Trong đoạn trích văn bản "Bà tôi" của tác giả Phan Tứ, nhân vật “tôi” (Minh) được khắc họa với những cảm xúc sâu sắc và tình yêu thương vô bờ đối với bà. Minh là một người cháu hiếu thảo, luôn dành sự kính trọng và gắn bó mật thiết với bà. Trong suốt đoạn trích, Minh thể hiện tình yêu thương bằng những hồi tưởng chân thành về những kỷ niệm gắn bó với bà. Cậu không chỉ nhớ về những lời bà dạy bảo, mà còn cảm nhận được tình thương mà bà dành cho mình qua từng hành động nhỏ nhặt.

Nhân vật Minh cũng là người rất nhạy cảm với sự thay đổi của bà khi bà đã già yếu. Cảm giác lo lắng, buồn bã khi nhận ra bà không còn như xưa, không thể làm được những công việc thường ngày, càng khiến tình cảm của Minh với bà thêm phần sâu đậm. Minh vừa là người chứng kiến sự suy yếu của bà, vừa là người muốn bảo vệ và chăm sóc bà, thể hiện sự trưởng thành trong nhận thức và tình cảm. Qua đó, nhân vật Minh hiện lên như một hình mẫu của tình yêu thương gia đình, của lòng biết ơn và sự kính trọng đối với những người thân yêu.

Đề bài: Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) phân tích nhân vật “tôi” (Minh) trong đoạn trích văn bản “Bà tôi” của Xuân Quỳnh.

(Tóm tắt phần đầu: Do xích mích cùng con trai và con dâu, bà của Minh – nhân vật “tôi”, chuyển đến sống cùng người em của mình. Tình cờ nghe được cuộc trò chuyện của những người hàng xóm, “tôi” mới biết bà đang đi bán bỏng ở bến tàu.)

Thì ra bà tôi lâu nay vẫn đi bán bỏng ngoài bến tàu. Khổ thân bà quá! Bà ơi, cháu thương bà lắm. Bà có nghe thấy tiếng cháu gọi thầm bà không? Lúc này bà làm gì, ở đâu? Sao bà không về với cháu đi bà!

Ôi, tôi như nhìn thấy bà tôi đang len lỏi đi dọc các toa tàu, giơ gói bỏng lên trước mặt hành khách nài nỉ: “Ông ơi, bà ơi mua bỏng giúp tôi đi!”. Nhưng con tàu vô hình cứ mang các hành khách chạy đi, để lại bà tôi tóc bạc, lưng còng, đứng chơ vơ giữa hai vệt đường ray… Chính tôi, tôi cũng vô tình như con tàu, tôi chẳng để ý gì đến bà tôi, tôi chỉ nghĩ đến những con quay, những quả bóng của tôi thôi! Nhiều lúc bà tôi đến chơi, mới ngồi với bà được một tí, tôi đã vội bỏ đi với những trò chơi của tôi rồi! Không, không thể để thế được. Tôi đã mười hai tuổi, lớn rồi, tôi cũng có quyền bàn chuyện nghiêm chỉnh với bố mẹ tôi chứ! Nghĩ rồi, tôi chạy ào xuống nhà. Tôi thấy mẹ tôi đang rửa bát, còn bố tôi đang xách nước lên.

Sức Khỏe Nam Giới
Chấm dứt biệt danh yếu ngay tại nhà với bí quyết của tôi!
 
Tìm hiểu thêm
– Bố mẹ ơi, – tôi gọi giục giã, – bố mẹ vào cả đây con có chuyện này muốn nói.

– Thằng này hôm nay lạ thật. – Bố tôi nói. – Có chuyện gì mà quan trọng vậy?

– Thì con cứ nói đi, – mẹ tôi nói, – mẹ vừa rửa bát vừa nghe cũng được.

– Không, cả mẹ nữa, mẹ vào đây con mới nói.

Mẹ tôi vào, nhìn tôi lo lắng:

– Hay con có chuyện gì ở lớp?

– Không.

– Hay con đánh nhau với bạn nào?

– Không. Chuyện nhà ta kia. Bố mẹ ơi, bố mẹ có thương bà không?

– Sao tự nhiên con lại hỏi thế? – Bố tôi hỏi lại tôi. – Mà bà làm sao kia mà thương?

– Bà chẳng làm sao cả. Bà đi bán bỏng ở bến tàu ấy, người ta bảo thế. Bố mẹ có biết không?

Diafinol
Bệnh tiểu đường không đến từ đồ ngọt!
Gặp kẻ thù lớn nhất của bệnh tiểu đường
Tìm hiểu thêm
– Biết, – bố tôi có vẻ lúng túng, – nhưng thế thì sao.

– Còn sao nữa! – Tôi nghẹn ngào – Bà già rồi. Sao bố lại để bà như thế? Khổ thân bà!

– Bố có bắt bà phải thế đâu, – mẹ tôi trả lời thay cho bố, – vì bà thích thế chứ.

– Thích ư? Con chắc là bà chẳng thích đâu. Đời nào bà lại thích đi bán bỏng hơn ở nhà với con, với bố mẹ. Bà yêu thương bố mẹ và con lắm kia mà. Ôi, con cứ nghĩ đến những ngày nắng, ngày rét mà bà thì già thế, bà sao chịu nổi, bà ốm rồi bà chết như bà Thìn bên cạnh ấy thì sao. – Nói đến đây tôi oà lên khóc. – Ước gì bây giờ con đã lớn để con nuôi được bà!

