Đoạn II của bài "Tướng về hưu" thể hiện rõ nét bức tranh gia đình của nhân vật chính, qua đó khắc họa những mối quan hệ, hoàn cảnh sống và tâm trạng của ông. Dưới đây là một số điểm phân tích chi tiết:

### 1. **Bố cục và thông tin gia đình**
Đoạn văn mở đầu với những thông tin cụ thể về gia đình của nhân vật: độ tuổi, nghề nghiệp của vợ chồng và con cái. Sự trình bày này không chỉ giúp người đọc hình dung rõ hơn về hoàn cảnh sống mà còn tạo cảm giác gần gũi, thân thuộc. Ông tự giới thiệu mình là kỹ sư, còn vợ ông là bác sĩ — những nghề nghiệp thể hiện học vấn và sự thành đạt.

### 2. **Tình trạng của mẹ và gia đình mở rộng**
Mẹ của nhân vật “lẫn lộn, suốt ngày chỉ ngồi một chỗ,” cho thấy sự yếu đuối và có thể là nỗi buồn trong gia đình. Việc gia đình ông Cơ, một người đang gặp khó khăn, được vợ ông nhận nuôi cho thấy lòng nhân ái và sự cởi mở của gia đình nhân vật chính. Câu chuyện về cha con ông Cơ không chỉ là một chi tiết bổ sung mà còn phản ánh cái nhìn của nhân vật về trách nhiệm xã hội.

### 3. **Vai trò của Thủy**
Vợ nhân vật, Thủy, hiện lên như một người phụ nữ mạnh mẽ, đảm đương nhiều việc trong gia đình. Cô không chỉ giỏi trong công việc mà còn là người quản lý tài chính, nuôi dạy con cái. Điều này thể hiện sự bình đẳng trong mối quan hệ vợ chồng, đồng thời làm nổi bật tính hiện đại và sự độc lập của Thủy.

### 4. **Sự đối lập giữa vợ chồng**
Có một sự đối lập rõ rệt giữa Thủy và nhân vật chính. Thủy được mô tả là "có học thức, sống theo lối mới," trong khi nhân vật tự nhận mình là "cổ hủ, đầy bất trắc và thô vụng." Điều này không chỉ phản ánh sự khác biệt trong cách nhìn nhận cuộc sống mà còn thể hiện sự tự ti và bất an của nhân vật chính về vị trí của mình trong gia đình và xã hội.

### 5. **Cuộc sống hiện tại và công việc**
Nhân vật đang "vùi đầu vào công trình ứng dụng điện phân," thể hiện sự chăm chỉ và nỗ lực của ông trong công việc, nhưng cũng cho thấy một khoảng cách giữa ông và những công việc gia đình thường nhật. Điều này có thể ám chỉ đến sự xa rời thực tại gia đình trong khi ông tập trung vào sự nghiệp.

### 6. **Tâm trạng nhân vật**
Tâm trạng của nhân vật chính được thể hiện rõ qua các chi tiết miêu tả. Ông cảm thấy an tâm khi có Thủy lo liệu mọi thứ, nhưng đồng thời cũng cảm thấy một nỗi lo lắng về bản thân, về vị trí của mình trong gia đình. Cảm giác này tạo nên một bức tranh tâm lý phức tạp, thể hiện sự đấu tranh giữa trách nhiệm cá nhân và vai trò gia đình.

### Kết luận
Đoạn văn không chỉ đơn thuần cung cấp thông tin về gia đình nhân vật mà còn khắc họa những mối quan hệ, cảm xúc và những xung đột nội tâm. Qua đó, tác giả đã thành công trong việc xây dựng hình ảnh một người đàn ông trong thời đại mới, với những trăn trở về bản thân và gia đình, từ đó phản ánh thực trạng xã hội và những thay đổi trong các giá trị gia đình.