Trước hết, cần hiểu rõ vai trò quan trọng của việc đọc sách đối với học sinh. Sách là kho tàng tri thức của nhân loại, giúp con người mở rộng hiểu biết về lịch sử, khoa học, văn hóa và đời sống. Đọc sách giúp học sinh rèn luyện khả năng tư duy, bồi dưỡng vốn từ, nâng cao năng lực diễn đạt và hình thành nhân cách tốt đẹp. Những cuốn sách hay còn truyền cảm hứng sống, dạy con người biết yêu thương, chia sẻ và có trách nhiệm với bản thân, gia đình và xã hội. Vì vậy, đọc sách không chỉ phục vụ học tập mà còn góp phần hoàn thiện con người.

Tuy nhiên, thực tế cho thấy nhiều học sinh hiện nay lại thờ ơ với sách. Thay vì dành thời gian đọc sách, các em thường bị cuốn vào điện thoại thông minh, mạng xã hội, trò chơi điện tử hay những video giải trí ngắn. Bên cạnh đó, áp lực học tập nặng nề cũng khiến học sinh chỉ chú trọng vào sách giáo khoa và tài liệu ôn thi, mà bỏ qua những cuốn sách bổ ích khác. Ngoài ra, không ít học sinh chưa được gia đình và nhà trường định hướng đúng đắn về văn hóa đọc, dẫn đến việc chưa hình thành thói quen đọc sách từ sớm.

Để khắc phục tình trạng học sinh ngại đọc sách, trước hết bản thân mỗi học sinh cần nhận thức rõ lợi ích của việc đọc. Các em nên chủ động sắp xếp thời gian hợp lý, dành ít nhất mỗi ngày vài chục phút để đọc sách, bắt đầu từ những thể loại phù hợp với sở thích như truyện ngắn, truyện lịch sử, sách kỹ năng sống. Khi đã hình thành thói quen, việc đọc sách sẽ trở nên nhẹ nhàng và thú vị hơn.

Bên cạnh đó, gia đình đóng vai trò rất quan trọng trong việc nuôi dưỡng tình yêu sách cho con em mình. Cha mẹ nên làm gương bằng cách đọc sách thường xuyên, khuyến khích con đọc sách, tạo không gian đọc sách trong gia đình và cùng con trao đổi về nội dung sách. Nhà trường cũng cần quan tâm hơn đến việc phát triển văn hóa đọc bằng cách xây dựng thư viện thân thiện, tổ chức các buổi giới thiệu sách, ngày hội đọc sách hay các câu lạc bộ đọc sách để học sinh có cơ hội tiếp xúc và chia sẻ niềm yêu thích với sách.

Ngoài ra, xã hội cần tạo điều kiện để học sinh dễ dàng tiếp cận sách thông qua việc phát triển thư viện công cộng, xuất bản những cuốn sách hay, phù hợp với lứa tuổi và giá cả hợp lý. Đồng thời, cần hướng dẫn học sinh sử dụng công nghệ một cách thông minh, biến thiết bị số thành công cụ hỗ trợ đọc sách thay vì chỉ phục vụ giải trí.

Tóm lại, việc học sinh ngại đọc sách là một vấn đề đáng quan tâm trong xã hội hiện đại. Khắc phục tình trạng này đòi hỏi sự chung tay của bản thân học sinh, gia đình, nhà trường và toàn xã hội. Khi thói quen đọc sách được hình thành và duy trì, học sinh không chỉ học tốt hơn mà còn trở thành những con người có tri thức, nhân cách và bản lĩnh trong tương lai.

Trong thời đại công nghệ phát triển mạnh mẽ, việc đọc sách đối với nhiều học sinh ngày càng trở nên ít phổ biến. Thay vì cầm sách, nhiều em lại dành thời gian cho điện thoại, mạng xã hội hay các trò chơi điện tử. Thói quen này không chỉ làm giảm khả năng tư duy, sáng tạo mà còn ảnh hưởng đến kỹ năng viết văn, đặc biệt là các bài văn nghị luận. Vì vậy, việc khắc phục tình trạng học sinh ngại đọc sách là vô cùng cần thiết.

