Bình Định- mảnh đất địa linh nhân kiện trên mảnh đất miền Trung đầy nắng và gió. Mảnh đất nơi đây đã được thiên nhiên ban tặng nhiều cảnh đẹp từ những bãi biển, hòn đảo thơ mộng đến những di tích lịch sử từ ngàn đời và Tháp Đôi là một trong số những danh lam thắng cảnh độc đáo, nổi tiếng ở Bình Định.

Tháp Đôi hay còn được gọi với cái tên gọi khác là Tháp Hưng Thạnh, là một trong số những tháp chàm nổi tiếng ở Bình Định. Tháp Đôi nằm cách trung tâm thành phố khoảng 3 ki-lô-mét về hướng Tây Bắc, ngay trên đường Trần Hưng Đạo, quận Đống Đa, thành phố Quy Nhơn của tỉnh Bình Định. Theo các nhà nghiên cứu, Tháp Đôi được xây dựng vào khoảng cuối thế kỉ XII đến đầu thế kỉ XIII với kết cấu kiến trúc độc đáo. Tuy nhiên, trải qua những thăng trầm của lịch sử với những cuộc chiến tranh gay go, ác liệt, Tháp Đôi đã bị tàn phá nặng nề và từng có những khoảng thời gian bị rơi vào quên lãng. Song, qua nhiều lần trùng tu, được sự giúp đỡ của những chuyên gia Ba Lan và chuyên gia trong nước, Tháp Đôi ngày nay gần như đã được trả lại dáng vẻ của nó như thuở ban đầu. Đặc biệt, vào tháng 7 năm 1980, Tháp Đôi đã được xếp hạng là di tích cấp quốc gia.

Tháp Đôi nằm trong một khuôn viên có diện tích khoảng 6000 mét vuông, xung quanh tháp được bao bọc bởi vườn cây tươi tốt suốt bốn mùa và nổi bật trong số đó chính là loài hoa Chăm-pa. Cùng với đó, xung quanh Tháp Đôi còn có những hàng cau xanh mướt, những bóng dừa và khóm chuối mộc mạc, soi mình nơi chân Tháp làm cho Tháp thêm phần cổ kính và trầm mặc.

Thêm vào đó, Tháp Đôi còn có kiến trúc độc đáo với hai khối tháp liền kề nhau - một tháp lớn có độ cao khoảng 25 mét và tháp nhỏ có độ cao khoảng 23 mét. Điều đặc biệt của Tháp Đôi chính là được xây dựng bằng gạch nung xếp khít với nhau bằng một chất liệu có tính chất kết dính đặc biệt, đó cũng chính là nét độc đáo trong kiến trúc của người Chăm mà mãi cho đến ngày hôm nay con người vẫn chưa giải mã được. Cửa chính của cả hai tháp này đều quay mặt về hướng Nam và vòm phía trên của chúng thì có hình mũi tên. Cùng với đó, tháp được cấu trúc gồm có các phần chính là chân tháp, thân tháp và đỉnh tháp. Chân tháp mỗi tháp được xây dựng từ những vật liệu khác nhau, chân của tháp lớn được xây dựng từ đá còn chân tháp của tháp nhỏ được làm từ gạch. Thân tháp là những khối hình vuông còn đỉnh tháp được có mặt cong, được tạo thành từ những khối gạch xếp khít vào nhau. Xung quanh tháp được chạm khắc rất tinh tế với các hình thù nổi bật như các tượng thần, các vũ công với những điệu múa quen thuộc trong truyền thuyết Champa,... Ở các góc của tháp được trang trí những hình ảnh mang đậm tín ngưỡng của người Chăm như tượng của chim thần Garuda, hình người ngồi có 6 hoặc 8 tay,... Bên trong Tháp Đôi thông qua biểu tượng cối và chày giã gạo để thờ linh vật linga và yoni.

Tháp Đôi Quy Nhơn là một trong số những công trình kiến trúc độc đáo, lưu giữ nét trí tuệ, tài năng và tín ngưỡng của con người ta từ ngàn đời nay. Bởi vậy, nơi đây là điểm đến, là minh chứng cho nền văn hóa Chăm từ ngàn đời để các nhà nghiên cứu lịch sử, văn hóa Đông Nam Á nói chung, văn hóa Chăm nói riêng về tìm hiểu, nghiên cứu và khám phá. Thêm vào đó, Tháp Đôi còn là một trong số những địa điểm du lịch nổi tiếng, hấp dẫn, thu hút khách du lịch trong và ngoài nước ghé thăm mỗi khi có dịp về với mảnh đất Bình Định.

