốc
Vì xóm làng thân thuộc
Bà ơi, cũng vì bà
Vì tiếng gà cục tác
Ổ trứng hồng tuổi thơ.
Không nén lại được tình cảm yêu quý và biết ơn đối với bà, anh chiến sĩ thốt lên tiếng gọi thật cảm động, làm cho lời nói độc thoại bên trong hiển hiện như lời đối thoại sống động. Việc lặp lại nhiều lần từ Vì ở đầu các dòng thơ góp phần biểu hiện ý chí chiến đấu mạnh mẽ vì Tổ quốc, vì nhân dân, trong đó bao gồm cả những người thân yêu trong gia đình mình, mà ở đây ghi đậm dấu ấn là người bà yêu quý với bao kỉ niệm êm đềm của tuổi thơ."
(Theo Vẻ đẹp ngôn ngữ văn học qua các bài đọc lớp 4,5, NXB Giác dục, 2002)
Câu 1. Đoạn trích trên viết về vấn đề gì? Theo em, mục đích của người viết đoạn trích trên là gì?
Câu 2. Em hãy liệt kê những câu văn mà tác giả sử dụng là bằng chứng chứng minh bài thơ đã sử dụng các biện pháp tu từ
Câu 3. Những từ ngữ, hình ảnh nào trong bài thơ "Tiếng gà trưa" đã được tác giả nhắc lại trong bài viết
Câu 4. Tìm và nêu tác dụng của thành phần biệt lập được sử dụng trong câu văn sau: "Lối dùng ẩn dụ chuyển đổi cảm giác, lấy thính giác (nghe) thay cho thị giác (thấy) và việc lặp lại ba lần ở đầu dòng thơ động từ "nghe" có tác dụng đem lại ấn tượng như tiếng gà ngưng lại, làm xao động không gian và cũng làm xao động cả lòng người."
Câu 5. bài thơ "Tiếng gà trưa" được tác giả phân tích theo thứ tự nào?
Câu 6. Vì sao văn bản Vẻ đẹp của bài thơ "Tiếng gà trưa" là văn bản nghị luận văn học?
Câu 7. Vì sao khổ thơ cuối cùng được tác giả Định Trọng Lạc coi là hay nhất, cảm động nhất?
Câu 8. Em học tập được điều gì về cách viết bài văn nghị luận văn học từ văn bản trên?
Quảng cáo
2 câu trả lời 172
Câu 1. Đoạn trích trên viết về vấn đề gì? Theo em, mục đích của người viết đoạn trích trên là gì?
Đoạn trích trên viết về bài thơ "Tiếng gà trưa" của Xuân Quỳnh. Nó tập trung vào việc phân tích vẻ đẹp ngôn ngữ và cảm xúc trong bài thơ, đặc biệt là qua hình ảnh tiếng gà trưa, những ký ức tuổi thơ, và tình cảm sâu sắc của người chiến sĩ đối với bà, cũng như lòng yêu Tổ quốc.
Mục đích của người viết đoạn trích là làm rõ giá trị nghệ thuật của bài thơ thông qua việc phân tích các biện pháp tu từ, cấu trúc câu thơ và hình ảnh, từ đó khẳng định vẻ đẹp tình cảm và tâm hồn của bài thơ.
Câu 2. Em hãy liệt kê những câu văn mà tác giả sử dụng là bằng chứng chứng minh bài thơ đã sử dụng các biện pháp tu từ.
"Tiếng gà trưa này của Xuân Quỳnh khác với tiếng gà Ò ó...o của Trần Đăng Khoa, nó có một cái gì lắng đọng làm người ta xao xuyến, bồi hồi."
"Lối dùng ẩn dụ chuyển đổi cảm giác, lấy thính giác (nghe) thay cho thị giác (thấy)..."
"Tiếng gà trưa đã đưa anh chiến sĩ trở lại kỉ niệm về người bà tần tảo..."
