Lịch sử Hà Nội từ thời nguyên thủy đến thế kỷ X có thể được chia thành các giai đoạn tiêu biểu sau:

1. Thời kỳ nguyên thủy

Thời gian: Khoảng 1 triệu năm trước đến khoảng 3000 năm trước.
Đặc điểm: Người nguyên thủy đã sinh sống và để lại dấu vết tại các di chỉ như Sơn Tây, Đông Anh. Họ chủ yếu sống bằng nghề săn bắn, hái lượm và chế tạo công cụ bằng đá.
Biểu hiện văn hóa: Sự phát triển của các công cụ lao động, hình thành những nhóm người sống thành cộng đồng.
2. Thời kỳ Văn Lang

Thời gian: Khoảng thế kỷ 7 TCN đến thế kỷ 3 TCN.
Đặc điểm: Văn Lang là quốc gia đầu tiên của người Việt, với Thục Phán là vị vua nổi bật.
Tác động đến Hà Nội: Khu vực này trở thành trung tâm của các hoạt động kinh tế và văn hóa, với sự hình thành các làng mạc và đồng bằng trồng lúa nước.
3. Thời kỳ Âu Lạc

Thời gian: Thế kỷ 3 TCN đến đầu thế kỷ 1 CN.
Đặc điểm: Âu Lạc, do An Dương Vương sáng lập, đã có sự phát triển vượt bậc về kinh tế, quân sự và văn hóa.
Biểu hiện: Hà Nội và vùng lân cận là nơi diễn ra nhiều hoạt động giao thương, sản xuất, và có sự xây dựng các công trình phòng thủ như thành cổ.
4. Thời kỳ Bắc thuộc

Thời gian: Khoảng thế kỷ 1 CN đến thế kỷ 10.
Đặc điểm: Hà Nội bị ảnh hưởng mạnh mẽ từ các triều đại phong kiến phương Bắc (Tàu), trải qua nhiều lần bị đô hộ.
Tác động văn hóa: Mặc dù có sự áp bức, nhưng văn hóa, giáo dục và tôn giáo vẫn phát triển. Hệ thống giao thông, kinh tế và các ngành nghề thủ công được phát triển, tạo nền tảng cho sự hình thành đô thị.
Kết luận

Các thời kỳ này đã tạo ra những bước chuyển biến quan trọng trong lịch sử và văn hóa của Hà Nội, từ những dấu ấn của người nguyên thủy cho đến sự hình thành những cộng đồng, quốc gia và nền văn minh sơ khai, mở đường cho sự phát triển của Hà Nội trong các thời kỳ sau.