I. PHẦN ĐỌC HIỂU (4,0 điểm)
Câu 1.
Thể thơ: Thơ tự do (không tuân theo quy luật về số chữ, vần điệu cố định).

Câu 2.
Một số từ ngữ, hình ảnh miêu tả kí ức tuổi học trò:

Sân trường hẹp lại
Cây phượng gù, những chùm hoa
Tiếng ve kêu cháy ruột, tà áo mỏng bay qua cổng trường
Sách giáo khoa xưa, nụ cười hiền, mái tóc chớm màu mưa
Tấm bảng xanh bát ngát, mái trường như bóng mẹ

Câu 3.
Dòng thơ in đậm: “Thôi đừng nhớ gió heo may xao xác”

Biện pháp nghệ thuật:
– Điệp ngữ “thôi đừng” kết hợp với hình ảnh gợi cảm xúc (gió heo may xao xác)
Hiệu quả:
– Tạo nên âm điệu da diết, ngập tràn nỗi nhớ.
– Thể hiện sự giằng xé trong tâm trạng: muốn quên nhưng không thể quên, càng nói “thôi đừng” lại càng nhớ da diết hơn.

Câu 4.
Tình cảm của nhân vật trữ tình:
– Đó là nỗi nhớ nhung, tiếc nuối tuổi học trò ngây thơ, trong sáng.
– Là tình yêu sâu sắc với mái trường, thầy cô, bạn bè và những kỷ niệm đẹp đẽ thời học sinh.
– Đồng thời là sự trân trọng với những giá trị tinh thần đã góp phần nuôi dưỡng tâm hồn mình.

Câu 5.
Bài học rút ra:
– Mỗi người cần biết trân trọng quá khứ, bởi đó là nền tảng hình thành nhân cách.
– Hãy gìn giữ và biết ơn những giá trị tinh thần như tình thầy trò, tình bạn, mái trường…
– Từ quá khứ, ta biết sống tốt hơn ở hiện tại và có trách nhiệm với tương lai.

II. PHẦN VIẾT (6,0 điểm)
Câu 1. (2,0 điểm)
Đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ):

Trong bài thơ Thôi đừng trách mùa thu…, nhà thơ Trần Nhuận Minh đã sử dụng nghệ thuật sáng tạo hình ảnh vô cùng tinh tế để khơi gợi nỗi nhớ sâu lắng về tuổi học trò. Những hình ảnh gần gũi như cây phượng gù, tiếng ve kêu cháy ruột, tà áo mỏng bay qua cổng trường, hay tấm bảng xanh bát ngát không chỉ gợi cảnh mà còn gợi cả cảm xúc, đưa người đọc trở lại một thời tuổi trẻ trong sáng, đầy kỷ niệm. Tác giả còn sử dụng phép nhân hóa (cây phượng gù quên nắng mưa dầu dãi) để khiến khung cảnh trở nên có hồn, gần gũi như một người bạn của thời thơ ấu. Đặc biệt, điệp ngữ “thôi đừng” được lặp lại xuyên suốt các khổ thơ như một tiếng lòng cố gắng kìm nén cảm xúc, càng làm tăng thêm nỗi nhớ. Nhờ đó, hình ảnh trong bài không chỉ đẹp mà còn rất giàu chất trữ tình, giúp người đọc lặng lại, chiêm nghiệm và trân trọng những giá trị xưa cũ đã từng nâng bước ta khôn lớn.

Câu 2. (4,0 điểm)
Bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ):

Mở bài:
Trong thời đại toàn cầu hóa và công nghệ phát triển như vũ bão, con người không ngừng phải thích nghi, học hỏi và thay đổi. Câu nói của Osamu Tanaka: “Thay vì cố gắng thay đổi người khác, hãy thay đổi chính mình. Nếu vậy, bạn có thể sống được ở bất kỳ đâu.” là một lời khuyên sâu sắc. Đặc biệt với tuổi trẻ – giai đoạn vàng để phát triển bản thân – việc thay đổi chính mình trong thời kỳ hội nhập là vô cùng cần thiết.

Thân bài:
Trước hết, thay đổi bản thân là hành trình tự nhận thức và trưởng thành. Thay vì đổ lỗi cho hoàn cảnh, trách móc người khác, người trẻ cần học cách nhìn lại mình, sửa đổi những điều chưa tốt, phát huy điểm mạnh, học hỏi không ngừng. Trong bối cảnh hội nhập quốc tế, mỗi cá nhân không chỉ đại diện cho bản thân mà còn là hình ảnh của đất nước. Muốn hội nhập hiệu quả, tuổi trẻ phải thay đổi từ tư duy đến kỹ năng: học ngoại ngữ, làm chủ công nghệ, rèn luyện kỹ năng mềm, thích ứng với sự khác biệt văn hóa...

