BÀI SOẠN: CHUYỆN NGƯỜI CON GÁI NAM XƯƠNG
I. Tác giả – Tác phẩm
Nguyễn Dữ: sống ở thế kỉ XVI, được mệnh danh là “Truyền kì mạn lục chi tổ”.
Thể loại: truyện truyền kì – kết hợp yếu tố thực và kì ảo.
Nội dung chính: Truyện kể về cuộc đời bi kịch của Vũ Nương – người phụ nữ đức hạnh nhưng bị chồng nghi oan và phải tìm đến cái chết để minh oan.

II. Tóm tắt ngắn
Vũ Nương là người vợ hiền thục của Trương Sinh. Khi Trương Sinh đi lính, nàng chăm sóc mẹ chồng chu đáo và nuôi con thơ. Mẹ chồng mất, nàng lo ma chay vẹn toàn. Khi Trương Sinh trở về, nghe con nhỏ nói về “người đàn ông đêm nào cũng đến”, anh ghen tuông và đánh đuổi vợ. Không thể thanh minh, Vũ Nương gieo mình xuống sông Hoàng Giang. Được Linh Phi cứu giúp, nàng gửi lời minh oan về cho chồng. Trương Sinh nhận ra lỗi lầm nhưng tất cả đã muộn.

III. Giá trị nội dung
Ca ngợi vẻ đẹp người phụ nữ Việt Nam: dịu dàng, thủy chung, hiếu nghĩa, giàu lòng vị tha.
Tố cáo xã hội phong kiến bất công, trọng nam khinh nữ, khiến người phụ nữ không có tiếng nói, dễ rơi vào oan khuất.
Khẳng định khát vọng hạnh phúc và công lý, thể hiện qua yếu tố kì ảo giúp minh oan cho Vũ Nương.

IV. Giá trị nghệ thuật
Kết hợp nhuần nhuyễn hiện thực và kì ảo.
Xây dựng tình huống truyện độc đáo: chiếc bóng dẫn đến bi kịch.
Nghệ thuật kể chuyện lôi cuốn, giàu cảm xúc.

V. Ý nghĩa nhân văn
Thể hiện niềm thương cảm sâu sắc đối với số phận người phụ nữ.
Đề cao sự công bằng và lòng bao dung trong cuộc sống.

I. Tóm tắt tác phẩm
Vũ Nương là người phụ nữ đẹp người, đẹp nết, sống hiếu thảo và thủy chung. Nàng lấy Trương Sinh – người đa nghi, hay ghen. Khi Trương Sinh đi lính, Vũ Nương một mình nuôi con và phụng dưỡng mẹ chồng chu đáo. Mẹ chồng mất, nàng lo ma chay rất trọn vẹn.

Khi Trương Sinh trở về, bé Đản nói hằng đêm có “cha Đản” đến, Trương Sinh nghi nàng thất tiết rồi mắng nhiếc, đuổi đi. Không thể minh oan, Vũ Nương gieo mình xuống sông Hoàng Giang.

Nàng được Linh Phi cứu dưới thủy cung. Sau này, nhờ Phan Lang và chiếc bóng trên bờ, nàng được minh oan, hiện lên trong lễ giải oan nhưng không thể trở về dương gian.

II. Bố cục
3 phần:

Phần 1: Giới thiệu nhân vật, cuộc sống gia đình Vũ Nương – (đức hạnh, phẩm chất).
Phần 2: Bi kịch của Vũ Nương – bị nghi oan và cái chết đau đớn.
Phần 3: Minh oan nhưng không thể trở lại cuộc sống trần thế.

III. Nhân vật và phân tích
1. Nhân vật Vũ Nương – hiện thân của người phụ nữ Việt Nam xưa
Đẹp người, đẹp nết, đoan trang, thùy mị.
Hiếu thảo: hết lòng chăm sóc mẹ chồng khi bệnh.
Chung thủy: luôn nhớ thương chồng qua lời dặn trước khi Trương Sinh ra trận.
Yêu thương con: một mình nuôi dạy bé Đản.
Chịu nhiều oan khuất vì thói gia trưởng – ghen tuông mù quáng.
Cái chết của nàng là tiếng kêu thương cho phận đàn bà trong xã hội phong kiến.
2. Nhân vật Trương Sinh
Xuất thân nhà giàu nhưng vũ phu, thiếu học, hay ghen, độc đoán.
Chính sự đa nghi khiến bi kịch xảy ra.
3. Nhân vật bé Đản
Lời nói ngây thơ (“cha Đản đêm nào cũng đến”) trở thành bằng chứng gây oan cho mẹ.

IV. Bi kịch của Vũ Nương
Bi kịch gia đình: chồng đa nghi, gia trưởng.
Bi kịch về danh dự: bị buộc tội thất tiết dù một lòng thủy chung.
Bi kịch cuối đời: không thể minh oan, phải tìm đến cái chết.
Bi kịch vẫn chưa trọn vẹn: được minh oan nhưng không thể trở về.

V. Nghệ thuật
Kết hợp yếu tố thực (xã hội phong kiến, chiến tranh, thân phận phụ nữ) với yếu tố kì ảo (thủy cung, Linh Phi).
Xây dựng nhân vật qua lời nói, hành động, chi tiết mang tính biểu tượng.
Tình huống truyện bất ngờ, cảm động.
Nghệ thuật thắt nút – mở nút hợp lí.

VI. Chủ đề và ý nghĩa
Ca ngợi vẻ đẹp truyền thống của người phụ nữ Việt Nam: đức hạnh, thủy chung, hiếu nghĩa.
Tố cáo xã hội phong kiến bất công, thói gia trưởng, chiến tranh khiến gia đình tan vỡ.
Thể hiện khát vọng công lí và hạnh phúc, nhưng cuộc đời vẫn nghiệt ngã.
Đây là tiếng nói thương cảm sâu sắc cho số phận người phụ nữ.

VII. Ghi nhớ
Vũ Nương là hình tượng đẹp nhưng bi kịch, tiêu biểu cho thân phận phụ nữ xưa.
Tác phẩm thể hiện giá trị nhân đạo sâu sắc và tài nghệ kể chuyện của Nguyễn Dữ.