Quảng cáo
3 câu trả lời 153
Năm 1991, một sự kiện lịch sử quan trọng đã xảy ra: Liên Xô chính thức tan rã vào ngày 26 tháng 12. Đây là sự kiện đánh dấu sự kết thúc của Liên Xô, một trong hai siêu cường quốc trong thế kỷ 20, và chấm dứt Chiến tranh Lạnh giữa hai phe đối đầu: khối tư bản do Mỹ đứng đầu và khối xã hội chủ nghĩa do Liên Xô lãnh đạo. Việc Liên Xô sụp đổ không chỉ thay đổi hoàn toàn cục diện chính trị mà còn có những tác động sâu rộng đến tình hình thế giới.
Tác động của sự kiện này đến tình hình thế giới:
Chấm dứt Chiến tranh Lạnh:
Sự sụp đổ của Liên Xô đã kết thúc Chiến tranh Lạnh kéo dài hơn bốn thập kỷ giữa hai hệ thống đối lập: tư bản và xã hội chủ nghĩa. Sự kiện này làm dịu đi căng thẳng toàn cầu và tạo ra cơ hội cho sự hợp tác quốc tế hơn trong các lĩnh vực như kinh tế, an ninh và môi trường.
Hình thành một trật tự thế giới mới:
Sau sự tan rã của Liên Xô, Mỹ trở thành siêu cường duy nhất trong thế giới đơn cực. Điều này đã thay đổi đáng kể các quan hệ quốc tế, với Mỹ đóng vai trò chủ đạo trong các vấn đề toàn cầu, từ chính trị đến kinh tế.
Sự phân chia các quốc gia hậu Liên Xô:
Sau khi Liên Xô tan rã, 15 quốc gia độc lập đã ra đời, bao gồm Nga, Ukraina, Belarus và các nước Trung Á. Những quốc gia này phải đối mặt với các thách thức lớn như xây dựng nền kinh tế thị trường, tái cấu trúc chính trị và xử lý vấn đề dân tộc, biên giới.
Chuyển đổi kinh tế và chính trị:
Nhiều quốc gia cũ của Liên Xô bắt đầu chuyển đổi từ nền kinh tế kế hoạch sang nền kinh tế thị trường. Tuy nhiên, quá trình này không hề dễ dàng và gây ra nhiều khó khăn về xã hội, đặc biệt là tại Nga và các nước Đông Âu, với những vấn đề như lạm phát cao, thất nghiệp và sự suy thoái kinh tế.
Tác động đối với các phong trào dân chủ:
Sự sụp đổ của Liên Xô đã khuyến khích các phong trào dân chủ ở nhiều nơi trên thế giới, đặc biệt là ở các nước Đông Âu. Các quốc gia này đã thoát khỏi sự cai trị của các chế độ cộng sản và bắt đầu xây dựng nền dân chủ. Hơn nữa, sự thay đổi này cũng ảnh hưởng đến nhiều khu vực khác, như Trung Đông và Châu Á.
Tình hình an ninh thế giới:
Sự tan rã của Liên Xô cũng dẫn đến những thay đổi về an ninh quốc tế. Các vũ khí hạt nhân của Liên Xô được kiểm soát lại và các vấn đề an ninh quốc tế liên quan đến các nước hậu Liên Xô cũng trở thành mối quan tâm của cộng đồng quốc tế. Mặt khác, sự sụp đổ cũng tạo ra một số khủng hoảng và xung đột khu vực, như Chiến tranh Chechnya.
Tóm lại, sự sụp đổ của Liên Xô vào năm 1991 là một sự kiện có ảnh hưởng sâu rộng, không chỉ thay đổi cục diện chính trị toàn cầu mà còn mở ra một giai đoạn mới cho các quốc gia từng là thành viên của Liên Xô, giúp thế giới hướng tới một trật tự chính trị và kinh tế mới, mặc dù đi kèm với nhiều thử thách và khó khăn.
Năm 1991 là một năm có nhiều sự kiện quan trọng làm thay đổi cục diện thế giới, đặc biệt là sự sụp đổ của Liên Xô – một trong những biến cố lớn nhất thế kỷ XX. Dưới đây là những sự kiện nổi bật và tác động của chúng:
1. Sự kiện nổi bật nhất: Liên Xô tan rã (26/12/1991)
Diễn biến:
Tháng 8/1991: Đảo chính thất bại tại Liên Xô, đẩy nhanh quá trình sụp đổ.
Tháng 12/1991: 15 nước cộng hòa tuyên bố độc lập, Liên Xô chính thức giải thể.
Boris Yeltsin trở thành Tổng thống Nga, kế thừa phần lớn di sản Liên Xô.
Tác động:
✅ Kết thúc Chiến tranh Lạnh: Mỹ trở thành siêu cường duy nhất.
✅ Trật tự thế giới mới: Hệ thống hai cực (Xô-Mỹ) sụp đổ, mở ra thời kỳ đa cực.
✅ Khủng hoảng kinh tế ở Nga: Chuyển đổi sang kinh tế thị trường giai đoạn hỗn loạn.
✅ Các nước XHCN đổi mới: Việt Nam, Trung Quốc cải cách mạnh mẽ hơn.
2. Chiến tranh vùng Vịnh (17/01 – 28/02/1991)
Diễn biến: Liên quân 35 nước do Mỹ dẫn đầu tấn công Iraq sau khi Saddam Hussein xâm lược Kuwait.
