Trong đoạn thơ này, có thể nhận thấy một số biện pháp tu từ tiêu biểu. Dưới đây là phân tích các biện pháp tu từ trong đoạn thơ:

1. Phép điệp (Điệp từ):

Điệp từ "Đã nghe": Câu "Đã nghe nước chảy lên non", "Đã nghe đất chuyển thành con sông dài", "Đã nghe gió ngày mai thổi lại", "Đã nghe hồn thời đại bay cao..." có sự lặp lại của từ "Đã nghe". Việc lặp lại từ "Đã nghe" không chỉ giúp nhấn mạnh những thay đổi, sự biến chuyển mà còn tạo ra nhịp điệu, một sự nối kết các hình ảnh trong quá trình phát triển của đất nước và thời đại.
2. Phép hoán dụ:

"Nước chảy lên non": Đây là hình ảnh hoán dụ. "Nước chảy lên non" có thể được hiểu là sự thay đổi, sự phát triển đi ngược lại với quy luật tự nhiên, thể hiện những biến chuyển to lớn của đất nước trong thời kỳ đổi mới, xây dựng và phát triển.
"Đất chuyển thành con sông dài": Hình ảnh đất đai chuyển thành con sông dài là một phép hoán dụ, biểu thị sự thay đổi, phát triển mạnh mẽ trong xã hội, đất nước. Nó cũng có thể tượng trưng cho sự trôi chảy của thời gian và sự không ngừng vận động của lịch sử.
3. Phép nhân hoá:

"Hồn thời đại bay cao": Đây là một phép nhân hoá, khi "hồn thời đại" được miêu tả như một thực thể có thể bay, có thể vươn tới những tầm cao mới. Hình ảnh này thể hiện sự phát triển của xã hội, của tinh thần cách mạng trong thời đại mới, bay cao với hy vọng và khát vọng tiến lên.
4. Phép ẩn dụ:

"Cờ đỏ ven đê": Cờ đỏ ở đây có thể được hiểu là biểu tượng của cách mạng, của một đất nước đang vươn mình mạnh mẽ sau thời kỳ đấu tranh. Việc nói "cờ đỏ ven đê" cũng là ẩn dụ cho sự kiên cường, vững vàng của nhân dân trong cuộc sống mới.
"Mái trường tươi roi rói ngói son": Mái trường tươi roi rói là hình ảnh ẩn dụ cho nền giáo dục phát triển mạnh mẽ, mang đến ánh sáng tri thức và sự đổi mới cho thế hệ trẻ.
5. Phép đối (Đối ngữ):

"Lúa mượt đồng, ấm áp làng quê": "Lúa mượt đồng" đối với "ấm áp làng quê" tạo nên sự đối lập giữa hình ảnh thiên nhiên và con người, thể hiện sự hài hòa, sự kết nối giữa đất và người trong cuộc sống nông thôn.
"Máu áo mới nâu non nắng chói" và "Mái trường tươi roi rói ngói son": Hai câu này cũng có sự đối lập giữa màu sắc của áo mới và mái trường, thể hiện sự phát triển tươi sáng của xã hội và sự đổi mới trong tất cả các lĩnh vực, từ nông thôn đến giáo dục.
6. Phép tả thực (Miêu tả cụ thể):

"Máu áo mới nâu non nắng chói": Đây là phép tả thực, miêu tả rất cụ thể hình ảnh của người lao động trong công cuộc xây dựng đất nước, từ trang phục đến cảnh vật xung quanh. "Nâu non" là hình ảnh của sức lao động, của những người nông dân cần cù.
7. Phép so sánh:

"Lúa mượt đồng": Hình ảnh "lúa mượt đồng" so với đồng lúa bình thường để nhấn mạnh sự phát triển của nông thôn, đất nước. "Mượt" gợi lên hình ảnh tươi tốt, phì nhiêu, màu mỡ của đồng ruộng, sự giàu có và hưng thịnh của làng quê.

Tóm lại:
Đoạn thơ sử dụng rất nhiều biện pháp tu từ như điệp ngữ, hoán dụ, nhân hoá, ẩn dụ và đối ngữ để diễn tả sự phát triển mạnh mẽ của đất nước, từ các hình ảnh thiên nhiên đến những biểu tượng của xã hội mới. Qua đó, tác giả thể hiện niềm tin vào sự chuyển mình mạnh mẽ của đất nước, đồng thời khơi dậy lòng tự hào về quá trình xây dựng và phát triển của dân tộc.

Điệp từ, điệp ngữ

"Đã nghe" được lặp lại 4 lần trong các câu:"Đã nghe nước chảy lên non
Đã nghe đất chuyển thành con sông dài
Đã nghe gió ngày mai thổi lại
Đã nghe hồn thời đại bay cao..."
→ Nhấn mạnh sự chuyển động, thay đổi tích cực của quê hương, đất nước trong thời kỳ mới.
Ẩn dụ

"Nước chảy lên non" → Hình ảnh phi lý trong thực tế, nhưng mang ý nghĩa tượng trưng cho sự phát triển mạnh mẽ, vượt qua mọi khó khăn.
"Đất chuyển thành con sông dài" → Gợi sự biến đổi của quê hương, đất nước với những công trình thủy lợi, phát triển nông nghiệp.
"Gió ngày mai thổi lại" → Hình ảnh tượng trưng cho tương lai tươi sáng, đổi mới.
"Hồn thời đại bay cao" → Thể hiện tinh thần hứng khởi, niềm tin vào tương lai rực rỡ của dân tộc.
Hoán dụ

"Cờ đỏ ven đê" → Gợi lên hình ảnh đất nước, chế độ xã hội chủ nghĩa đang xây dựng và phát triển.
"Má áo mới nâu non nắng chói" → Gợi lên hình ảnh con người nông dân trong diện mạo mới, tươi sáng và đầy sức sống.
So sánh (gián tiếp)

"Mái trường tươi roi rói ngói son" → Dùng hình ảnh "roi rói" (tươi mới) để nhấn mạnh sự đổi thay mạnh mẽ của làng quê.
Nhìn chung, các biện pháp tu từ trên đã làm nổi bật hình ảnh một làng quê Việt Nam đang thay đổi mạnh mẽ, đầy sức sống và tràn ngập niềm vui