Đọc đoạn trích:
“Chàng tuổi trẻ vốn dòng hào kiệt,
Xếp bút nghiên theo việc đao cung.
Thành liền(1) mong tiến bệ rồng,
Thước gươm đã quyết chẳng dung giặc trời(2).
Chí làm trai dặm nghìn da ngựa(3)
Gieo Thái Sơn nhẹ tựa hồng mao(4).
Giã nhà đeo bức chiến bào,
Thét roi cầu Vị(5) ào ào gió thu.
Ngòi đầu cầu nước trong như lọc,
Đường bên cầu cỏ mọc còn non.
Đưa chàng lòng dặc dặc buồn,
Bộ khôn(6) bằng ngựa, thuỷ khôn bằng thuyền
Nước trong chảy lòng phiền chẳng rửa
Cỏ xanh thơm dạ nhớ khó quên
Nhủ rồi tay lại trao liền
Bước đi một bước lại vin áo chàng.
Lòng thiếp tựa bóng trăng theo dõi,
Dạ chàng xa ngoài cõi Thiên San(7).
Múa gươm(9) rượu tiễn chưa tàn,
Chỉ ngang ngọn giáo vào ngàn hang beo”.
(Trích Chinh phụ ngâm khúc, Đặng Trần Côn, "Những khúc ngâm chọn lọc",
tập I, NXB Giáo dục, 1994, tr. 39)
Chú thích:
(1) Thành liền: Bởi chữ "liên thành" (những thành liền nhau). Nước Triệu có hai hòn ngọc bích, vua nước Tần viết thư xin đem năm thành trì đổi ngọc ấy. Về sau, vật gì quý báu gọi là có giá "liên thành";
(2) Giặc trời: Bởi chữ "thiên kiêu". Hán thư có câu "Hồ giả thiên chi kiêu tử" (giặc Hồ là đám con khó dạy của trời).
(3) Da ngựa: Bởi chữ "mã cách" (mã: ngựa; cách: da). Đời Đông Hán, Mã Viện, tướng giỏi, từng nói: "Làm trai nên chết chốn sa trường biên ải, lấy da ngựa bọc thây chôn mới gọi là trai".
(4) Thái Sơn, hồng mao: Tư Mã Thiên nói "Người ta vẫn có cái chết, song có cái chết đáng nặng như núi Thái Sơn, có cái chết không đáng nhẹ như lông chim hồng". Ý nói có sự đáng chết và không đáng chết.
(5) Cầu Vị: Bởi chữ "Vị kiều". Lý Bạch có câu thơ "Tuấn mã nhược phong phiêu, minh tiên xuất Vị kiều" (Ngựa giỏi đi nhanh như gió cuốn, thét roi ra lối cầu sông Vị).
(6) Khôn: Khó, không thể.
(7) Thiên San: Có câu hát "Tướng quân tam tiễn định Thiên Sơn, tráng sĩ trường ca nhập Hán quan" (ba mũi tên của tướng quan lấy được núi Thiên Sơn, tráng sĩ hát dài mà kéo quân vào cửa ải Hán).
(8) Gươm (Long Tuyền): Tên một thanh kiếm báu.
Thực hiện các yêu cầu sau:
Câu 1. Chỉ ra cách ngắt nhịp cho hai câu thơ sau:
Ngòi đầu cầu nước trong như lọc,
Đường bên cầu cỏ mọc còn non.
Câu 2. Đoạn trích trên kể lại sự việc gì?
Câu 3. Em hiểu nghĩa của câu thơ “Gieo Thái Sơn nhẹ tựa hồng mao” như thế nào?
Câu 4. Phân tích tác dụng của biện pháp tu từ so sánh trong câu thơ sau:
Lòng thiếp tựa bóng trăng theo dõi
Câu 5a. Em ấn tượng nhất với hình ảnh hay câu thơ nào trong đoạn trích? Vì sao?
Câu 5b. Nhận xét về tác phẩm “Chinh phụ ngâm khúc”, có ý kiến cho rằng: “Khúc ngâm là tấm lòng đồng cảm, xót thương của nhà thơ đối với cả người ra đi (chinh phu) và người ở lại (chinh phụ)”. Em có đồng tình với ý kiến trên không? Vì sao?
Quảng cáo
1 câu trả lời 14
Câu 1: Chỉ ra cách ngắt nhịp cho hai câu thơ sau
Ngòi đầu cầu nước trong như lọc,
Đường bên cầu cỏ mọc còn non.
Ngắt nhịp: 4/3Ngòi đầu cầu / nước trong như lọc,
Đường bên cầu / cỏ mọc còn non.
Cách ngắt nhịp 4/3 tạo nên sự hài hòa, nhịp nhàng và dễ cảm nhận cảnh sắc thiên nhiên, đồng thời diễn tả nỗi buồn man mác qua sự lặp lại hình ảnh tĩnh lặng nơi đầu cầu.
