Trong cuộc sống ngày nay, khi cuộc sống trở nên hối hả và áp đặt, quan niệm về lối sống "nhàn" dường như trở thành một điều xa vời, hoặc thậm chí là không thể hiện thực. Tuy nhiên, từ góc nhìn của em, lối sống nhàn không chỉ là việc không làm gì cả hoặc lười biếng, mà còn là một cách tiếp cận tinh thần để tận hưởng cuộc sống một cách sâu sắc và ý nghĩa hơn.

Đối với em, lối sống nhàn không phải là việc không có mục tiêu hay kế hoạch trong cuộc sống. Ngược lại, nó là việc biết cách tạo ra thời gian và không gian cho bản thân để thư giãn, suy tư và tận hưởng những khoảnh khắc nhỏ bé. Đôi khi, trong cuộc sống bận rộn, chúng ta dễ bị lạc lối trong những thách thức và áp lực hàng ngày mà quên đi giá trị của sự đơn giản và yên bình.

Lối sống nhàn cũng là việc biết đánh giá và tôn trọng thời gian của chính mình cũng như của người khác. Đó là việc không để bản thân bị cuốn vào vòng xoáy của công việc và nhiệm vụ mà quên đi những điều quan trọng nhất trong cuộc sống như sức khỏe, gia đình, và mối quan hệ. Khi ta có thời gian nhàn rỗi, ta có cơ hội kết nối lại với bản thân và với những người yêu thương, tạo ra những kỷ niệm đáng nhớ và làm mới tinh thần.

Ngoài ra, lối sống nhàn còn là cách để chúng ta khám phá và trân trọng cái đẹp của thế giới xung quanh. Bằng cách chậm lại và tập trung vào những chi tiết nhỏ, ta có thể thấy được sự tinh tế và phong phú của cuộc sống mà chúng ta thường bỏ qua khi chạy theo cuộc sống vội vã.

Tóm lại, quan niệm của em về lối sống nhàn không chỉ là việc tránh xa khỏi cuộc sống hoặc làm việc ít hơn, mà là một cách tiếp cận thông minh để tận hưởng cuộc sống một cách đầy đủ và ý nghĩa hơn. Đó là việc biết đánh giá thời gian, tạo ra cân bằng và tận hưởng mọi khoảnh khắc trong cuộc sống này.

Nguyễn Bỉnh Khiêm chỉ làm quan tám năm sau đó trở về ở ẩn. Bởi vậy, thơ ca của ông thấm đượm triết lí sống nhàn. Sự nghiệp sáng tác của ông cho thấy quan niệm sống nhàn hết sức phong phú, phức tạp. Và trong bài thơ Nhàn đã phần nào thể hiện được sự phong phú về quan điểm sống ấy. Trước hết, quan điểm sống nhàn ở Nguyễn Bỉnh Khiêm thể hiện ở lối sống hòa hợp, thuận theo tự nhiên:

“Một mai, một cuốc, một cần câu

Thơ thẩn dầu ai vui thú nào”

Trong câu thơ đầu tác giả dùng điệp từ “một”, kết hợp phép lặp cấu trúc: số từ cộng danh từ (mai, cuốc, cần câu) và nhịp thơ nhẹ nhàng 2/2/3 cho thấy nhịp điệu đều đặn, thong thả của cuộc sống. Qua đó thấy được phong thái sống bình dị, vui vẻ với thú điền viên. Ông đã sử dụng từ láy “thơ thẩn” hết sức tài tình, cho thấy sự an nhàn, thư thái trong tâm hồn. Hai câu thơ đầu đã hé mở lối sống, quan niệm sống nhàn của Trạng Trình, nó được thể hiện ở lối sống giản dị, ung dung, thảnh thơi, lánh xa cuộc sống đua chen vật chất, chức tước tầm thường. Lối sống nhàn đó tiếp tục thể hiện trong cung cách sống của ông:

Thu ăn măng trúc, đông ăn giá

Xuân tắm hồ sen, hạ tắm ao

Câu thơ với nhịp 1/3/1/2 kết hợp với nghệ thuật đối cho thấy nhịp độ sinh hoạt đều đặn, thường xuyên của Nguyễn Bỉnh Khiêm. Đồng thời chỉ với hai câu thơ nhưng tác giả đã vẽ nên bức tranh tứ bình thật độc đáo: xuân - tắm hồ sen, hạ - tắm ao, thu - măng trúc, đông - giá. Ông không lấy hoa cúc, phong, lựu,… để miêu tả về các mùa như các nhà thơ khác:

“Người lên ngựa, kẻ chia bào

Rừng phong thu đã nhuốm màu quan san”

“Dưới trăng quyên đã gọi hè

Đầu tường lửa lựu lập lòe đâm bông”

(Nguyễn Du)

