Xã hội nguyên thủy là giai đoạn đầu tiên trong lịch sử phát triển của loài người, kéo dài từ khi con người xuất hiện cho đến khi hình thành các xã hội có tổ chức phức tạp. Quá trình phát triển của xã hội nguyên thủy có thể chia thành các giai đoạn cơ bản sau:

Giai đoạn Họa trị (Săn bắn, hái lượm):

Đây là giai đoạn đầu tiên, con người sống chủ yếu bằng việc săn bắn, hái lượm và đánh bắt thủy sản. Họ sống thành những nhóm nhỏ, chủ yếu là gia đình hoặc bộ lạc, và di chuyển theo mùa để tìm kiếm thức ăn.
Các công cụ chủ yếu là đá, gỗ và xương. Con người bắt đầu biết sử dụng lửa để nấu ăn và bảo vệ mình.
Xã hội chưa có sự phân chia lao động rõ rệt, mối quan hệ giữa các thành viên trong cộng đồng chủ yếu dựa trên sự hợp tác để sinh tồn.
Giai đoạn Thời kỳ đồ đá mới (Nông nghiệp sơ khai):

Con người bắt đầu phát triển nông nghiệp, biết trồng trọt, chăn nuôi để cung cấp thức ăn ổn định hơn. Họ bắt đầu sống cố định và hình thành các làng mạc, cư trú lâu dài tại một nơi.
Việc sản xuất nông sản (lúa, ngô, khoai...) và chăn nuôi gia súc như bò, dê, cừu, lợn trở thành nguồn cung cấp thực phẩm chủ yếu.
Trong xã hội này, con người bắt đầu hình thành các công cụ lao động nông nghiệp như cuốc, xẻng, lưỡi cày. Các công cụ bằng đá, đồng hoặc sắt xuất hiện.
Sự xuất hiện của sự phân công lao động, như người trồng trọt, người chăm sóc gia súc, là dấu hiệu đầu tiên của sự phân hóa trong xã hội.
Giai đoạn Thời kỳ đồ đồng và đồ sắt (Xã hội bộ lạc phát triển):

Khi con người bắt đầu sử dụng các công cụ bằng đồng và sắt, các phương pháp sản xuất trở nên hiệu quả hơn, dẫn đến sự gia tăng dân số và phát triển các cộng đồng lớn hơn.
Đây là thời kỳ xuất hiện các bộ lạc lớn, các nhóm xã hội bắt đầu phân chia rõ ràng hơn, có sự phân chia giai cấp. Các bộ lạc này có thể chiến đấu để bảo vệ lãnh thổ và tài nguyên.
Công cụ bằng đồng và sắt giúp con người khai hoang đất đai, phát triển nghề thủ công và giao thương, giúp nền kinh tế phát triển.
Xã hội bắt đầu xuất hiện các hình thức tổ chức xã hội phức tạp hơn, với các vị trí lãnh đạo, bộ tộc, và sự ra đời của các tín ngưỡng tôn giáo.
Giai đoạn Thời kỳ đồ sắt (Sự hình thành các quốc gia và nền văn minh):

Vào cuối thời kỳ nguyên thủy, khi các cộng đồng bộ lạc đã phát triển mạnh mẽ, xã hội bắt đầu chuyển sang các nền văn minh sơ khai, nơi các quốc gia nhỏ bắt đầu xuất hiện.
Các xã hội này bắt đầu có chính quyền, luật lệ, hệ thống tôn giáo và văn hóa đặc trưng. Các thành phố và nền văn minh như Mesopotamia, Ai Cập cổ đại, Ấn Độ, Trung Quốc, và Mesoamerica bắt đầu phát triển.
Tóm lại, xã hội nguyên thủy trải qua các giai đoạn từ săn bắn hái lượm, phát triển nông nghiệp, sử dụng công cụ đá, đồng, sắt cho đến khi hình thành các bộ lạc, quốc gia và nền văn minh đầu tiên. Đây là quá trình tiến hóa dần dần, phản ánh sự thay đổi trong cách thức sinh sống, sản xuất và tổ chức xã hội của con người.