Câu 2: Đoạn trích trên kể lại sự việc gì?
Đoạn trích kể về cảnh tiễn biệt của người chinh phụ với người chinh phu (người vợ và người chồng). Người chồng mang chí lớn, từ giã quê hương lên đường chiến đấu ngoài biên ải, trong khi người vợ đau lòng, lặng lẽ tiễn biệt. Tâm trạng của cả hai đều nặng trĩu: người chồng với chí làm trai đầy quyết tâm, người vợ với nỗi nhớ thương, buồn đau và lo lắng khi phải xa cách người mình yêu.
Câu 3: Em hiểu nghĩa của câu thơ “Gieo Thái Sơn nhẹ tựa hồng mao” như thế nào?
Câu thơ này sử dụng hình ảnh đối lập giữa "Thái Sơn" (ngọn núi lớn, biểu tượng của sự nặng nề) và "hồng mao" (sợi lông hồng nhẹ).
Ý nghĩa: Với chí làm trai của người anh hùng, những việc lớn lao, khó khăn nhất (được ví như "Thái Sơn") cũng trở nên nhẹ nhàng, dễ dàng (như "hồng mao"). Câu thơ thể hiện sự quyết tâm, dũng cảm và lý tưởng cao đẹp của người chinh phu trên con đường chiến đấu bảo vệ đất nước.
Câu 4: Phân tích tác dụng của biện pháp tu từ so sánh trong câu thơ sau
“Lòng thiếp tựa bóng trăng theo dõi”
Biện pháp tu từ so sánh: Tình cảm của người chinh phụ được ví với bóng trăng, tạo sự liên tưởng về vẻ đẹp dịu dàng, trong sáng và sự gắn bó không rời.
Tác dụng:Diễn tả tình yêu sâu sắc, thủy chung của người vợ đối với chồng mình.
Gợi lên nỗi nhớ da diết và khắc khoải của người vợ trong cảnh chia ly, như ánh trăng luôn dõi theo, bầu bạn với con người trong đêm.
Tăng cường cảm xúc lãng mạn, làm nổi bật tâm trạng buồn thương nhưng vẫn đầy hy vọng của người chinh phụ.
Câu 5a: Em ấn tượng nhất với hình ảnh hay câu thơ nào trong đoạn trích? Vì sao?
Hình ảnh ấn tượng nhất: "Lòng thiếp tựa bóng trăng theo dõi, Dạ chàng xa ngoài cõi Thiên San."
Lý do:Hình ảnh bóng trăng tượng trưng cho tình yêu thủy chung, sâu nặng của người vợ.
Từ "xa ngoài cõi Thiên San" gợi không gian rộng lớn và xa cách, làm tăng thêm cảm giác cô đơn và nỗi nhớ thương da diết của người chinh phụ.
Hình ảnh này kết hợp giữa nỗi buồn chia ly và sự đẹp đẽ của tình yêu, vừa lãng mạn vừa thấm đẫm bi thương.
Câu 5b: Nhận xét về tác phẩm “Chinh phụ ngâm khúc”, có ý kiến cho rằng: “Khúc ngâm là tấm lòng đồng cảm, xót thương của nhà thơ đối với cả người ra đi (chinh phu) và người ở lại (chinh phụ)”. Em có đồng tình với ý kiến trên không? Vì sao?
Đồng tình với ý kiến.
Lý do:Tác phẩm khắc họa rõ nét nỗi lòng của cả người chinh phu và chinh phụ:Người chinh phu mang trong mình chí làm trai và lòng quyết tâm bảo vệ đất nước, nhưng cũng không tránh khỏi sự lưu luyến khi rời xa quê hương và người thân.
Người chinh phụ ở lại chịu đựng nỗi cô đơn, nhớ thương, và những lo lắng khắc khoải về sự an nguy của chồng nơi chiến trường.
Tác giả bày tỏ sự cảm thông sâu sắc trước nỗi đau chia ly, đồng thời phê phán chiến tranh phi nghĩa đã gây ra sự chia cắt tình cảm và đau khổ cho những con người vô tội.
Tác phẩm không chỉ là tiếng lòng của riêng nhân vật mà còn phản ánh hiện thực xã hội đương thời, nơi chiến tranh kéo dài khiến nhiều gia đình ly tán.
Như vậy, Chinh phụ ngâm khúc là một khúc ngâm đậm chất nhân văn, thể hiện tình cảm xót thương và đồng cảm sâu sắc của nhà thơ với số phận con người.
Quảng cáo
Câu hỏi hot cùng chủ đề
-
8 214674
-
1 59631
-
Hỏi từ APP VIETJACK1 55523
-
Hỏi từ APP VIETJACK10 43621
-
5 42116
-
6 41385
-
Hỏi từ APP VIETJACK1 29069