Bài văn phân tích truyện ngắn "Bố tôi" – Cao Thị Tỵ
Tình cha luôn là một đề tài cảm động trong văn học, nơi người đọc cảm nhận được sự hi sinh thầm lặng, bao dung và vĩ đại của người cha trong cuộc đời con cái. Truyện ngắn “Bố tôi” của Cao Thị Tỵ là một tác phẩm giản dị nhưng xúc động, kể về hình ảnh một người cha tần tảo, kiên cường, cả đời hi sinh vì con mà không cần đền đáp. Qua đó, tác phẩm gửi gắm thông điệp sâu sắc về tình phụ tử thiêng liêng và thức tỉnh trong mỗi người con lòng biết ơn, sự trân trọng với cha mẹ mình.

Tác phẩm mở đầu bằng một hoàn cảnh đầy xót xa: người mẹ mất sớm, để lại hai đứa con nhỏ dại cho người cha gà trống nuôi con. Từ đó, hình ảnh người cha hiện lên đầy chân thực và cảm động. Dù sống trong nỗi đau mất vợ, nhưng ông không để mình gục ngã. Ngược lại, ông đã vượt qua nỗi đau để chăm sóc, nuôi nấng các con bằng tất cả tình thương và trách nhiệm. Ông không chỉ là một người cha nghiêm khắc, mà còn như một người mẹ dịu dàng – ru con bằng thơ, chăm con từng bữa ăn giấc ngủ. Câu chuyện “Bầm ơi” được ông đọc ru con không chỉ là bài thơ, mà còn là tiếng lòng nghẹn ngào, đầy cảm xúc của một người cha đang gồng mình gánh vác cả thiên chức làm mẹ.

Cảm động hơn cả là sự kiên quyết của người cha khi từ chối lời khuyên đi bước nữa. Dù hoàn cảnh neo đơn, ông vẫn một lòng lo cho các con, không để con mình rơi vào cảnh “dì ghẻ con chồng”. Sự hi sinh ấy thật lớn lao và cao cả, xuất phát từ một tình yêu thương thuần khiết, không toan tính. Những việc làm giản dị như mua bánh quà, không bao giờ để con phải đứng chờ ngoài cổng trường… là minh chứng rõ ràng nhất cho tình yêu của ông – thứ tình yêu âm thầm mà sâu sắc, khiến người đọc không khỏi nghẹn lòng.

Thế nhưng, cũng như bao người cha khác, ông giấu đi mọi vất vả để con cái được sống vui vẻ. Ông làm đủ nghề nặng nhọc để lo cho con ăn học, và rồi kiệt sức, lặng lẽ đổ bệnh. Đến giây phút cuối đời, ông vẫn lo cho con, vẫn ân cần nắm tay con dặn dò: “Con cứ lo học cho giỏi… là bố nhanh khỏe thôi.” Đó là tình yêu thương của cha – luôn nghĩ đến con, dù bản thân đang yếu ớt, mỏi mòn. Đoạn kết truyện là tiếng lòng ân hận của người con, cũng là lời thức tỉnh dành cho những ai còn vô tâm với đấng sinh thành của mình: “Giá như con biết thương và giúp đỡ bố nhiều hơn.” Câu nói ấy giản dị mà ám ảnh, khơi gợi trong lòng người đọc bao trăn trở và xúc động.

Với ngôn ngữ mộc mạc, lối kể nhẹ nhàng nhưng chân thành, truyện ngắn “Bố tôi” không cần cốt truyện phức tạp mà vẫn chạm đến trái tim người đọc. Hình ảnh người cha trong truyện không chỉ là nhân vật cụ thể mà còn đại diện cho biết bao người cha Việt Nam: thầm lặng, hi sinh, yêu thương con cái đến tận cùng.

Qua truyện, em thấm thía hơn về tình cha, về sự hi sinh lớn lao mà không phải lúc nào người làm con cũng kịp nhận ra. Em tự nhủ sẽ biết quý trọng hơn những gì mình đang có, biết lắng nghe, yêu thương và chia sẻ với cha mẹ nhiều hơn khi còn có thể.

