Khí hậu nhiệt đới gió mùa ở Việt Nam hình thành do sự kết hợp của các yếu tố tự nhiên như vị trí địa lý, sự tác động của các khối khí và đặc điểm địa hình. Cụ thể:

Vị trí địa lý: Việt Nam nằm gần xích đạo (từ khoảng 8°N đến 23°N), trong khu vực nhiệt đới. Vị trí này khiến nước ta nhận được lượng nhiệt và bức xạ mặt trời lớn, tạo điều kiện cho khí hậu nhiệt đới phát triển. Nhiệt độ trung bình năm ở đây thường khá cao, dao động từ 22°C đến 28°C.
Ảnh hưởng của gió mùa: Việt Nam chịu ảnh hưởng mạnh mẽ từ gió mùa, một hiện tượng khí hậu đặc trưng của các vùng nhiệt đới. Gió mùa là các luồng gió thay đổi theo mùa, với mùa đông (gió mùa Đông Bắc) mang theo khí lạnh từ khu vực lục địa châu Á, và mùa hè (gió mùa Tây Nam) mang theo khí nóng ẩm từ biển Đông. Sự thay đổi này tạo ra hai mùa rõ rệt: mùa mưa (từ tháng 5 đến tháng 10) và mùa khô (từ tháng 11 đến tháng 4 năm sau).
Đặc điểm địa hình: Địa hình Việt Nam rất đa dạng, từ đồng bằng, đồi núi, đến bờ biển dài. Điều này ảnh hưởng đến sự phân bố mưa và nhiệt độ giữa các vùng. Các vùng ven biển có khí hậu ôn hòa, ít biến động nhiệt độ, trong khi các khu vực miền núi có khí hậu mát mẻ hơn, thậm chí lạnh vào mùa đông.
Như vậy, sự kết hợp giữa vị trí địa lý, tác động của gió mùa và địa hình đã hình thành nên khí hậu nhiệt đới gió mùa đặc trưng cho Việt Nam.

Khí hậu nhiệt đới gió mùa ở nước ta (Việt Nam) hình thành chủ yếu do vị trí địa lý của đất nước nằm trong vùng nhiệt đới, gần xích đạo, cùng với sự tác động của các yếu tố gió mùa và sự thay đổi của các đới khí áp. Cụ thể, có vài yếu tố chính sau:

Vị trí địa lý: Việt Nam nằm chủ yếu trong vùng nhiệt đới Bắc bán cầu, kéo dài từ vĩ độ 8° đến 23° Bắc. Vị trí này tạo điều kiện cho khí hậu nhiệt đới chi phối, với các đặc điểm như nhiệt độ cao quanh năm, và thời gian có nắng nhiều.
Tác động của gió mùa: Gió mùa là một trong những đặc điểm nổi bật của khí hậu Việt Nam. Vào mùa hè, gió mùa Tây Nam từ Ấn Độ Dương mang theo hơi ẩm, gây ra mưa nhiều, đặc biệt là ở miền Bắc và miền Trung. Vào mùa đông, gió mùa Đông Bắc từ khu vực Siberia mang theo không khí lạnh, làm giảm nhiệt độ và gây mưa ít, nhất là ở miền Bắc.
Địa hình đa dạng: Việt Nam có địa hình đa dạng với đồng bằng, đồi núi và bờ biển dài. Các yếu tố địa hình này ảnh hưởng đến lượng mưa và sự phân hóa khí hậu giữa các vùng, làm cho một số khu vực nhận lượng mưa nhiều (như miền Trung, Tây Nguyên) trong khi một số nơi lại ít mưa hơn (như miền Bắc và miền Nam).
Ảnh hưởng của các đại dương và biển: Biển Đông và các vùng biển xung quanh cũng có ảnh hưởng lớn đến khí hậu của Việt Nam. Biển giúp điều hòa nhiệt độ, giảm sự thay đổi nhiệt độ quá lớn giữa các mùa. Mùa hè, biển hấp thụ nhiệt và làm mát không khí, còn vào mùa đông, không khí lạnh từ đại lục bị biển làm giảm bớt.
Vì vậy, khí hậu nhiệt đới gió mùa của Việt Nam là sự kết hợp giữa nhiệt độ cao do vị trí gần xích đạo, sự thay đổi của các hệ thống gió mùa và tác động của địa hình và biển cả.