Khi ăn mặn, cơ thể tiêu thụ nhiều muối (natri clorua), và điều này ảnh hưởng đến cách cơ thể hoạt động, đặc biệt là thận và hệ bài tiết. Hiện tượng "đái khai" sau khi ăn mặn có thể được giải thích như sau:

1. Tăng đào thải muối qua nước tiểu
Khi cơ thể hấp thụ nhiều muối, nồng độ natri trong máu tăng lên. Để duy trì sự cân bằng, cơ thể sẽ cố gắng đào thải lượng muối dư thừa này qua nước tiểu. Quá trình này làm tăng nồng độ natri trong nước tiểu, tạo ra mùi khai đặc trưng (do mùi của amoniac trở nên rõ hơn).

2. Thay đổi trong sự phân hủy protein
Khi bạn ăn mặn, cơ thể cần nhiều nước hơn để đào thải muối. Điều này làm nước tiểu trở nên cô đặc hơn, và các chất thải khác trong nước tiểu, như ure, amoniac hoặc các chất chứa nitơ từ quá trình phân hủy protein, sẽ có nồng độ cao hơn. Chính những hợp chất này gây ra mùi khai đặc trưng.

3. Thiếu nước sau khi ăn mặn
Muối có xu hướng hút nước từ tế bào, khiến cơ thể rơi vào trạng thái mất nước nhẹ. Khi cơ thể không đủ nước để pha loãng các chất thải trong nước tiểu, mùi khai sẽ trở nên rõ rệt hơn.

Câu hỏi "Tại sao ăn mặn thì đái khai?" là một câu nói dân gian, diễn tả sự liên quan giữa việc ăn mặn và cơ thể có xu hướng đi tiểu nhiều hơn. Đây là một hiện tượng có cơ sở khoa học:

Sự mất nước trong cơ thể: Khi bạn ăn nhiều muối (natri), cơ thể sẽ cần giữ nước để cân bằng nồng độ muối trong máu. Muối có tính hút nước, và cơ thể sẽ cố gắng "lọc" bớt lượng muối dư thừa qua thận. Điều này khiến thận phải làm việc nhiều hơn để loại bỏ muối dư thừa, dẫn đến việc tiểu nhiều hơn.
Tăng huyết áp: Tiêu thụ quá nhiều muối có thể làm tăng huyết áp, điều này có thể làm cho cơ thể mất nước và dẫn đến việc cần đi tiểu thường xuyên hơn.
Cơ chế điều hòa nước của thận: Thận có nhiệm vụ duy trì cân bằng nước trong cơ thể. Khi nồng độ muối trong máu cao, thận sẽ tiết ra nhiều nước để làm giảm nồng độ muối trong máu, điều này cũng góp phần làm cho cơ thể đi tiểu nhiều hơn.
Vì vậy, khi ăn mặn, cơ thể cần loại bỏ lượng muối dư thừa và duy trì sự cân bằng nước trong cơ thể, dẫn đến việc đi tiểu nhiều hơn, hay còn gọi là "đái khai" trong dân gian.