Dưới đây là hướng dẫn trả lời Phiếu học tập số 2 dựa trên bài thơ Quê hương của Tế Hanh (SGK Ngữ văn 9 - Cánh Diều):

1. Cảnh những con thuyền ra khơi và cảnh đón thuyền cá về bến được tác giả miêu tả như thế nào?
Cảnh những con thuyền đánh cá ra khơi:

Hình ảnh con thuyền "mạnh mẽ", giống như một con tuấn mã (ngựa khỏe) lao ra biển:"Chiếc thuyền nhẹ hăng như con tuấn mã"
"Phăng mái chèo mạnh mẽ vượt trường giang"
Không khí hào hứng, đầy sức sống, thể hiện sự mạnh mẽ của con người và thiên nhiên.
Biện pháp tu từ:So sánh: "như con tuấn mã", làm nổi bật sức mạnh, tốc độ của con thuyền.
Động từ mạnh: "hăng", "phăng", "vượt", diễn tả khí thế hăng say của dân chài.
Cảnh đón thuyền cá trở về:

Thuyền trở về với khoang đầy cá, niềm vui chiến thắng:"Ngày hôm sau ồn ào trên bến đỗ
Khắp dân làng tấp nập đón ghe về."
Không khí rộn ràng, vui vẻ, gợi lên sự sung túc, ấm no.
Biện pháp tu từ:Từ láy: "ồn ào", "tấp nập", gợi không khí nhộn nhịp.
Đảo ngữ: "Khắp dân làng tấp nập đón ghe về", nhấn mạnh sự háo hức của dân chài.

2. Hình ảnh người dân và cuộc sống làng chài được thể hiện trong hai cảnh này có nét gì nổi bật?
Người dân làng chài hiện lên mạnh mẽ, cần cù, gắn bó với biển cả.
Khi ra khơi: Hào hứng, quyết tâm, làm chủ biển khơi.
Khi trở về: Vui tươi, phấn khởi, niềm vui bội thu.
Cuộc sống làng chài tràn đầy sức sống, giản dị nhưng ấm no và hạnh phúc.

3. Cảm xúc của "tôi" về quê hương được thể hiện như thế nào qua bốn dòng thơ cuối?
Nhân vật trữ tình bày tỏ nỗi nhớ da diết, sâu sắc về quê hương.

"Nay xa cách lòng tôi luôn tưởng nhớ
Màu nước xanh, cá bạc, cánh buồm vôi,
Thoáng con thuyền rẽ sóng chạy ra khơi,
Tôi thấy nhớ cái mùi nồng mặn quá!"
Biện pháp tu từ và tác dụng:

Liệt kê: "màu nước xanh", "cá bạc", "cánh buồm vôi", giúp gợi lại khung cảnh quê hương rõ nét, sống động.
Từ cảm thán: "cái mùi nồng mặn quá!", diễn tả nỗi nhớ mạnh mẽ, chân thật.
Hình ảnh "cái mùi nồng mặn": Không chỉ là vị mặn của biển mà còn là hương vị quê hương thấm sâu trong lòng tác giả.
⟶ Tình yêu quê hương sâu sắc, chân thành, không thể nguôi ngoai dù đã xa cách.

Kết luận:
Bài thơ Quê hương của Tế Hanh thể hiện vẻ đẹp khỏe khoắn, tràn đầy sức sống của làng chài và tình yêu quê hương tha thiết của tác giả.

1. Cảnh những con thuyền ra khơi và cảnh đón thuyền cá về bến được tác giả miêu tả như thế nào?
Cảnh những con thuyền đánh cá ra khơi:

Hình ảnh con thuyền "mạnh mẽ", giống như một con tuấn mã (ngựa khỏe) lao ra biển:"Chiếc thuyền nhẹ hăng như con tuấn mã"
"Phăng mái chèo mạnh mẽ vượt trường giang"
Không khí hào hứng, đầy sức sống, thể hiện sự mạnh mẽ của con người và thiên nhiên.
Biện pháp tu từ:So sánh: "như con tuấn mã", làm nổi bật sức mạnh, tốc độ của con thuyền.
Động từ mạnh: "hăng", "phăng", "vượt", diễn tả khí thế hăng say của dân chài.
Cảnh đón thuyền cá trở về:

Thuyền trở về với khoang đầy cá, niềm vui chiến thắng:"Ngày hôm sau ồn ào trên bến đỗ
Khắp dân làng tấp nập đón ghe về."
Không khí rộn ràng, vui vẻ, gợi lên sự sung túc, ấm no.
Biện pháp tu từ:Từ láy: "ồn ào", "tấp nập", gợi không khí nhộn nhịp.
Đảo ngữ: "Khắp dân làng tấp nập đón ghe về", nhấn mạnh sự háo hức của dân chài.

2. Hình ảnh người dân và cuộc sống làng chài được thể hiện trong hai cảnh này có nét gì nổi bật?
Người dân làng chài hiện lên mạnh mẽ, cần cù, gắn bó với biển cả.
Khi ra khơi: Hào hứng, quyết tâm, làm chủ biển khơi.
Khi trở về: Vui tươi, phấn khởi, niềm vui bội thu.
Cuộc sống làng chài tràn đầy sức sống, giản dị nhưng ấm no và hạnh phúc.

3. Cảm xúc của "tôi" về quê hương được thể hiện như thế nào qua bốn dòng thơ cuối?
Nhân vật trữ tình bày tỏ nỗi nhớ da diết, sâu sắc về quê hương.

"Nay xa cách lòng tôi luôn tưởng nhớ
Màu nước xanh, cá bạc, cánh buồm vôi,
Thoáng con thuyền rẽ sóng chạy ra khơi,
Tôi thấy nhớ cái mùi nồng mặn quá!"
Biện pháp tu từ và tác dụng:

Liệt kê: "màu nước xanh", "cá bạc", "cánh buồm vôi", giúp gợi lại khung cảnh quê hương rõ nét, sống động.
Từ cảm thán: "cái mùi nồng mặn quá!", diễn tả nỗi nhớ mạnh mẽ, chân thật.
Hình ảnh "cái mùi nồng mặn": Không chỉ là vị mặn của biển mà còn là hương vị quê hương thấm sâu trong lòng tác giả.
⟶ Tình yêu quê hương sâu sắc, chân thành, không thể nguôi ngoai dù đã xa cách.

Kết luận:
Bài thơ Quê hương của Tế Hanh thể hiện vẻ đẹp khỏe khoắn, tràn đầy sức sống của làng chài và tình yêu quê hương tha thiết của tác giả.