"Lông óng như màu trắng làm cho bức tranh gà mái vàng trở nên đẹp rực rỡ..."
Câu 3. Những từ ngữ, hình ảnh nào trong bài thơ "Tiếng gà trưa" đã được tác giả nhắc lại trong bài viết?
Tiếng gà: Được nhắc lại nhiều lần trong cả bài viết và bài thơ, hình ảnh tiếng gà trưa là chủ đề xuyên suốt của bài thơ.
Nghe: Từ "nghe" được lặp lại trong đoạn thơ để thể hiện sự cảm nhận qua thính giác.
Gà mái vàng, gà mái mơ: Những hình ảnh này được nhắc lại trong bài viết khi phân tích khổ thơ thứ hai của bài thơ.
Câu 4. Tìm và nêu tác dụng của thành phần biệt lập được sử dụng trong câu văn sau: "Lối dùng ẩn dụ chuyển đổi cảm giác, lấy thính giác (nghe) thay cho thị giác (thấy) và việc lặp lại ba lần ở đầu dòng thơ động từ "nghe" có tác dụng đem lại ấn tượng như tiếng gà ngưng lại, làm xao động không gian và cũng làm xao động cả lòng người."
Thành phần biệt lập: “(nghe)” và “(thấy)” trong câu văn này.
Tác dụng: Thành phần biệt lập "(nghe)" và "(thấy)" giúp làm rõ việc chuyển đổi cảm giác từ thính giác sang thị giác. Điều này giúp người đọc hiểu rõ hơn về cách mà tác giả sử dụng các biện pháp tu từ để mô phỏng và tạo ấn tượng mạnh mẽ về tiếng gà trưa. Bằng cách này, người đọc dễ dàng cảm nhận được sự xao động của không gian và cảm xúc trong bài thơ.
Câu 5. Bài thơ "Tiếng gà trưa" được tác giả phân tích theo thứ tự nào?
Bài thơ "Tiếng gà trưa" được tác giả phân tích theo thứ tự:
Khổ thơ đầu: Tiếng gà trưa và cảm xúc của người chiến sĩ.
Khổ thơ thứ hai: Miêu tả con gà mái với những hình ảnh đẹp và ẩn dụ trong thơ.
Khổ thơ thứ ba: Những dòng thơ thể hiện tình cảm của bà và sự hy sinh của bà cho cháu.
Khổ thơ cuối: Tình yêu Tổ quốc và lòng biết ơn bà của người chiến sĩ.
Câu 6. Vì sao văn bản Vẻ đẹp của bài thơ "Tiếng gà trưa" là văn bản nghị luận văn học?
Văn bản "Vẻ đẹp của bài thơ Tiếng gà trưa" là văn bản nghị luận văn học vì tác giả phân tích, bình luận về các yếu tố nghệ thuật và cảm xúc trong bài thơ. Tác giả sử dụng lập luận, dẫn chứng và các biện pháp tu từ để làm rõ giá trị nghệ thuật của bài thơ, đồng thời đưa ra những nhận xét về sự sâu sắc và ý nghĩa của tác phẩm.
Câu 7. Vì sao khổ thơ cuối cùng được tác giả Định Trọng Lạc coi là hay nhất, cảm động nhất?
Khổ thơ cuối cùng được tác giả Định Trọng Lạc coi là hay nhất và cảm động nhất vì nó chứa đựng những tình cảm thiêng liêng, cao quý và chân thành của người chiến sĩ đối với bà và Tổ quốc. Đặc biệt, câu "Vì tiếng gà cục tác / Ổ trứng hồng tuổi thơ" đã khắc họa sâu sắc hình ảnh bà và những kỷ niệm ngọt ngào của tuổi thơ, khiến người đọc xúc động.
Câu 8. Em học tập được điều gì về cách viết bài văn nghị luận văn học từ văn bản trên?
