Nhân vật cụ kép là một trong những kỹ thuật tạo hình nhân vật trong văn học, đặc biệt là trong truyện ngắn. Nhân vật cụ kép được tạo hình bằng cách kết hợp hai nhân vật có tính cách trái ngược hoặc tương phản nhau lại với nhau, tạo nên một hình tượng nhân vật mới có tính cách đặc trưng riêng.

Ví dụ, trong truyện "Lão Hạc" của Nam Cao, nhân vật cụ kép được tạo ra từ hai nhân vật Lão Hạc và cậu bé Tùng. Lão Hạc là một người già khó tính, gắt gỏng, còn cậu bé Tùng là một đứa trẻ nghịch ngợm, hài hước. Tuy hai nhân vật này có tính cách hoàn toàn khác nhau, nhưng họ lại có mối liên hệ với nhau thông qua tình cảm thân thiết, gắn bó. Mối quan hệ giữa Lão Hạc và Tùng tạo nên một nhân vật cụ kép độc đáo, có sức hút riêng đối với người đọc.

Nhân vật cụ kép thường được sử dụng để nhấn mạnh một ý nghĩa nhất định, ví dụ như tình cảm, sự tương phản hay sự bất đồng. Điều này giúp tăng tính thuyết phục và thú vị của tác phẩm, cũng như giúp độc giả hiểu sâu hơn về tính cách và suy nghĩ của các nhân vật.