Bố mẹ lặng lẽ nhìn tôi rồi lại nhìn nhau. Bố tôi đặt một bàn tay lên vai tôi rồi nói:

– Thôi con nín đi. Bố hiểu rồi. Con nín đi con!

Tôi cảm thấy giọng bố tôi hơi run và bàn tay nóng ran của bố truyền hơi nóng sang vai tôi. Mẹ tôi cũng nghẹn ngào:

– Con nói đúng, bố mẹ có lỗi với bà. Con đi ngủ đi, sáng mai bố mẹ sẽ xuống Vĩnh Tuy đón bà về đây. Gia đình ta lại sum họp như trước.
Tôi ngoan ngoãn nghe lời mẹ, lên giường nằm nhưng không làm sao chợp mắt được. Tôi cảm thấy phấp phỏng, vừa lo lại vừa vui. Chỉ sáng mai thôi, tôi lại được sống cùng với bà như trước. Nhưng nói dại, không hiểu sáng mai bà tôi có còn gặp được tôi không? Bà tôi vẫn thường hay nói với tôi: “Bà sống được ngày nào hay ngày ấy. Người già như ngọn đèn trước gió, không biết tắt lúc nào”.

(Trích “Bà tôi” Xuân Quỳnh. Bầu trời trong quả trứng, NXB Kim Đồng, 2005)

Bài làm

* Mở bài

– Giới thiệu nhân vật “Tôi” trong đoạn trích truyện “Bà tôi” của Xuân Quỳnh.

– Nêu khái quát ấn tượng về nhân vật: để lại nhiều ấn tượng khó quên với người đọc bởi những đức tính tốt đẹp.

* Thân bài

Bệnh tiểu đường không đến từ đồ ngọt!
Gặp kẻ thù lớn nhất của bệnh tiểu đường
Tìm hiểu thêm
– Lần lượt phân tích các đặc điểm của nhân vật dựa trên các bằng chứng trong tác phẩm

+ Tôi đã mười hai tuổi

+ Là người cháu vô cùng yêu thương bà:

. Xót xa, thương cảm khi biết tin bà đi bán bỏng ở bến tàu (bằng chứng).

. Đối thoại cùng bố mẹ và khẩn thiết đề nghị bố mẹ đi đón bà về (bằng chứng).

-> Hành động và lời nói của nhân vật đã thức tỉnh bố mẹ, “đánh thức tính người”, cảm hóa để bố mẹ của “tôi” nhận ra lỗi của mình và có hành động đúng đắn.

. Tâm trạng phấp phỏng vừa lo vừa vui trong đêm (bằng chứng).

-> Là sự thể hiện đẹp đẽ của tình bà cháu, giá trị nhân bản của con người.

-> Đó cũng là điều quý giá đứa cháu nhỏ có thể làm cho bà. Đó cũng chính là tình cảm đáng quý nhất mà người bà đã nhận được. Quãng đời còn lại của người già sẽ ấm áp biết bao khi có những đứa cháu hiếu thảo, yêu quý như nhân vật “tôi” trong câu chuyện.

– Nhận xét đánh giá:

Bệnh tiểu đường không đến từ đồ ngọt!
Gặp kẻ thù lớn nhất của bệnh tiểu đường
Tìm hiểu thêm
+ Nghệ thuật xây dựng nhân vật: Nghệ thuật tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm tinh tế. Xây dựng nhân vật qua lời nói, diễn biến tâm trạng và trong mối quan hệ với bố mẹ và đặc biệt là người bà.

+ Ca ngợi, tôn vinh những giá trị nhân bản đẹp đẽ của con người qua nhân vật “tôi” và nhắc nhở trách nhiệm của mỗi thành viên đối với người thân trong gia đình của mình.

* Kết bài

– Khẳng định ý kiến của người viết về nhân vật

– Nêu cảm nghĩ, ấn tượng về nhân vật, tác dụng của nhân vật với bản thân mình hoặc thế hệ trẻ hôm nay.

Nhân vật “tôi” (Minh) trong đoạn trích văn bản “Bà tôi” là một hình ảnh sinh động về một người cháu trân trọng và yêu quý bà của mình. Minh hiện lên như một người cháu hiếu thảo, luôn thể hiện lòng kính trọng và biết ơn đối với bà. Những kỷ niệm bên bà đã in sâu trong tâm trí của Minh, từ những câu chuyện kể, những bài học đầu đời, đến những chăm sóc ân cần bà dành cho Minh.

Minh không chỉ mô tả bà với những lời lẽ trân trọng mà còn qua những hành động và cảm xúc chân thành. Sự gắn kết giữa Minh và bà là sự biểu hiện của tình cảm gia đình thiêng liêng, đáng quý. Đoạn văn không chỉ khắc họa được tính cách của bà mà còn qua góc nhìn của Minh, người đọc cảm nhận được tình cảm sâu sắc và lòng biết ơn của Minh đối với bà mình.

Từ sự tả thực chi tiết và cảm xúc chân thành, Minh đã đem đến cho người đọc một hình ảnh về bà vừa giản dị, vừa đáng kính, từ đó tôn vinh giá trị của những mối quan hệ gia đình trong cuộc sống. Chính sự lắng đọng trong từng câu chữ mà Minh sử dụng đã làm cho đoạn văn trở nên xúc động và ý nghĩa, gợi lên trong lòng người đọc những cảm xúc trân trọng về gia đình.