Quá trình phát triển kinh tế Nhật Bản có thể chia thành các giai đoạn chính:

• Thời kỳ Meiji (1868–1912): Nhật Bản bắt đầu mở cửa và cải cách mạnh mẽ sau khi kết thúc thời kỳ Edo (đóng cửa). Chính phủ Meiji tiến hành các cải cách về giáo dục, công nghiệp hóa, xây dựng cơ sở hạ tầng và phát triển quân sự. Kinh tế Nhật Bản chuyển từ nền nông nghiệp sang nền công nghiệp.
• Thời kỳ Đại chiến và Tăng trưởng (1912–1945): Trong giai đoạn này, Nhật Bản mở rộng đế quốc và tìm kiếm tài nguyên, dẫn đến các cuộc chiến tranh và xung đột, đặc biệt là trong Thế chiến II. Kinh tế gặp khó khăn, nhưng cũng có sự phát triển trong ngành công nghiệp và khoa học.
• Hậu Thế chiến II và Tăng trưởng thần kỳ (1945–1991): Sau chiến tranh, Nhật Bản bắt đầu quá trình tái thiết dưới sự hỗ trợ của Mỹ. Chính phủ Nhật Bản thực hiện các chính sách cải cách kinh tế, bao gồm công nghiệp hóa, đầu tư vào giáo dục và nghiên cứu, tạo ra một nền tảng vững chắc cho sự phát triển. Kinh tế Nhật Bản tăng trưởng mạnh mẽ trong suốt thập kỷ 1950-1980, trở thành một trong những nền kinh tế lớn nhất thế giới.
• Thập kỷ 1990 đến nay: Nhật Bản đối mặt với "thập kỷ mất mát" sau bong bóng tài sản nổ năm 1991. Nền kinh tế rơi vào suy thoái kéo dài, với tỷ lệ tăng trưởng thấp. Tuy nhiên, Nhật Bản tiếp tục duy trì vai trò quan trọng trong nền kinh tế toàn cầu nhờ vào các ngành công nghiệp công nghệ cao, sản xuất ô tô và điện tử.

*Nhìn chung, Nhật Bản đã phát triển từ một quốc gia nghèo nàn về tài nguyên thiên nhiên thành một trong những nền kinh tế mạnh mẽ nhất thế giới thông qua cải cách, công nghiệp hóa, và đổi mới công nghệ.