Thay đổi bản thân không đồng nghĩa với đánh mất mình, mà là hoàn thiện và làm mới chính mình từng ngày. Một bạn trẻ biết mở lòng đón nhận cái mới, biết học từ người giỏi hơn, biết kiên trì vượt qua thất bại – chính là người đang từng bước vươn tới thành công.

Tuy nhiên, không phải ai cũng dễ dàng thay đổi. Một số bạn trẻ sống bảo thủ, ngại thử thách, thích an toàn hoặc đòi hỏi người khác thay đổi để chiều theo mình. Lối sống này sẽ khiến họ bị tụt lại trong cuộc đua của thời đại mới. Muốn sống tốt ở bất kỳ đâu, điều quan trọng nhất không phải là thay đổi người khác, mà là khiến chính mình trở nên mạnh mẽ và linh hoạt hơn.

Kết bài:
Tuổi trẻ là quãng đời tươi đẹp và giàu tiềm năng nhất. Thay đổi bản thân trong thời kỳ hội nhập không chỉ là yêu cầu của xã hội mà còn là cơ hội để mỗi người tự làm chủ cuộc sống của mình. Khi biết sống tích cực, biết học hỏi và thích nghi, chúng ta có thể tự tin đứng vững trước mọi thử thách và tỏa sáng ở bất kỳ đâu trên thế giới.

## I. PHẦN ĐỌC HIÊU (4,0 điểm)

Câu 1:
**Thể thơ của văn bản:**
Văn bản là một bài thơ tự do.

 Câu 2:
**Một số từ ngữ, hình ảnh trong văn bản miêu tả kí ức tuổi học trò:**
- "Sân trường hẹp lại"
- "Cây phượng gù quên nắng mưa dầu dãi"
- "Những chùm hoa"
- "Tiếng ve kêu"
- "Tà áo mỏng"
- "Cổng trường"
- "Bảng xanh bát ngát"

 Câu 3:
**Chi ra và làm rõ hiệu quả của biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong các dòng thơ in đậm:**
Các dòng thơ in đậm sử dụng biện pháp nghệ thuật so sánh và ẩn dụ, ví dụ như "Bay qua cổng trường như một ánh sương sa". Biện pháp này mang đến cho người đọc cảm giác nhẹ nhàng, tinh khôi của ký ức tuổi học trò. Hình ảnh "ánh sương sa" gợi lên sự mong manh, đẹp đẽ của những kỷ niệm trong sáng, thể hiện sự trân trọng đối với quá khứ. Điều này không chỉ giúp người đọc cảm nhận được vẻ đẹp của mùa thu mà còn thấy được nỗi nhớ, nỗi trăn trở của nhân vật trữ tình khi nhìn lại thời học sinh.

Câu 4:
**Nhận xét về tình cảm của nhân vật trữ tình được thể hiện trong văn bản:**
Tình cảm của nhân vật trữ tình trong văn bản rất sâu lắng và tràn đầy nỗi nhớ. Nhân vật thể hiện sự tiếc nuối về thời gian đã qua, về những ký ức đẹp đẽ của tuổi học trò. Có sự gắn bó sâu sắc với mái trường, thầy cô và bạn bè. Tình cảm này không chỉ là nỗi nhớ mà còn là lòng tri ân đối với những người đã dạy dỗ, nuôi dưỡng tâm hồn, hình thành nhân cách của mình. Qua từng câu thơ, ta có thể cảm nhận được sự gắn kết giữa quá khứ và hiện tại, giữa kỷ niệm và cảm xúc.

 Câu 5:
**Bài học về cách ứng xử của bản thân đối với quá khứ và những giá trị tinh thần cao đẹp:**
Từ nội dung văn bản, bài học quan trọng rút ra là cần trân trọng quá khứ và những giá trị tinh thần mà nó mang lại. Quá khứ không chỉ là những kỷ niệm mà còn là bài học quý giá giúp chúng ta trưởng thành. Việc nhớ về quá khứ, đặc biệt là những kỷ niệm đẹp, sẽ giúp chúng ta nuôi dưỡng tâm hồn, sống tích cực hơn trong hiện tại. Đồng thời, cần biết sống có trách nhiệm với những kỷ niệm, không để nỗi nhớ trở thành gánh nặng, mà hãy biến nó thành động lực để phát triển bản thân và hướng tới tương lai.

