I. CÁCH VIẾT BÀI VĂN PHÂN TÍCH ĐẶC ĐIỂM NHÂN VẬT
 1. Mở bài
Giới thiệu tác phẩm, tác giả.
Dẫn dắt và giới thiệu nhân vật sẽ phân tích.
Nêu khái quát đặc điểm nổi bật của nhân vật (1–2 câu).
Ví dụ (với thầy Đuy-sen):
Trong truyện “Người thầy đầu tiên” của Aimatốp, thầy Đuy-sen hiện lên như một người thầy giàu lòng nhân ái, tận tụy và có lý tưởng sống đẹp đẽ. Nhân vật này để lại trong em nhiều ấn tượng sâu sắc về tấm lòng yêu thương học trò và tinh thần hi sinh thầm lặng.

 2. Thân bài
Bước 1: Miêu tả hoàn cảnh xuất hiện của nhân vật
Nhân vật là ai?
Xuất hiện trong tình huống nào?
Hoàn cảnh sống ra sao?
Ví dụ:
Thầy Đuy-sen xuất hiện giữa một vùng quê nghèo, nơi trẻ em chưa biết chữ và chưa từng được đến trường. Dù tuổi đời còn rất trẻ, thầy nhận nhiệm vụ mở lớp học trong một ngôi nhà kho cũ kỹ.

Bước 2: Phân tích phẩm chất và tính cách của nhân vật
Hãy chia thành các ý rõ ràng:

 1. Tấm lòng nhân hậu – yêu trẻ
Thầy thương yêu tất cả học trò, đặc biệt là An-tư-nai.
Luôn quan tâm, bảo vệ, giúp đỡ các em như người anh, người cha.
Dẫn chứng:
Thầy tìm sách cho An-tư-nai, bảo vệ cô bé khỏi sự khinh miệt của mọi người.

 2. Tinh thần hi sinh, chịu đựng gian khổ
Ở trong ngôi nhà kho dột nát, thiếu thốn đủ bề.
Tự tay sửa chữa lớp học.
Dù nghèo khó vẫn cố nuôi giấc mơ “đem chữ đến cho làng”.

 3. Lý tưởng sống cao đẹp – tin vào giáo dục
Tin rằng học hành sẽ giúp trẻ em đổi đời.
Không bỏ cuộc dù bị coi thường, hiểu lầm.
Sự kiên trì giúp An-tư-nai trở thành người phụ nữ thành đạt.

 4. Ý nghĩa của nhân vật
Là người gieo mầm ánh sáng tri thức.
Gợi bài học về lòng biết ơn thầy cô.
Nhắc nhở mỗi chúng ta trân trọng người đã dẫn dắt mình.

3. Kết bài
Khẳng định giá trị của nhân vật.
Nêu cảm nghĩ cá nhân.
Ví dụ:
Thầy Đuy-sen là hình ảnh đẹp đẽ về một người thầy tận tụy, hi sinh vì tương lai của học trò. Nhân vật khiến em càng yêu quý những người thầy quanh mình và hiểu rằng một người giáo viên có thể thay đổi cả cuộc đời một con người.

 II. ĐOẠN VĂN MẪU NGẮN (10–12 câu)
Em có thể dùng để nộp bài:

Thầy Đuy-sen trong tác phẩm Người thầy đầu tiên của Aimatốp là một trong những hình ảnh gây xúc động nhất đối với em. Thầy đến ngôi làng nhỏ giữa núi rừng với nhiệm vụ mở lớp học cho những đứa trẻ chưa từng biết đến con chữ. Dù tuổi đời còn rất trẻ và điều kiện sống vô cùng thiếu thốn, thầy vẫn không quản khó khăn, tự tay sửa chữa căn nhà kho cũ để làm lớp học. Ở thầy toát lên tấm lòng nhân hậu, yêu thương học trò chân thành. Thầy đặc biệt quan tâm đến An-tư-nai, giúp cô bé nghèo vượt qua mặc cảm để đến trường. Bằng sự kiên trì, thầy đã gieo vào lòng học trò niềm tin rằng học tập có thể thay đổi tương lai. Chính nhờ thầy mà An-tư-nai trưởng thành và trở thành một người phụ nữ thành đạt. Hình ảnh thầy Đuy-sen khiến em càng trân trọng những người thầy thầm lặng cống hiến cho học trò. Thầy là biểu tượng đẹp đẽ của lòng nhân ái và lý tưởng sống cao cả.

Cách viết bài văn phân tích đặc điểm nhân vật
1️⃣ Mở bài

Giới thiệu nhân vật + tác phẩm + vai trò.

Ví dụ:

Thầy Đuy-sen là nhân vật trong tác phẩm “Chiếc lược ngà” của [tên tác giả], hiện lên với tính cách [tốt bụng / nghiêm khắc / tận tâm]…

2️⃣ Thân bài

Chia ra 2-3 luận điểm, mỗi luận điểm đi kèm ví dụ và phân tích. Thường có 2 cách: miêu tả ngoại hình, lời nói, hành động, suy nghĩ hoặc tính cách, phẩm chất nổi bật.

a) Ngoại hình / diện mạo (nếu có)

Mô tả những nét đặc biệt, hình ảnh để thể hiện tính cách.

Ví dụ: “Thầy Đuy-sen với mái tóc bạc và ánh mắt hiền từ cho thấy sự trải đời và tấm lòng tận tụy với học trò.”

b) Lời nói

Cách nói chuyện, giọng điệu → thể hiện nhân cách, tâm lý.

Ví dụ: “Thầy luôn nhắc nhở học trò bằng lời lẽ nhẹ nhàng nhưng nghiêm khắc, cho thấy sự quan tâm và nghiêm túc trong việc dạy học.”

c) Hành động

Những việc thầy làm → phẩm chất bên trong.

Ví dụ: “Thầy Đuy-sen luôn chăm sóc học trò, giúp đỡ khi gặp khó khăn, thể hiện lòng nhân hậu và tận tâm.”

d) Suy nghĩ / tình cảm

Những cảm xúc, suy nghĩ riêng của nhân vật.

Giúp hiểu sâu về tâm hồn, quan điểm sống.

3️⃣ Kết bài

Khái quát lại đặc điểm, ý nghĩa của nhân vật trong tác phẩm.

Ví dụ:

Nhân vật Thầy Đuy-sen hiện lên với tấm lòng tận tụy, nhân hậu, góp phần làm nổi bật chủ đề về tình người và giá trị giáo dục trong tác phẩm.

✅ Tips khi viết

Dẫn câu, chi tiết trong truyện để minh họa.

Phân tích ý nghĩa chi tiết chứ không chỉ liệt kê.

Giữ câu văn rõ ràng, mạch lạc, tránh lan man.