Bài soạn: Thực hành sử dụng trích dẫn, chú thích và cách đánh dấu phần bị lược trong văn bản
I. Trích dẫn

Trích dẫn là việc lấy nguyên văn lời nói, ý kiến, hoặc thông tin từ một nguồn tài liệu khác vào trong bài viết của mình. Trích dẫn có thể là một câu, một đoạn văn hoặc một đoạn ngắn từ các sách, bài báo, hay các nghiên cứu khác. Trích dẫn giúp người đọc hiểu rõ hơn về luận điểm mà bạn đang trình bày và thể hiện sự tôn trọng đối với nguồn thông tin mà bạn tham khảo.

Cách sử dụng trích dẫn:

Trích dẫn trực tiếp: Đây là cách sử dụng nguyên văn một đoạn, một câu từ nguồn tài liệu khác. Câu trích dẫn phải được đặt trong dấu ngoặc kép, đồng thời ghi rõ nguồn gốc của thông tin.Ví dụ: "Hạnh phúc không phải là điều sẵn có, nó đến từ những điều nhỏ nhặt trong cuộc sống." (Albert Einstein)
Trích dẫn gián tiếp: Đây là cách bạn diễn đạt lại ý của một nguồn tài liệu mà không dùng từ ngữ nguyên văn. Dù không phải trích dẫn trực tiếp, nhưng bạn vẫn phải ghi rõ nguồn để tránh vi phạm bản quyền.Ví dụ: Theo Albert Einstein, hạnh phúc không phải là thứ dễ dàng đạt được, mà nó đến từ những điều nhỏ bé trong cuộc sống.
II. Chú thích

Chú thích là phần giải thích hoặc cung cấp thêm thông tin về một từ, cụm từ, hoặc đoạn văn mà bạn muốn làm rõ trong bài viết. Chú thích thường được dùng trong các bài viết học thuật hoặc nghiên cứu để giúp người đọc hiểu hơn về những khái niệm, thuật ngữ hoặc sự kiện được đề cập.

Cách sử dụng chú thích:

Đặt số thứ tự của chú thích ngay sau từ hoặc câu bạn muốn giải thích, thông thường là số 1, 2, 3,... trong dấu ngoặc vuông (hoặc kiểu số mũ nhỏ) và để chú thích ở dưới chân trang.Ví dụ: Kinh tế học hiện đại đã phát triển rất nhiều, với những khái niệm phức tạp như "tăng trưởng bền vững"^[1]^.
Chú thích có thể giải thích một thuật ngữ, cung cấp nguồn gốc của thông tin, hoặc mô tả các khái niệm phức tạp mà bạn không thể giải thích chi tiết ngay trong bài viết chính.
III. Đánh dấu phần bị lược trong văn bản

Khi trích dẫn hoặc sử dụng một phần văn bản nào đó trong bài viết mà không muốn sử dụng toàn bộ nội dung, bạn có thể lược bỏ một phần. Để giúp người đọc hiểu được rằng phần nội dung đã bị cắt bỏ, ta cần đánh dấu phần bị lược đi.

Cách đánh dấu phần bị lược:

Dấu ba chấm (…):

Khi bạn lược bỏ một phần câu, đoạn văn hoặc những phần không quan trọng trong đoạn trích dẫn, bạn sử dụng ba dấu chấm (…). Ba dấu chấm cho thấy rằng đã có một phần của văn bản bị lược bỏ.
Ví dụ: "Hạnh phúc không phải là điều sẵn có… nó đến từ những điều nhỏ nhặt trong cuộc sống."
Lược bỏ phần trong đoạn trích dài:

Nếu bạn lược bỏ giữa đoạn văn dài, sử dụng ba dấu chấm ở những chỗ đã bị cắt. Nếu phần bị cắt nằm ở đầu hoặc cuối đoạn, bạn chỉ cần đặt ba dấu chấm ở đầu hoặc cuối đoạn văn.
Ví dụ: "Lịch sử là sự ghi chép lại những biến cố quan trọng của loài người, … và nó sẽ tiếp tục phát triển trong tương lai."
Lược bỏ trong các đoạn trích dẫn có nghĩa lý chính:

Nếu phần lược bỏ là những câu không quan trọng, ta vẫn cần làm rõ điều này trong chú thích hoặc lời giới thiệu ngắn gọn trước trích dẫn.
Ví dụ: "Chúng ta luôn phải nỗ lực hết mình để vượt qua thử thách, … nhưng điều quan trọng là phải giữ cho mình sự lạc quan."
IV. Ví dụ thực hành

Trích dẫn trực tiếp:

"Mọi thành công trong cuộc sống đều bắt nguồn từ những thất bại." (John C. Maxwell)
Trích dẫn gián tiếp:

Theo John C. Maxwell, thành công trong cuộc sống không thể có được nếu không trải qua những thất bại.
Chú thích:

Các thành tựu khoa học trong thế kỷ 21 ngày nay đều có sự đóng góp lớn từ các nhà khoa học nổi tiếng như Albert Einstein^[1]^.
Đánh dấu phần bị lược:

"Trong thế giới hiện đại, công nghệ phát triển nhanh chóng… và chúng ta cần có sự chuẩn bị để đối mặt với những thay đổi đó."
V. Kết luận

Việc sử dụng trích dẫn, chú thích và đánh dấu phần bị lược trong văn bản không chỉ giúp làm rõ nguồn gốc thông tin, tăng tính thuyết phục mà còn thể hiện sự tôn trọng đối với các công trình nghiên cứu của người khác. Để bài viết có tính thuyết phục và rõ ràng, bạn cần áp dụng các kỹ thuật này một cách hợp lý và chính xác.