Điều học được: Từ văn bản trên, em học được cách phân tích một bài thơ một cách sâu sắc và có hệ thống. Cách viết văn nghị luận văn học này sử dụng các biện pháp tu từ và hình ảnh thơ để làm sáng tỏ những yếu tố nghệ thuật, đồng thời kết hợp cảm xúc và lý luận để đưa ra nhận xét về giá trị của tác phẩm. Cách lập luận rõ ràng, dẫn chứng cụ thể, và lối viết mạch lạc sẽ là những điểm quan trọng để em áp dụng trong các bài viết nghị luận văn học của mình.
Câu 2: Bằng chứng về biện pháp tu từ
Một số câu văn sử dụng biện pháp tu từ trong đoạn trích gồm:
"Lối dùng ẩn dụ chuyển đổi cảm giác, lấy thính giác (nghe) thay cho thị giác (thấy)"
"Lông óng như màu trắng" (so sánh)
"Bức tranh gà mái mơ trở nên đẹp lộng lẫy"
"Dòng thơ thứ tư Cục... cục tác cục ta"
Câu 3: Từ ngữ, hình ảnh nhắc lại trong bài thơ
Những từ ngữ, hình ảnh được tác giả nhắc lại trong bài viết bao gồm:
Tiếng gà: Nhấn mạnh âm thanh, không gian đặc trưng của miền quê.
Hình ảnh bà: Người chăm sóc cho đàn gà, mang lại những kỷ niệm đẹp trong tuổi thơ.
Hình ảnh trứng hồng: Tượng trưng cho sự ấm áp, hạnh phúc.
Câu 4: Tác dụng của thành phần biệt lập
Thành phần biệt lập "lối dùng ẩn dụ chuyển đổi cảm giác, lấy thính giác (nghe) thay cho thị giác (thấy)" giúp nhấn mạnh cách mà tác giả đã sử dụng biện pháp tu từ để tạo cảm xúc cho người đọc, đồng thời làm nổi bật sự kết nối giữa âm thanh và ký ức, cảm xúc.
Câu 5: Thứ tự phân tích bài thơ
Bài thơ "Tiếng gà trưa" được tác giả phân tích theo thứ tự:
Khổ thơ đầu: Cảm nhận tiếng gà, kỷ niệm tuổi thơ.
Khổ thơ thứ hai: Miêu tả hình ảnh gà mái và không gian.
Khổ thơ cuối: Tình cảm của người chiến sĩ với quê hương, gia đình.
Câu 6: Tại sao là văn bản nghị luận văn học
Văn bản "Vẻ đẹp của bài thơ 'Tiếng gà trưa'" là văn bản nghị luận văn học vì nó không chỉ trình bày ý kiến cá nhân mà còn phân tích và đánh giá các yếu tố nghệ thuật, cảm xúc trong tác phẩm, từ đó rút ra được ý nghĩa sâu sắc của bài thơ.
Câu 7: Tại sao khổ thơ cuối được coi là hay nhất
Khổ thơ cuối được coi là hay nhất, cảm động nhất vì nó thể hiện được ý chí chiến đấu vì Tổ quốc cũng như tình yêu thương sâu sắc dành cho bà và ký ức tuổi thơ. Những dòng thơ thể hiện tình cảm chân thành và cao đẹp của người chiến sĩ, nhấn mạnh sự kết nối giữa cách mạng và gia đình.
Câu 8: Điều học tập được từ văn bản
Từ văn bản trên, em học tập được cách viết bài văn nghị luận văn học như sau:
Cấu trúc rõ ràng: Phân chia thành các phần, khổ thơ để phân tích.
Sử dụng bằng chứng cụ thể: Trích dẫn từng câu thơ và đưa ra phân tích cụ thể.
Thể hiện cảm xúc: Kết hợp giữa phân tích nghệ thuật với cảm xúc cá nhân để tạo sự kết nối với người đọc.
Quảng cáo
Câu hỏi hot cùng chủ đề
-
28080
-
10201
-
8180
-
7768
-
7347