Xã hội nguyên thủy thường được chia thành ba giai đoạn chính:

Giai đoạn săn bắt và hái lượm:

Đời sống vật chất: Con người sống chủ yếu bằng săn bắt động vật và hái lượm thực phẩm từ thiên nhiên. Họ sử dụng công cụ thô sơ như gậy, đá để hỗ trợ trong việc săn bắt. Nhà ở thường là những chỗ tạm bợ như hang động hoặc lều trại.
Đời sống tinh thần: Người nguyên thủy có tín ngưỡng đơn giản, thờ cúng thiên nhiên và các hiện tượng tự nhiên mà họ không thể giải thích. Họ có thể tổ chức các buổi lễ nhằm cầu cho mùa màng bội thu hoặc bảo vệ nhóm.
Tổ chức xã hội: Xã hội tổ chức theo hình thức thị tộc, trong đó các gia đình có quan hệ huyết thống sống chung và hỗ trợ lẫn nhau. Quyền lực thường thuộc về người lớn tuổi hoặc những người có kỹ năng săn bắt tốt.
Giai đoạn nông nghiệp:

Đời sống vật chất: Con người bắt đầu trồng trọt, chăn nuôi, từ đó hình thành nền nông nghiệp. Họ phát triển các công cụ sản xuất như cuốc, cày và bắt đầu xây dựng nhà ở kiên cố hơn.
Đời sống tinh thần: Tín ngưỡng phát triển phong phú hơn, với các vị thần liên quan đến nông nghiệp. Các lễ hội mùa màng trở thành một phần quan trọng trong đời sống tinh thần của cộng đồng.
Tổ chức xã hội: Tổ chức xã hội trở nên phức tạp hơn, với sự hình thành các làng, bản. Quyền lực có thể tập trung hơn vào một số người đứng đầu, dẫn đến sự hình thành các hệ thống quản lý.
Giai đoạn hình thành xã hội có giai cấp:

Đời sống vật chất: Sự phát triển kinh tế từ nông nghiệp tạo ra sản phẩm dư thừa, dẫn đến sự phân hóa nghề nghiệp. Các công cụ sản xuất ngày càng tinh vi và phong phú.
Đời sống tinh thần: Tín ngưỡng và tôn giáo phát triển mạnh mẽ, hình thành các tôn giáo có hệ thống. Nghệ thuật và văn hóa cũng phát triển, với các hoạt động như ca múa, hội họp.
Tổ chức xã hội: Sự xuất hiện của giai cấp, với các tầng lớp khác nhau trong xã hội như quý tộc, nông dân, thợ thủ công. Quyền lực chính trị và kinh tế không còn thuộc về tất cả mà được phân chia theo giai cấp.
Như vậy, xã hội nguyên thủy trải qua ba giai đoạn chính với những đặc điểm rõ ràng trong đời sống vật chất, tinh thần và tổ chức xã hội.