Câu 1 (0,5đ): Bài thơ được viết theo thể thơ nào? Dấu hiệu nhận biết là gì?

Bài thơ được viết theo thể thơ thất ngôn bát cú (hay còn gọi là thể thơ Đường luật). Dấu hiệu nhận biết là mỗi khổ thơ có 8 câu, mỗi câu có 7 chữ. Đây là thể thơ truyền thống của văn học cổ điển Việt Nam, thường có sự phối hợp giữa vần bằng và vần trắc.

Câu 2 (0,5đ): Chỉ ra cách gieo vần ở khổ thơ thứ 3.

Ở khổ thơ thứ 3, tác giả gieo vần theo cách vần “o”. Cụ thể:

"dương thế" (câu 1) vần với "xuân xưa" (câu 2).
"giao thừa" (câu 3) vần với "hiu quạnh" (câu 4).
"mông manh" (câu 4) vần với "mạnh" (câu 5).
Câu 3 (1,0đ): Trong khổ thơ thứ 2, tác giả có sử dụng biện pháp tu từ nào? Nêu tác dụng của biện pháp tu từ đó.

Trong khổ thơ thứ 2, tác giả sử dụng biện pháp tu từ hoán dụ. Cụ thể là việc dùng từ “mất mẹ” để chỉ sự mất mát, không còn mẹ nữa, qua đó nhấn mạnh nỗi đau đớn, hụt hẫng của người con khi không còn mẹ bên cạnh. Biện pháp này làm tăng tính trực cảm, giúp người đọc cảm nhận được sự trống vắng và nỗi đau trong lòng người con.

Câu 4 (1,0đ): Nhận xét của em về chủ thể trữ tình trong xuân xưa và cảm xúc trong xuân nay được thể hiện trong bài thơ.

Chủ thể trữ tình trong bài thơ là một người con, có cảm xúc yêu thương, nhớ nhung mẹ. Trong xuân xưa, chủ thể cảm nhận được sự ấm áp của tình mẹ trong những ngày Tết, khi còn mẹ bên cạnh, được mẹ chăm sóc, yêu thương. Cảm xúc trong xuân nay lại khác biệt hoàn toàn. Sự mất mát mẹ khiến người con cảm thấy lạc lõng, cô đơn và trống vắng. Nhớ mẹ trong những ngày xuân, người con thức trắng, cảm giác thiếu thốn tình cảm mẹ. Cảm xúc trong xuân nay là nỗi buồn, sự cô đơn sâu sắc, là sự so sánh giữa một quá khứ ấm áp với hiện tại hiu quạnh, không có mẹ.

Câu 5 (1,0đ): Em hiểu câu thơ cuối “Con không mẹ như buồm trắng mong manh” như thế nào? Trả lời câu hỏi từ 3-5 dòng.

Câu thơ “Con không mẹ như buồm trắng mong manh” là hình ảnh so sánh đầy đau đớn, thể hiện sự cô đơn và bất lực của người con khi không có mẹ. Hình ảnh buồm trắng là một hình ảnh mong manh, dễ bị cuốn trôi trên biển cả, giống như cuộc đời của người con khi không có mẹ. Sự mong manh ở đây thể hiện sự thiếu vắng, sự yếu đuối và dễ bị gió cuốn đi, giống như nỗi cô đơn và mất mát không gì có thể bù đắp được khi mẹ không còn bên cạnh.

Chào bạn, đây là phần trả lời chi tiết cho các câu hỏi của bạn về bài thơ "Xuân xưa có mẹ":

Câu 1:

Bài thơ được viết theo thể thơ thất ngôn tứ tuyệt.
Dấu hiệu nhận biết:Mỗi khổ thơ có 4 dòng.
Mỗi dòng có 7 chữ.
Gieo vần ở cuối các dòng 1, 2 và 4.
Câu 2:

Cách gieo vần ở khổ thơ thứ 3: gieo vần chân ở các tiếng "thế", "về", "mê".
Câu 3:

Trong khổ thơ thứ 2, tác giả sử dụng biện pháp tu từ điệp ngữ (điệp từ "để").
Tác dụng:Nhấn mạnh nỗi nhớ thương mẹ da diết, khôn nguôi của người con.
Thể hiện sự mất mát, hụt hẫng khi không còn mẹ bên cạnh.
Gợi tả những kỷ niệm đẹp đẽ, thân thương về mẹ.
Câu 4:

Chủ thể trữ tình trong bài thơ là người con có tấm lòng hiếu thảo, yêu thương mẹ sâu sắc.
Cảm xúc trong xuân xưa và xuân nay:Xuân xưa: vui tươi, háo hức, mong chờ được nhận quà Tết từ mẹ.
Xuân nay: buồn bã, cô đơn, nhớ thương mẹ da diết.
Câu 5:

Câu thơ "Con không mẹ như buồm trắng mong manh" là một hình ảnh so sánh đầy xúc động.
Ý nghĩa:"Buồm trắng mong manh" gợi tả sự yếu ớt, cô độc, không nơi nương tựa của người con khi mất mẹ.
Hình ảnh con thuyền không có người lái, lênh đênh giữa biển khơi cũng thể hiện sự chơi vơi, mất phương hướng trong cuộc sống của người con.
Câu thơ thể hiện nỗi đau đớn, mất mát lớn lao khi không còn mẹ bên cạnh.

Câu 1: Bài thơ được viết theo thể lục bát. Dấu hiệu nhận biết là các câu thơ có số tiếng xen kẽ 6-8, vần lưng gieo ở tiếng thứ 6 câu lục và tiếng cuối câu bát.

Câu 2: Cách gieo vần ở khổ thơ thứ 3 là vần chân liên tiếp: “xưa – thừa”, “quạnh – mong manh”.

Câu 3: Khổ thơ thứ 2 sử dụng biện pháp tu từ điệp ngữ ("Để..."), ẩn dụ ("lòng mẹ mông mênh" – chỉ tình yêu thương bao la của mẹ). Tác dụng: Nhấn mạnh nỗi đau mất mẹ, sự thiếu vắng tình thương và sự nuối tiếc những ký ức ấm áp bên mẹ.

Câu 4: Chủ thể trữ tình trong bài thơ là một người con đã trưởng thành, từng đón Tết bên mẹ (xuân xưa) nhưng nay mẹ không còn, chỉ còn lại nỗi nhớ và sự cô đơn (xuân nay).

Câu 5: Câu thơ cuối dùng hình ảnh “buồm trắng mong manh” để ẩn dụ cho sự bơ vơ, yếu đuối của con người khi không còn mẹ che chở, giống như cánh buồm chênh vênh giữa biển cả, dễ bị sóng gió cuộc đời vùi dập.