Trong quá trình cai trị Đông Nam Á, các thế lực thực dân phương Tây (như Pháp, Anh, Hà Lan) đã thực hiện nhiều chính sách nông nghiệp để phục vụ lợi ích kinh tế của họ, đặc biệt là trong việc khai thác tài nguyên và gia tăng sản xuất nông sản phục vụ cho công nghiệp và tiêu dùng tại các nước thuộc địa. Các chính sách chủ yếu bao gồm:

Chế độ đồn điền (Plantation System):
Các đồn điền lớn được thành lập để trồng các cây công nghiệp như cao su, cà phê, chè, ca cao, thuốc lá... Các đồn điền này thường sử dụng lao động cưỡng bức hoặc lao động giá rẻ từ dân bản địa hoặc lao động nhập cư. Chính sách này giúp thực dân phương Tây tận dụng tài nguyên nông nghiệp để cung cấp nguyên liệu thô cho các ngành công nghiệp của họ.
Áp dụng hệ thống thuế nặng và lao động cưỡng bức:
Thực dân áp đặt thuế nặng lên nông dân bản địa, yêu cầu họ nộp sản phẩm nông nghiệp (như lúa gạo, ngô, hay các sản phẩm khác) cho chính quyền thực dân, trong khi lại không cung cấp đủ phương tiện và kỹ thuật để phát triển sản xuất. Ngoài ra, nhiều chính quyền thực dân đã sử dụng lao động cưỡng bức cho các đồn điền hoặc các công trình công cộng.
Chuyển đổi đất đai và sản xuất nông nghiệp:
Chính quyền thực dân thường thay đổi cơ cấu nông nghiệp truyền thống để phục vụ nhu cầu xuất khẩu, tập trung vào các cây trồng có giá trị cao phục vụ công nghiệp. Ví dụ, ở Đông Dương, Pháp thúc đẩy việc trồng cây cao su thay vì cây lúa truyền thống.
Xây dựng cơ sở hạ tầng phục vụ nông nghiệp:
Thực dân phương Tây đầu tư vào xây dựng các cơ sở hạ tầng như đường sắt, cảng biển, kênh mương để phục vụ việc vận chuyển nông sản ra khỏi thuộc địa. Tuy nhiên, những công trình này chủ yếu phục vụ lợi ích của thực dân, không giúp đỡ nhiều cho nông dân bản địa.
Khai thác tài nguyên thiên nhiên:
Thực dân phương Tây đã khai thác triệt để tài nguyên thiên nhiên ở các nước Đông Nam Á, như gỗ, khoáng sản, và sản phẩm nông nghiệp để phục vụ cho các ngành công nghiệp của họ ở châu Âu. Việc này thường khiến đất đai trở nên cằn cỗi, giảm năng suất lâu dài.
Tác động của chính sách nông nghiệp thực dân:

Tăng trưởng kinh tế lệ thuộc: Mặc dù các chính sách này có thể mang lại một số lợi ích kinh tế cho các quốc gia thuộc địa, nhưng nền kinh tế của họ chủ yếu phát triển theo chiều hướng lệ thuộc vào thị trường và lợi ích của các quốc gia thực dân.
Khó khăn cho nông dân: Các nông dân bản địa gặp khó khăn trong việc duy trì phương thức canh tác truyền thống, đồng thời bị áp lực về thuế và lao động cưỡng bức, dẫn đến tình trạng nghèo đói và bất công xã hội.
Biến đổi cơ cấu nông nghiệp: Chính sách này cũng đã thay đổi cơ cấu nông nghiệp truyền thống của các quốc gia Đông Nam Á, gây ảnh hưởng lâu dài đến sản xuất nông sản trong khu vực.
Những chính sách này đã để lại ảnh hưởng sâu rộng và kéo dài trong lịch sử nông nghiệp của các quốc gia Đông Nam Á, đặc biệt trong việc chuyển đổi mô hình sản xuất và phân phối tài nguyên.