Tháp Đôi Quy Nhơn là một trong số thắng cảnh nổi tiếng của mảnh đất Bình Định với những nét độc đáo trong kiến trúc và văn hóa. Trải qua thời gian, Tháp Đôi đã, đang và sẽ mãi là điểm đến lí thú dành cho du khách thập phương.

Người dân nơi đây giải thích rằng, vì có một thác nước cao chừng sáu, bảy mét, đổ vào một hầm đá rộng, phát ra tiếng kêu ầm ồ như tiếng hô báo cho người chèo bè biết sắp tới chỗ nguy hiểm, nên gọi là Hầm Hô.

Hầm Hô là nơi gặp gỡ của hai nhánh sông Đồng Hưu và sông Cát đổ vào sông Phú Phong. Thắng cảnh là cả một khúc sông dài tới gần 3km, hai bên bờ là những khối đá trập trùng, chỗ thì dựng đứng như thành vách, nơi thì chồng chất lên nhau thành đống, lại có đoạn đá nhọn lởm chởm như những thanh gươm dựng đứng. Những lùm cây xanh làm dịu đi vẻ hiểm trở của những vách đá nhấp nhô. Những bụi sim với màu lá xanh, hoa tím xen lẫn những khóm phong lan cheo leo trên đá, lửng lơ trên những cành cây.

Đến với Hầm Hô, du khách không chỉ đắm mình vào cảnh núi non hùng vĩ mà còn tận hưởng những tuyệt tác của thiên nhiên ngay dưới lòng sông. Với chiều rộng trên dưới 30 mét, lòng sông chi chít những trụ đá hoa cương thiên hình vạn trạng.

Vào mùa nước cạn, những ngày trời trong xanh, khi những tia nắng ban mai rọi xuống, những khối đá hoa cương ánh lên muôn màu lóng lánh, rực rỡ như ngàn vạn viên kim cương khoe mình trên làn nước trong xanh. Mỗi trụ đá mang cho mình một hình dáng riêng, chắp cánh cho trí tưởng tượng của du khách nơi đây; đá lớn, đá nhỏ, khối vuông, khối tròn, có những cụm nhìn tựa đàn voi đang tắm, có những dãy trông như thể bầy ngựa đang phi…

Nếu có dịp du ngoạn bằng thuyền đi dọc sông, du khách sẽ có dịp đắm mình vào thế giới huyền ảo của thiên nhiên. Cảnh vật kỳ thú nơi đây bắt đầu với bờ đập nước trong veo và mát lạnh. Vượt qua bờ đập, đi ngược dòng sông một đoạn khách sẽ gặp một vách đá dựng đứng như tường thành với cái tên dân gian Hòn Đá Thành.

Ngược về phía thượng nguồn, độ dốc càng lớn, nước chảy càng mạnh. Từng đoạn, từng đoạn chia khúc thành những thác nhỏ, nước chảy ầm ầm dội vào vách núi, cảnh vật càng thêm huyền ảo. Đây đó vang lên tiếng gù của chim Cu Gáy, tiếng hót véo von của chim Khướu, chim Vành Khuyên, tiếng kêu tích tích của những chú chim Sâu. Thỉnh thoảng lại vang lên tiếng Tắc Kè vọng lại từ những hốc đá, lùm cây.

Ngoài việc thưởng ngoạn cảnh đẹp kì ảo của thiên nhiên, du khách còn có dịp sống lại những ngày tháng hào hùng của lịch sử. Tại nơi đây, hơn hai trăm năm về trước vị danh tướng Võ Văn Dũng đã rèn quân luyện võ để rồi sau đó hợp lực với các thủ lĩnh Tây Sơn phất cờ khởi nghĩa. Cũng ở nơi này, anh hùng Mai Xuân Thưởng đã xây dựng căn cứ kháng Pháp. Danh thắng này vì thế còn có ý nghĩa thiêng liêng của một chứng tích lịch sử.