## II. PHẦN VIẾT (6,0 điểm)

 Câu 1:
**Viết một đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) phân tích nghệ thuật sáng tạo hình ảnh trong văn bản đã cho ở phần Đọc hiểu.**

Trong bài thơ "Thôi đừng trách mùa thu" của Trần Nhuận Minh, nghệ thuật sáng tạo hình ảnh được thể hiện một cách tinh tế và sâu sắc. Hình ảnh "cây phượng gù quên nắng mưa dầu dãi" không chỉ gợi lên vẻ đẹp của thiên nhiên mà còn tượng trưng cho tuổi thơ, sự trong sáng và ngây thơ của những năm tháng học trò. Câu thơ "Để người lính bình yên nằm dưới cánh rừng già" khắc họa sự hy sinh của người lính, trong khi những người còn lại vẫn trân trọng quá khứ. Hình ảnh "tà áo mỏng bay qua cổng trường như một ánh sương sa" không chỉ đơn thuần diễn tả một khoảnh khắc mà còn mang ý nghĩa tượng trưng cho sự thanh khiết, đầy mộng mơ của tuổi học trò. Qua những hình ảnh này, tác giả không chỉ tái hiện lại kỷ niệm mà còn khơi gợi trong lòng người đọc những cảm xúc sâu sắc, sự trân quý đối với quá khứ và những giá trị nhân văn cao đẹp trong cuộc sống.

 Câu 2:
**Bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) bàn về chủ đề: Tuổi trẻ với việc thay đổi bản thân trong thời kì hội nhập.**

Trong thời đại hội nhập toàn cầu hiện nay, việc thay đổi bản thân trở thành một yêu cầu cần thiết với mỗi cá nhân, đặc biệt là giới trẻ. Để thành công và thích ứng với những biến chuyển nhanh chóng của xã hội, tuổi trẻ cần có sự chủ động trong việc đổi mới, hoàn thiện bản thân. Như Osamu Tanaka đã nói: "Thay vì cố gắng thay đổi người khác, hãy thay đổi chính mình". Đây chính là chìa khóa giúp mỗi người không chỉ tồn tại mà còn phát triển trong môi trường đầy cạnh tranh.

Thay đổi bản thân không có nghĩa là từ bỏ những giá trị cốt lõi, mà là việc phát huy thế mạnh của mình, đồng thời khắc phục những điểm yếu. Đối mặt với những thách thức mới, giới trẻ cần trang bị cho mình những kỹ năng mềm, khả năng tư duy sáng tạo và khả năng làm việc nhóm. Những phẩm chất này không chỉ giúp họ trở thành những cá nhân xuất sắc mà còn là những công dân có trách nhiệm trong cộng đồng.

Hơn nữa, trong bối cảnh hội nhập, việc thay đổi bản thân còn liên quan đến việc mở rộng tầm nhìn và nhận thức. Thế giới ngày càng phẳng hơn, con người có cơ hội tiếp cận với nhiều nền văn hóa khác nhau. Việc học hỏi từ những nền văn hóa này sẽ giúp giới trẻ không chỉ làm giàu thêm tri thức mà còn phát triển tư duy đa chiều, linh hoạt hơn trong cách nhìn nhận vấn đề.

Tuy nhiên, việc thay đổi bản thân cũng không phải là điều dễ dàng. Nó đòi hỏi sự kiên trì, nỗ lực và một tinh thần cầu thị. Trong hành trình này, mỗi người trẻ cần xác định rõ mục tiêu của mình. Mục tiêu không chỉ là thành công trong công việc mà còn bao gồm việc xây dựng nhân cách, giá trị sống tốt đẹp. Những giá trị này sẽ giúp họ trở thành những người có ích cho xã hội, góp phần xây dựng một cộng đồng phát triển.

Ngoài ra, việc thay đổi bản thân còn cần sự hỗ trợ từ gia đình, nhà trường và xã hội. Một môi trường giáo dục tích cực sẽ khuyến khích những sáng tạo, thử nghiệm và giúp tuổi trẻ tự tin hơn trong việc thể hiện bản thân. Gia đình cũng cần là chỗ dựa vững chắc, tạo điều kiện cho con cái phát triển những sở thích, đam mê cá nhân.

Cuối cùng, tuổi trẻ với khát vọng thay đổi bản thân trong thời kỳ hội nhập không chỉ là một xu thế mà còn là một trách nhiệm. Mỗi cá nhân cần nhận thức được vai trò của mình trong việc xây dựng một xã hội phát triển bền vững. Bằng việc không ngừng hoàn thiện bản thân, họ sẽ góp phần làm nên một thế hệ trẻ năng động, sáng tạo và đầy nhiệt huyết, sẵn sàng đối mặt với những thách thức của tương lai.