Các nhà nước thành bang ở Hy Lạp
Đế chế ở La Mã
Đặc điểm 
hình thành
- Hình thành nhiều nhà nước nhỏ (được gọi là nhà nước thành bang hoặc thị quốc).

+ Mỗi thành bang lấy một thành thị làm trung tâm, xung quanh là vùng đất trồng trọt.

+ Mỗi thành bang là một nhà nước hoàn chỉnh: có đường biên giới lãnh thổ; có chính quyền; quân đội, luật pháp; hệ thống kinh tế, đo lường, tiền tệ và những vị thần bảo hộ riêng.

+ Không xuất hiện nhu cầu hợp nhất các thành bang thành một đất nước thống nhất.
- Quá trình hình thành và phát triển của nhà nước La Mã gắn liền với các cuộc chiến tranh xâm lược, cướp bóc và nô dịch các dân tộc khác.
- La Mã là một nhà nước thống nhất, rộng lớn.
Chế độ 
chính trị
- Chế độ dân chủ (với nhiều mô hình thể chế khác nhau giữa các thành bang: cộng hòa quý tộc; dân chủ chủ nô…)
- Đế chế.
Tổ chức 
nhà nước
- Không có vua đứng đầu nhà nước.

- Mọi công dân (trên 18 tuổi) có được thảo luận và biểu quyết tất cả những vấn đề hệ trọng của đất nước.
- Có hoàng đế đứng đầu.
- Đại hội nhân dân chỉ tồn tại trên danh nghĩa.
...Xem thêm