BÀI VĂN PHÂN TÍCH TRUYỆN NGẮN “BỐ TÔI” CỦA CAO THỊ TỴ

Truyện ngắn “Bố tôi” của tác giả Cao Thị Tỵ là một tác phẩm xúc động viết về tình cha sâu nặng, bền bỉ và đầy hy sinh. Qua lời kể của một người con đã trưởng thành, truyện khắc họa hình ảnh người cha tận tụy, âm thầm gánh vác trách nhiệm làm cha, làm mẹ, nuôi dạy hai con khôn lớn giữa muôn vàn khó khăn, thiếu thốn. Đây không chỉ là một câu chuyện cá nhân đầy thương tâm mà còn là bức chân dung đẹp đẽ về tình phụ tử, khiến người đọc phải xúc động và suy ngẫm.

Ngay từ những dòng đầu, truyện mở ra trong một khung cảnh buồn đau: người mẹ mất sớm để lại người cha trẻ cùng hai đứa con thơ dại, một tuổi và ba tuổi. Không chịu nổi nỗi mất mát quá lớn, người cha chìm trong đau khổ suốt nhiều năm trời. Nhưng rồi, bằng tất cả tình thương dành cho các con, ông đã gượng dậy, lặng lẽ gánh vác vai trò của cả người mẹ lẫn người cha để chăm sóc, nuôi dạy con cái nên người. Đó là hình ảnh quen thuộc nhưng luôn khiến ta cảm phục – người cha "gà trống nuôi con", hy sinh tất cả vì hạnh phúc của con.

Tình yêu thương của người cha trong truyện không được thể hiện bằng những lời hoa mỹ hay cử chỉ khoa trương, mà được thể hiện bằng sự âm thầm, nhẫn nại và tấm lòng hy sinh vô bờ. Ông ru con bằng bài thơ “Bầm ơi”, tiếng ru không ngọt ngào như mẹ, nhưng đầy ấm áp và chứa chan tình cảm. Nỗi xúc động, nghẹn ngào của ông khi nhắc đến người vợ quá cố càng cho thấy trái tim nhạy cảm và thủy chung. Khi người thân khuyên ông “tục huyền”, ông kiên quyết từ chối với lý do sâu sắc: sợ con mình bị tổn thương, sợ “cảnh dì ghẻ con chồng” làm rạn nứt tình cảm gia đình. Lý do ấy cho thấy sự hy sinh âm thầm của người cha – chấp nhận cô đơn cả đời chỉ vì muốn con có một tuổi thơ trọn vẹn nhất trong hoàn cảnh đã khiếm khuyết tình mẫu tử.

Không chỉ có tình yêu, người cha trong truyện còn là biểu tượng của sự tận tụy. Ông không nề hà bất kỳ công việc nào – từ phụ hồ, đào ao đến đào giếng – miễn sao có thể kiếm tiền nuôi con. Ông luôn dành những điều tốt đẹp nhất cho con: mua quà bánh, không bao giờ để con phải chờ trước cổng trường, thậm chí bán sức khỏe của chính mình để lo cho các con một cuộc sống tử tế. Nhưng rồi, người cha ấy ngã bệnh. Khi con trai ngỏ ý nghỉ học để chăm sóc, ông vẫn giữ sự kiên cường đến phút cuối: “Bố không sao đâu, con cứ lo học cho giỏi… là bố nhanh khỏe thôi.” Đó là câu nói giản dị nhưng chứa đựng biết bao tình thương, sự dặn dò và mong mỏi tha thiết của người cha dành cho con.

Cái kết của truyện khiến người đọc không khỏi xót xa – người cha qua đời khi con chưa kịp báo đáp, chưa kịp làm gì để giúp đỡ cha mình. Lời “giá như” đầy ân hận của người con vang lên như một tiếng chuông cảnh tỉnh người đọc về lòng biết ơn và tình cảm gia đình. Đừng để đến khi mất đi rồi mới hối tiếc vì chưa kịp yêu thương, trân trọng.

Ngôn ngữ của truyện ngắn “Bố tôi” mộc mạc, giản dị nhưng giàu cảm xúc. Cách kể chuyện từ góc nhìn của người con giúp người đọc dễ dàng cảm nhận được tình cảm chân thành, tự nhiên. Chính sự chân thật ấy đã làm nên sức lay động mạnh mẽ cho tác phẩm.

Tóm lại, truyện ngắn “Bố tôi” là một tác phẩm xúc động, khắc họa sâu sắc hình ảnh người cha giàu tình thương, chịu đựng, hy sinh vì con. Truyện không chỉ ca ngợi tình phụ tử mà còn nhắc nhở chúng ta biết trân trọng những người thân yêu trong cuộc đời mình, biết yêu thương và quan tâm khi còn có thể. Bởi vì, tình cha – cũng như tình mẹ – là những điều thiêng liêng nhất mà không gì có thể thay thế được.