Thời kỳ Bắc thuộc (111 TCN - 938) là một giai đoạn dài trong lịch sử Việt Nam khi đất nước ta bị nhà Hán và các triều đại phong kiến phương Bắc cai trị. Trong suốt thời gian này, xã hội Việt Nam trải qua nhiều chuyển biến mới dưới ảnh hưởng của sự thống trị từ bên ngoài, dù bị áp bức nhưng cũng có những yếu tố làm thay đổi xã hội và văn hóa. Dưới đây là một số chuyển biến quan trọng:

Chế độ phong kiến Trung Quốc được du nhập: Trong thời kỳ Bắc thuộc, đặc biệt là dưới triều đại nhà Hán, các triều đại Trung Quốc đã áp dụng hệ thống cai trị phong kiến ở Việt Nam. Mô hình này ảnh hưởng lớn đến việc tổ chức chính quyền và cách thức quản lý đất nước. Các quan lại người Trung Hoa được cử sang làm thống trị, và hệ thống quản lý đất đai, thuế khóa của người Việt cũng bị thay đổi theo mô hình này.
Chuyển biến về kinh tế: Thời kỳ này chứng kiến sự phát triển của nền kinh tế nông nghiệp theo kiểu phong kiến, với việc trồng lúa nước, chăn nuôi gia súc, và khai thác các tài nguyên thiên nhiên. Người dân Việt Nam phải nộp thuế cho nhà Hán và thực hiện nghĩa vụ lao động công ích, như xây dựng công trình, cung cấp thực phẩm cho quân đội phương Bắc.
Sự du nhập của văn hóa Trung Quốc: Do bị đô hộ, văn hóa Trung Quốc đã ảnh hưởng mạnh mẽ đến xã hội Việt Nam, từ chữ viết, phong tục tập quán đến tôn giáo, triết lý sống. Chữ Hán trở thành công cụ chính để giao tiếp, ghi chép và học hành. Các nghi lễ, phong tục tập quán Trung Hoa cũng được du nhập và trở thành một phần trong đời sống của người Việt, mặc dù người Việt vẫn giữ được những đặc trưng văn hóa riêng.
Tình hình xã hội và giai cấp: Dưới thời kỳ Bắc thuộc, xã hội Việt Nam có sự phân chia giai cấp rõ rệt. Ngoài tầng lớp cai trị là các quan lại người Trung Hoa, người dân Việt Nam chủ yếu sống trong hoàn cảnh khó khăn, bị áp bức và chịu thuế nặng. Nhiều cuộc nổi dậy, khởi nghĩa của người dân diễn ra trong suốt thời kỳ này, phản ánh sự bất mãn đối với chế độ đô hộ của phương Bắc.
Khởi nghĩa chống ngoại xâm: Dù bị thống trị trong thời gian dài, nhưng người Việt không chịu khuất phục, luôn có những cuộc khởi nghĩa đẫm máu chống lại các triều đại phương Bắc. Những cuộc khởi nghĩa này, như khởi nghĩa Hai Bà Trưng (40-43), khởi nghĩa của Bà Triệu (248), hay khởi nghĩa của Lý Bí (541-547), phản ánh tinh thần kiên cường, đấu tranh giành lại độc lập dân tộc của người Việt.
Tóm lại, mặc dù xã hội Việt Nam trong thời kỳ Bắc thuộc chịu nhiều sự áp bức, thống trị từ các triều đại phong kiến phương Bắc, nhưng trong thời gian này, nền văn hóa, kinh tế và chính trị Việt Nam cũng có những sự chuyển biến rõ rệt, đồng thời cũng bộc lộ khát vọng tự do, độc lập và sự đấu tranh kiên cường của dân tộc.

Trong thời kỳ Bắc thuộc (từ năm 179 TCN đến năm 938 CN), xã hội Việt Nam đã trải qua nhiều biến động và thay đổi do sự cai trị của các triều đại phương Bắc. Dưới đây là một số chuyển biến đáng chú ý về xã hội trong giai đoạn này:

*Sự phân hóa xã hội sâu sắc:
-Tầng lớp thống trị: Quan lại đô hộ và địa chủ người Hán nắm giữ các vị trí quan trọng trong chính quyền và kinh tế. Một số ít quan lại và địa chủ bị "Việt hóa" do ảnh hưởng của văn hóa Việt.
-Tầng lớp bị trị: Nông dân, thợ thủ công và nô tì bị áp bức, bóc lột nặng nề. Mâu thuẫn giữa người Việt và chính quyền đô hộ ngày càng gia tăng.
*Sự du nhập và ảnh hưởng của văn hóa Hán:
-Hán hóa: Chính sách đồng hóa của các triều đại phương Bắc nhằm xóa bỏ văn hóa truyền thống của người Việt. Tuy nhiên, người Việt vẫn giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa của mình.
-Chữ Hán: Chữ Hán được du nhập vào Việt Nam và trở thành công cụ giao tiếp chính thức trong chính quyền và giáo dục.
*Sự hình thành và phát triển của các làng xã:
-Làng xã: Đơn vị hành chính cơ sở vẫn được duy trì và phát triển. Các làng xã có vai trò quan trọng trong việc duy trì trật tự xã hội và bảo vệ bản sắc văn hóa.
-Tổ chức: Các làng xã có tổ chức chặt chẽ, với các chức vụ như староста làng, phó староста làng và các thành viên khác.
*Sự xuất hiện của các tôn giáo mới:
-Phật giáo và Đạo giáo: Hai tôn giáo này được du nhập vào Việt Nam từ Trung Quốc và có ảnh hưởng nhất định đến đời sống tinh thần của người Việt.
*Sự phát triển của kinh tế:
-Nông nghiệp: Nông nghiệp vẫn là ngành kinh tế chính, nhưng có sự phát triển về kỹ thuật canh tác và giống cây trồng.
-Thương mại: Thương mại phát triển, đặc biệt là buôn bán với Trung Quốc.
=> Những chuyển biến về xã hội trong thời kỳ Bắc thuộc đã để lại dấu ấn sâu sắc trong lịch sử Việt Nam. Mặc dù chịu nhiều áp bức và ảnh hưởng của văn hóa ngoại bang, người Việt vẫn giữ vững bản sắc văn hóa và tinh thần dân tộc, tạo tiền đề cho cuộc đấu tranh giành độc lập sau này.