 Nguyên nhân của tình trạng này xuất phát từ nhiều yếu tố. Trước hết, một số học sinh chưa nhận thức đúng về tầm quan trọng của việc đọc sách, cho rằng sách vở chỉ để học ở trường, không gắn với đời sống thực tế. Thứ hai, môi trường gia đình và nhà trường đôi khi chưa tạo điều kiện hoặc khuyến khích thói quen đọc sách. Nhiều em thiếu sách hay, thiếu không gian yên tĩnh để đọc, dẫn đến việc cảm thấy đọc sách là việc nhàm chán. Cuối cùng, sự phát triển của công nghệ với mạng xã hội, trò chơi điện tử, phim ảnh hấp dẫn cũng khiến học sinh dễ bị thu hút và lơ là việc đọc sách.Để khắc phục tình trạng này, cần có sự nỗ lực từ nhiều phía. Trước hết, bản thân học sinh cần thay đổi nhận thức, hiểu rằng đọc sách không chỉ giúp mở rộng kiến thức mà còn rèn luyện tư duy, ngôn ngữ và khả năng sáng tạo. Học sinh có thể bắt đầu từ những cuốn sách ngắn, dễ hiểu, phù hợp với sở thích để tạo hứng thú, sau đó dần mở rộng sang các tác phẩm sâu sắc hơn. Thứ hai, gia đình đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành thói quen đọc. Cha mẹ có thể làm gương bằng cách đọc sách, tạo không gian yên tĩnh, khuyến khích con em trao đổi về những gì đã đọc. Thứ ba, nhà trường và thầy cô cũng cần tích cực: tổ chức các hoạt động đọc sách, giới thiệu sách hay, kết hợp thi thuyết trình, viết cảm nhận sách để tạo động lực cho học sinh. Ngoài ra, việc kết hợp công nghệ và sách cũng là giải pháp hiệu quả, ví dụ như sách điện tử, audio book, giúp học sinh dễ tiếp cận kiến thức mọi lúc, mọi nơi.

Việc khắc phục thói quen ngại đọc sách không chỉ giúp học sinh nâng cao khả năng học tập mà còn hình thành nhân cách, trí tuệ và kỹ năng sống. Một xã hội có nhiều người đọc sách sẽ là xã hội giàu tri thức, văn hóa và sáng tạo. Do đó, mỗi học sinh cần tự ý thức, gia đình và nhà trường cần đồng hành, tạo môi trường thuận lợi để việc đọc sách trở thành thói quen, niềm vui thường nhật. Khi đó, tình trạng ngại đọc sách sẽ dần được cải thiện, và khả năng viết văn, đặc biệt là viết bài văn nghị luận, cũng sẽ được nâng cao rõ rệt. 
 

Dưới đây là bài văn nghị luận khoảng 600 chữ bàn về hiện tượng học sinh ngại đọc sách và đề xuất giải pháp khắc phục:

Khắc phục tình trạng học sinh ngại đọc sách
Trong thời đại công nghệ phát triển như vũ bão, việc tiếp cận thông tin trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết. Tuy nhiên, một thực trạng đáng lo ngại đang diễn ra trong học đường: nhiều học sinh ngày nay tỏ ra thờ ơ, ngại đọc sách. Đây không chỉ là vấn đề cá nhân mà còn là hồi chuông cảnh tỉnh cho cả xã hội về văn hóa đọc đang dần mai một.
Sách là kho tàng tri thức vô giá của nhân loại. Mỗi trang sách là một cánh cửa mở ra thế giới mới, giúp con người mở rộng hiểu biết, nuôi dưỡng tâm hồn và rèn luyện tư duy. Đọc sách không chỉ giúp học sinh nâng cao vốn từ, khả năng diễn đạt mà còn hình thành nhân cách, bồi đắp lòng nhân ái và sự hiểu biết sâu sắc về cuộc sống. Thế nhưng, nhiều học sinh hiện nay lại xem việc đọc sách là nhàm chán, mất thời gian. Thay vì cầm sách, các em dành hàng giờ để lướt mạng xã hội, chơi game hay xem video giải trí. Hệ quả là khả năng tư duy, ngôn ngữ và cảm thụ văn học của học sinh ngày càng giảm sút.
Nguyên nhân của tình trạng này đến từ nhiều phía. Một phần do sự hấp dẫn của công nghệ khiến sách không còn là lựa chọn ưu tiên. Một phần khác là do môi trường học tập chưa thực sự khuyến khích văn hóa đọc: thư viện nghèo nàn, thiếu không gian đọc sách, thầy cô và phụ huynh chưa làm gương hoặc chưa tạo động lực cho học sinh yêu sách. Ngoài ra, áp lực học tập nặng nề cũng khiến học sinh không còn thời gian và hứng thú để đọc những cuốn sách ngoài chương trình.
Để khắc phục tình trạng học sinh ngại đọc sách, cần có sự chung tay của cả nhà trường, gia đình và xã hội. Trước hết, nhà trường nên tổ chức các hoạt động khuyến đọc như: ngày hội đọc sách, câu lạc bộ sách, thi kể chuyện theo sách… để tạo môi trường đọc tích cực. Thư viện cần được đầu tư phong phú, hấp dẫn hơn. Gia đình cũng đóng vai trò quan trọng: cha mẹ nên làm gương, cùng con đọc sách, trò chuyện về sách để khơi gợi hứng thú. Bản thân học sinh cũng cần nhận thức được giá trị của việc đọc sách, từ đó hình thành thói quen đọc mỗi ngày, dù chỉ vài trang.
Tóm lại, đọc sách là con đường ngắn nhất để đi đến tri thức và trưởng thành. Việc học sinh ngại đọc sách là một thực trạng đáng báo động, cần được quan tâm và giải quyết kịp thời. Khi mỗi học sinh biết yêu sách, trân trọng sách, đó cũng là lúc chúng ta đang gieo những hạt giống tri thức cho tương lai.

