Bảo Kính Cảnh Giới (Bài 38) của Nguyễn Trãi là một tác phẩm thể hiện tâm hồn thanh tịnh của tác giả và tình yêu của ông đối với thiên nhiên. Hãy cùng phân tích các khía cạnh của bài thơ:

Thể thơ:

Bài thơ được viết theo thể thơ Nôm Đường luật thất ngôn xen lục ngôn.
Vị trí và tác dụng của các câu thơ lục ngôn:

Câu 1: “Mấy phen lần bước dặm thanh vân” thể hiện tâm trạng mệt mỏi, chán nản của tác giả sau những năm tháng bôn ba chốn quan trường.
Câu 2: “Nhớ chúa lòng còn đơn một tấc” thể hiện lòng trung quân của Nguyễn Trãi.
Câu 3: “Trì thanh cá lội in vùng nguyệt, Cây tĩnh chim về rợp bóng xuân” miêu tả vẻ đẹp của thiên nhiên mùa hè và sự nhàn nhã của tác giả khi đã rời xa chốn đô thành và công danh.
Câu 4: “Dầu phải dầu chăng mặc thế, Đắp tại biếng mảng sự vân vân” thể hiện quan niệm sống lạc quan, mặc sự thế của bậc ẩn sĩ.
Hình ảnh của thiên nhiên:

Thanh vân: Mây xanh.
Vùng nguyệt: Ánh trăng.
Cây tĩnh: Cây yên tĩnh, không lay động.
Chim về rợp bóng xuân: Hình ảnh chim trở về tổ, tạo nên không gian yên bình và thú vị của mùa xuân.
Ý nghĩa của câu thơ “Đeo lợi làm chi luống nhọc thân”:

Tác giả thể hiện thái độ mệt mỏi, chán nản đối với danh lợi và cuộc sống xô bồ.
Quyết định “mặc thế” của nhân vật trữ tình:

Tác giả chọn sống vô ưu, không bận tâm đến chuyện thị phi, tận hưởng sự thanh tịnh của thiên nhiên.
Tình yêu nước và tình yêu đối với thiên nhiên gần gũi, thân thuộc:

Tôi cho rằng tình yêu nước bắt đầu từ tình yêu đối với cảnh vật thiên nhiên gần gũi, thân thuộc. Bởi vì khi chúng ta yêu thiên nhiên, chúng ta cũng đang yêu đất nước, yêu quê hương của mình. Thiên nhiên là nguồn gốc của sự sống và là nơi chúng ta sinh sống, nên tình yêu đối với nó là tình yêu tự nhiên và chân thành.
 

**Câu 1. Xác định thể thơ của văn bản trên.**

Thất ngôn bát cú đường luật

**Câu 2. Xác định vị trí các câu thơ lục ngôn và nêu tác dụng của các câu thơ đó.**

Hai câu thơ lục ngôn trong văn bản là câu 2 và câu 8.

Tác dụng:

* Câu 2: Làm câu chuyển tiếp, nêu ra thái độ của tác giả đối với con đường công danh.
* Câu 8: Làm câu kết, thể hiện sự buông xuôi, mặc kệ của tác giả trước những điều bất như ý.

**Câu 3. Chỉ ra và nhận xét về những hình ảnh của thiên nhiên được miêu tả trong văn bản?**

Những hình ảnh thiên nhiên được miêu tả trong văn bản:

* Trì thanh: Ao trong
* Cá lội: Cá bơi
* Vùng nguyệt: Vầng trăng
* Cây tĩnh: Cây yên tĩnh
* Chim về: Chim bay về
* Bóng xuân: Bóng cây trong mùa xuân

Những hình ảnh thiên nhiên này tạo nên một bức tranh thiên nhiên thanh bình, tĩnh lặng, gợi lên cảm giác thư thái, an nhiên.

**Câu 4. Qua câu thơ “Đeo lợi làm chi luống nhọc thân”, tác giả thể hiện thái độ gì đối với chữ "loi"?**

Thái độ chán ghét, phủ định con đường công danh, danh lợi.

**Câu 5. Anh/ chị suy nghĩ như thế nào về quyết định “mặc thế” của của nhân vật trữ tình trong câu “Dầu phải đầu chẳng mặc thế”**

Quyết định "mặc thế" của nhân vật trữ tình thể hiện sự buông xuôi, mặc kệ trước những điều bất như ý, không còn thiết tha với danh lợi, công danh. Đây là một quyết định mang tính tiêu cực, thể hiện sự chán nản, bất lực của tác giả trước thời cuộc.

**Câu 6. Anh/chị có cho rằng tình yêu nước bắt đầu từ tình yêu đối với cảnh vật thiên nhiên gần gũi, thân thuộc? Vì sao?**

Có, tình yêu nước có thể bắt đầu từ tình yêu đối với cảnh vật thiên nhiên gần gũi, thân thuộc. Bởi vì:

* Thiên nhiên là một phần không thể thiếu của đất nước.
* Tình yêu thiên nhiên giúp chúng ta trân trọng và bảo vệ đất nước.
* Thiên nhiên có thể khơi gợi cảm xúc yêu nước, tự hào dân tộc.