Bài thơ "Giã Biệt Thu" của tác giả Hoàng Mai thể hiện nỗi buồn, sự tiếc nuối và cảm giác chia ly trong mùa thu. Qua hai khổ thơ đầu, tác giả đã khéo léo sử dụng hình ảnh thiên nhiên để bày tỏ những cảm xúc này, đồng thời cũng phản ánh những suy ngẫm về thời gian, về sự thay đổi trong cuộc sống.

Khổ thơ 1:

"Một buổi chiều rơi vào ngày cuối thu,
Chỉ còn lại nỗi nhớ nặng niềm đau.
Lá vàng rơi, bóng chiều vội vã,
Mùa thu đi qua không lời từ biệt."
Khổ thơ mở đầu bằng một hình ảnh rất đặc trưng của mùa thu – "một buổi chiều rơi vào ngày cuối thu". Dù không có từ "chuyển mùa", nhưng qua cách tác giả dùng từ "rơi", một từ mang cảm giác nhẹ nhàng, mềm mại, đã thể hiện sự kết thúc của một chu kỳ. Cái "rơi" của buổi chiều không chỉ là sự kết thúc của một ngày, mà còn là sự tiễn biệt của một mùa – mùa thu, thời gian như lặng lẽ trôi qua mà không có một dấu hiệu rõ ràng.

Câu thơ này diễn tả sự tiếc nuối, không chỉ về mùa thu mà còn về một điều gì đó đã qua. "Nỗi nhớ" và "niềm đau" có thể là những cảm xúc của người xa quê, hoặc là sự chia ly của một mối quan hệ, một tình cảm. Việc tác giả đặt nỗi nhớ và niềm đau trong câu thơ như một sự vật cụ thể đã làm nổi bật cảm giác trống vắng và nặng nề, như một sự mất mát không thể xóa nhòa.

Hình ảnh "lá vàng rơi" là biểu tượng đặc trưng của mùa thu – mùa của sự tàn phai, của sự chuyển mình. Màu vàng của lá rơi gợi lên sự u sầu, hoài niệm về một thời đã qua. Cùng với đó là "bóng chiều vội vã", tác giả dùng từ "vội vã" để thể hiện sự gấp gáp, khẩn trương của thời gian. Đây là một hình ảnh ẩn dụ về sự trôi đi nhanh chóng của cuộc sống, của những khoảnh khắc đẹp đã qua mà ta không thể níu lại được.

Kết thúc khổ thơ đầu, tác giả nói về mùa thu ra đi mà không có "lời từ biệt". Đây là một sự vắng lặng, một sự chia xa không có sự tiễn đưa, như một điều gì đó đã qua mà ta không kịp giữ lại. Sự ra đi không lời của mùa thu càng khiến cho nỗi buồn trong lòng người càng thêm da diết, nuối tiếc.

Khổ thơ 2:

"Em ra đi giữa chiều thu gió vắng,
Để lại tôi một khoảng trời heo hắt.
Cánh chim chiều rơi xuống giữa nắng vàng,
Đã bao giờ yêu nhau như thế không?"
Khổ thơ này tiếp nối cảm giác chia ly của khổ thơ trước, nhưng lần này, đối tượng chia ly là một người (có thể là một người yêu hay một người thân). "Em ra đi" là dấu hiệu rõ ràng của sự chia ly, sự ra đi của người thân yêu. Từ "gió vắng" làm nổi bật không khí lặng lẽ, cô đơn trong khoảnh khắc này. Tác giả dùng hình ảnh "gió vắng" để chỉ sự trống vắng trong không gian và tâm hồn sau khi người ra đi.

Sau khi người yêu ra đi, "tôi" (người kể chuyện) chỉ còn lại "một khoảng trời heo hắt". Từ "heo hắt" gợi lên sự vắng lặng, lạnh lẽo, như một không gian không còn sự sống, không còn những kỷ niệm ấm áp. Đây là sự trống trải của người ở lại, cảm giác một mình giữa thế giới rộng lớn mà không còn điểm tựa.

Hình ảnh "cánh chim chiều" gợi lên một sự cô đơn, lạc lõng, không có nơi để về, giống như những cảm xúc của người ở lại trong sự chia ly. "Rơi xuống giữa nắng vàng" là hình ảnh về sự tàn phai, sự kết thúc của một chuyến bay, một cuộc hành trình. Ánh nắng vàng có thể là hình ảnh của một ngày tàn, một mùa thu sắp hết, tương tự như cuộc tình đã qua, một thời gian đẹp nhưng ngắn ngủi.

Câu hỏi này như một sự tự vấn, một sự băn khoăn của tác giả về tình yêu đã qua. Tác giả tự hỏi liệu tình yêu có thật sự trọn vẹn như những gì họ đã nghĩ, hay chỉ là một khoảnh khắc đẹp mà giờ đây chỉ còn là những ký ức phai nhạt. Đây là câu hỏi đầy sự nuối tiếc, sự đắng cay, như một lời tiếc nuối về một tình yêu không thể kéo dài.

Qua hai khổ thơ đầu của bài "Giã Biệt Thu", tác giả Hoàng Mai đã khéo léo sử dụng hình ảnh thiên nhiên để miêu tả những cảm xúc nội tâm sâu sắc. Mùa thu, với hình ảnh lá vàng rơi, gió vắng, chim chiều, không chỉ là biểu tượng của sự thay đổi của thời gian mà còn là hình ảnh của sự chia ly, của những nỗi buồn, sự tiếc nuối. Tình yêu và cuộc sống cũng như mùa thu, có lúc đẹp đẽ, nhưng rồi sẽ phải ra đi, để lại những khoảng trống và những câu hỏi không lời đáp.