💡 Khắc phục tình trạng học sinh ngại đọc sách: Nền tảng tri thức và Tư duy phản biện
Tình trạng học sinh (HS) hiện nay, đặc biệt trong thời đại số, ngày càng thờ ơ với sách vở đang trở thành một thách thức lớn đối với giáo dục. Việc ngại đọc sách không chỉ làm suy giảm vốn từ, khả năng diễn đạt mà còn cản trở sự phát triển của tư duy phản biện và chiều sâu tri thức. Để khắc phục triệt để tình trạng này, cần có một chiến lược đa chiều, kết hợp giữa môi trường gia đình, nhà trường và những giải pháp sáng tạo nhằm khơi dậy niềm đam mê đọc sách.

I. Phân tích nguyên nhân và Hậu quả:

Nguyên nhân cốt lõi của sự thờ ơ này nằm ở: Sự cạnh tranh của truyền thông số (TikTok, YouTube), tạo ra các nội dung giải trí nhanh, dễ tiêu thụ, lấn át sự kiên nhẫn cần thiết khi đọc sách; Áp lực học tập và thi cử, khiến việc đọc sách trở thành một gánh nặng thay vì niềm vui; và Vai trò mờ nhạt của gia đình trong việc tạo thói quen đọc sách từ nhỏ.

Hậu quả là nghiêm trọng: Khả năng tập trung kém, khó tiếp nhận các thông tin dài và phức tạp; Tư duy nông, thiếu kiến thức nền vững chắc để phân tích, đánh giá vấn đề; và Thiếu kỹ năng ngôn ngữ, biểu hiện qua việc viết lách và giao tiếp kém hiệu quả.

II. Giải pháp đồng bộ từ Môi trường và Phương pháp:

1. Đổi mới vai trò của Nhà trường: Biến sách thành công cụ sống
Nhà trường cần thay đổi phương pháp tiếp cận với sách. Thay vì chỉ đọc và trả lời câu hỏi, sách cần được tích hợp vào các hoạt động thực tiễn:

Đưa sách vào các dự án liên môn: Khuyến khích HS sử dụng kiến thức từ sách khoa học, lịch sử, hay văn học để giải quyết các vấn đề trong các môn học khác.
Tổ chức các hoạt động sáng tạo xoay quanh sách: Tổ chức các buổi diễn kịch, làm phim ngắn, thiết kế đồ họa dựa trên nội dung sách. Điều này biến việc đọc sách từ hoạt động thụ động thành nguồn cảm hứng sáng tạo.
"Giờ đọc im lặng" (SSR - Sustained Silent Reading): Dành 10-15 phút đầu giờ học cho tất cả mọi người, bao gồm giáo viên, cùng nhau đọc sách theo sở thích cá nhân. Điều này tạo ra một không gian đọc văn hóa, không áp lực và là tấm gương từ người lớn.
2. Sáng tạo nội dung và Hình thức đọc: "Số hóa" trải nghiệm đọc
Trong thời đại số, không thể bắt HS rời xa màn hình mà phải tận dụng chính công nghệ để kéo các em lại gần sách:

Đa dạng hóa định dạng: Khuyến khích sử dụng sách nói (Audiobook), sách điện tử (Ebook) hoặc các ứng dụng tóm tắt sách để tiếp cận nội dung nhanh hơn, đặc biệt với những HS có thói quen nghe hoặc xem nhiều hơn là đọc.
Xây dựng cộng đồng đọc sách trực tuyến: Lập các nhóm trên mạng xã hội hoặc diễn đàn để HS chia sẻ, thảo luận, giới thiệu sách hay. Sự tương tác từ bạn bè có sức hấp dẫn lớn hơn nhiều so với lời khuyên từ người lớn.
"Thử thách đọc sách" (Reading Challenges): Tổ chức các thử thách đọc sách theo chủ đề, có hệ thống phần thưởng nhỏ hoặc điểm cộng hấp dẫn để biến việc đọc thành một trò chơi (gamification).
3. Tăng cường vai trò của Gia đình: Xây dựng thói quen đọc từ gốc
Gia đình là nền tảng quan trọng nhất:

Làm gương: Cha mẹ nên dành thời gian đọc sách, báo, tạp chí trước mặt con cái. Khi trẻ thấy người lớn coi trọng việc đọc, chúng sẽ coi đó là một hoạt động bình thường và giá trị.
"Thời gian đọc chung" (Family Reading Time): Dành 30 phút mỗi tối, cả nhà cùng đọc sách, sau đó chia sẻ cảm nhận.
Tạo không gian đọc: Thiết kế một góc đọc sách thoải mái, nhiều ánh sáng, có thư viện nhỏ ngay trong nhà để sách luôn trong tầm tay.
III. Kết luận:

Khắc phục tình trạng HS ngại đọc sách là một cuộc chiến kiên trì, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình và bản thân HS. Bằng cách chủ động đổi mới phương pháp giảng dạy, tận dụng công nghệ để làm mới hình thức đọc, và xây dựng văn hóa đọc từ gia đình, chúng ta có thể từng bước thay đổi nhận thức, biến sách từ vật "đáng sợ" thành người bạn đồng hành, từ đó xây dựng nền tảng vững chắc cho tri thức và tư duy phản biện của thế hệ tương lai.