Tác động:
✅ Khẳng định sức mạnh quân sự Mỹ: Công nghệ cao (tên lửa, máy bay tàng hình) áp đảo.
✅ Bất ổn Trung Đông kéo dài: Dẫn đến các cuộc chiến tranh Iraq sau này.
✅ Giá dầu biến động: Ảnh hưởng kinh tế toàn cầu.
3. Nam Tư bắt đầu tan rã (1991–1992)
Diễn biến: Slovenia và Croatia tuyên bố độc lập, khởi đầu cho các cuộc chiến tranh Nam Tư.
Tác động:
✅ Xung đột sắc tộc đẫm máu: Chiến tranh Bosnia (1992–1995) với thảm sát diệt chủng.
✅ Bài học về chủ nghĩa dân tộc cực đoan.
4. Các sự kiện đáng chú ý khác
Ấn Độ cải cách kinh tế: Bãi bỏ chính sách "License Raj", mở cửa thị trường.
Internet bắt đầu phổ cập: World Wide Web (WWW) ra đời, đặt nền móng cho kỷ nguyên số.
EU tiến gần hơn: Hiệp ước Maastricht (1992) được soạn thảo, dẫn đến đồng Euro sau này.
Tác động tổng thể của năm 1991
Chính trị: Trật tự thế giới thay đổi toàn diện, chủ nghĩa tư bản thắng thế.
Kinh tế: Toàn cầu hóa gia tăng, Mỹ thống trị hệ thống tài chính.
Văn hóa: Văn hóa phương Tây (nhạc pop, điện ảnh Hollywood) lan rộng.
Năm 1991 giống như một "bước ngoặt lịch sử", định hình thế giới ngày nay.
- Sự hình thành:
+ Đầu năm 1945, tại thành phố I-an-ta (Liên Xô) đã diễn ra hội nghị giữa ba cường quốc: Liên Xô, Mỹ, Anh.
+ Hội nghị Ianta đã đưa ra nhiều quyết định quan trọng, như: thống nhất mục tiêu chung trong việc tiêu diệt tận gốc chủ nghĩa phát xít Đức và chủ nghĩa quân phiệt Nhật; Thành lập tổ chức Liên hợp quốc để duy trì hoà bình và an ninh quốc tế; Thoả thuận về việc phân chia phạm vi ảnh hưởng giữa các nước lớn, chủ yếu là giữa Liên Xô và Mỹ ở châu Âu, châu Á sau chiến tranh.
+ Những quyết định của Hội nghị I-an-ta cùng những thoả thuận sau đó giữa các cường quốc đã trở thành khuôn khổ của một trật tự thế giới mới - “Trật tự thế giới hai cực I-an-ta”.
- Sự tồn tại: Trật tự thế giới hai cực I-an-ta tồn tại từ năm 1945 đến năm 1991, chi phối toàn bộ đời sống chính trị thế giới trong nửa sau thế kỉ XX, trải qua 2 giai đoạn:
+ Giai đoạn từ năm 1945 đến đầu những năm 70 của thế kỉ XX: Trật tự thế giới hai cực I-an-ta xác lập và phát triển với sự đối đầu về tư tưởng, chính trị, kinh tế, quân sự,... giữa một bên là cực Mỹ, đứng đầu hệ thống tư bản chủ nghĩa và một bên là cực Liên Xô, đứng đầu hệ thống xã hội chủ nghĩa.
+ Giai đoạn từ đầu những năm 70 của thế kỉ XX đến năm 1991: Trật tự thế giới hai cực I-an-ta xói mòn và đi đến sụp đổ.
- Nguyên nhân dẫn đến sự sụp đổ:
+ Cuộc chạy đua vũ trang kéo dài hơn bốn thập kỉ làm suy giảm thế mạnh của cả Mỹ và Liên Xô, buộc hai bên phải từng bước hạn chế căng thẳng.
+ Phong trào giải phóng dân tộc phát triển thắng lợi, các nước thuộc thế giới thứ ba vươn lên, góp phần phá vỡ khuôn khổ trật tự hai cực.
+ Sự vươn lên mạnh mẽ của các nước Tây Âu, Nhật Bản, các nước công nghiệp mới (NICs),... làm thay đổi cán cân kinh tế thế giới, tạo ra sự cạnh tranh quyết liệt với Mỹ.
+ Sự khủng hoảng và những sai lầm trong công cuộc cải tổ đã làm suy giảm sức mạnh, dẫn tới sự sụp đổ về mặt nhà nước của chủ nghĩa xã hội ở Đông Âu và Liên Xô.
+ Cuộc Cách mạng khoa học – công nghệ diễn ra mạnh mẽ, đòi hỏi các nước phải tập trung sức mạnh để chiếm lĩnh, phát triển kinh tế.
- Tác động từ sự sụp đổ: trật tự thế giới hai cực I-an-ta sụp đổ có tác động lớn đến thế giới, đưa tới xu thế phát triển mới.
Quảng cáo
Câu hỏi hot cùng chủ đề
-
Hỏi từ APP VIETJACK27480
-
Ý nào sau đây không phải là nguyên tắc cơ bản được xác định trong Hiệp ước Bali (2/1976)?
A. Tôn trọng chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ.
B. Không can thiệp vào công việc của nhau.
C. Không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa vũ lực đối với nhau.
D. Mọi quyết định của tổ chức phải được nhất trí của các nước thành viên
27371 -
22069