Quá trình trao đổi nước và chất khoáng là một trong những hoạt động sống vô cùng quan trọng đối với thực vật. Nước và các chất khoáng được cây hấp thụ từ môi trường để phục vụ cho quá trình quang hợp, hô hấp và các hoạt động sống khác.

1. Sự hấp thụ nước và chất khoáng
Cơ quan hấp thụ: Chủ yếu là rễ cây, đặc biệt là các lông hút.
Cơ chế hấp thụ:Hấp thụ nước: Nước được hấp thụ vào tế bào lông hút chủ yếu theo cơ chế thẩm thấu. Do nồng độ dịch bào trong lông hút cao hơn nồng độ dung dịch đất nên nước sẽ di chuyển từ đất vào tế bào lông hút.
Hấp thụ ion khoáng: Cây hấp thụ ion khoáng cả theo cách thụ động (theo gradient nồng độ) và chủ động (ngược gradient nồng độ, cần tiêu tốn năng lượng).
Cấu tạo rễ cây và quá trình hấp thụ nước và chất khoáng
2. Vận chuyển nước và chất khoáng trong cây
Con đường vận chuyển:Con đường tế bào chất: Nước và ion khoáng di chuyển từ tế bào này sang tế bào khác qua các plasmodesmata.
Con đường gian bào: Nước và ion khoáng di chuyển qua thành tế bào và không gian gian bào.
Mạch dẫn:Mạch gỗ: Vận chuyển nước và các ion khoáng từ rễ lên thân và lá.
Mạch rây: Vận chuyển các chất hữu cơ được tổng hợp từ quá trình quang hợp đi nuôi các bộ phận khác của cây.
Mạch gỗ và mạch rây trong thân cây
3. Sự thoát hơi nước
Khí khổng: Là những lỗ nhỏ trên lá, là nơi thoát hơi nước chủ yếu.
Vai trò:Điều hòa nhiệt độ: Giúp cây hạ nhiệt vào những ngày nắng nóng.
Tạo lực hút: Giúp vận chuyển nước và các chất khoáng từ rễ lên lá.
Giúp lá trao đổi khí: Cung cấp CO2 cho quá trình quang hợp và thải O2 ra ngoài.