Nguyễn Bỉnh Khiêm lấy các sự vật hết sức giản dị, gần gũi để làm nổi bật lên nét đặc trưng riêng của từng mùa. Thức ăn là những sản vật có sẵn xung quanh tác giả, mang đậm bản chất thôn dã. Đó là những sản vật do con người làm ra hoặc thiên nhiên ban tặng. Sinh hoạt của ông cũng hết sức nhịp nhàng, tuần hoàn theo dòng chảy của thời gian: tắm hồ sen, tắm ao. Cung cách sống thật khiêm nhường, bình dị của một bậc trí thức đại tài. Mọi nhu cầu của cuộc sống luôn được đáp ứng đủ không thừa cũng không thiếu. Cuộc sống tuy có phần đạm bạc nhưng hết sức thanh nhàn, giải phóng con người khỏi phường danh lợi, đem con người đến gần hơn với tự nhiên, hòa hợp với vạn vật. Với lối sống này, Nguyễn Bỉnh Khiêm có sự gặp gỡ với thi hào Nguyễn Trãi ở thế kỉ XV:

Ao cạn vớt bèo cấy muống

thanh, phát cỏ, ươm sen

Cuộc sống tự do, thảnh thơi, ung dung, tự tại mà biết bao bậc Nho sĩ mơ ước hướng đến. Nhàn đối với ông còn là xa rời phương danh lợi, quyền quý để giữ cốt cách thanh cao:

Ta dại ta tìm nơi vắng vẻ

Người khôn người đến chốn lao xao

Nơi vắng vẻ và chốn lao xao là hai hình ảnh biểu tượng cho hai không gian sống khác nhau. Nơi vắng vẻ là nơi thiên nhiên tĩnh lặng, xa lánh cuộc đời đầy bon chen, đố kị, khiến cho tâm hồn con người trở nên thanh thản. Ngược lại chốn lao xao là nơi cửa quyền “ra luồn vào cúi” bon chen, con người luôn tìm mọi cách để chèn ép, hãm hại nhau hòng đạt được danh lợi. Hai câu thơ sử dụng nghệ thuật đối tài tình, Ta dại tìm nơi vắng vẻ đối với người khôn đến chốn lao xao. Hai vế hướng đến hai cách sống khác nhau: dại tìm về cuộc sống sơn cước, ung dung tự tại, nhàn thân, dại ấy mà lại hóa là dại khôn; khôn tìm đến chốn lao xao đua chen tranh dành, khôn ấy lại thành dại. Nói về dại, khôn cũng được ông thể hiện ở nhiều bài thơ khác:

Khôn mà hiểm độc là khôn dại

Dại vốn hiền lành ấy dại khôn

Cách nói ngược đã khẳng định phương châm sống xa lánh nơi quyền quý, tìm nơi sống an nhàn để giữ gìn cốt cách thanh cao vốn có của mình, đồng thời cũng là thái độ không chạy theo lối sống bon chen danh lợi, quyền quý. Nhưng bản chất chữ Nhàn của Nguyễn Bỉnh khiêm lại có điểm rất khác với nho sĩ ẩn dật khác. Ông nhàn thân mà không hề nhàn tâm. Dù thân nhàn nhưng ông vẫn canh cánh nỗi lòng:

Rượu đến cội cây ta sẽ uống

Nhìn xem phú quý tựa chiêm bao

Câu thơ đã nhắc đế một điển tích: Thuần Vu Phần uống rượu say mơ thấy mình được đến nước Hòe Nhai và tìm được cây công danh, phú quý. Khi tỉnh giấc ông chỉ thấy trước mắt là một tổ kiến. Lấy điển tích đó cho thấy thái độ của Nguyễn Bỉnh Khiêm: ông tìm đến rượu không phải để uống xong để mơ giấc mộng công danh mà để tỉnh tảo, để nhận ra chân lí: phú quý cũng chỉ như một giấc chiêm bao. Nhận thức đó cho thấy phú quý danh lợi không phải là cái đích cuối cùng trong cuộc đời mỗi người, cái tồn tại với con người mãi mãi chính là nhân cách, phẩm chất cao đẹp. Hai câu kết như một lời khẳng định chắc chắn về ý nghĩa của triết lí sống nhàn. Với Nguyễn Bỉnh Khiêm, sống nhàn là cách để giữ gìn nhân cách, tu tâm dưỡng tính, có được sự thảnh thơi, thư thái trong tâm hồn. Đồng thời ta cũng cần phân biệt “nhàn” ở đây là một triết lí, phương châm sống, nhàn là sự thư thái trong tâm hồn.

Bài thơ với thể thơ thất ngôn bát cú đường luật, ngắn gọn, hàm súc, ngôn ngữ thơ giản dị đã thể hiện một cách đầy đủ, trọn vẹn triết lí sống nhàn của Nguyễn Bỉnh Khiêm. Đó là lối sống thanh cao, khí tiết, hòa hợp, thuận theo tự nhiên, đồng thời tránh xa phường danh lợi. Lối sống nhàn của Nguyễn Bỉnh Khiêm trong bối cảnh lúc bấy giờ là lối sống tích cực để giữ gìn nhân cách trong sáng.
 

Có lẽ rằng, trong chính cuộc đời mỗi con người bao giờ cũng gắn liền với một quê hương, xứ sở và một dáng hình núi sông. Cho nên đối với mỗi một con người thì tình yêu nước dường như là một thứ tình cảm thiêng liêng và không thể nào có thể hiếu được trong mỗi cuộc đời con người chúng ta.

     Mỗi chúng ta khi ai ai cất lên từ “Đất Nước” – Ta lại như cũng cảm nhận được hai tiếng ấy gợi nhắc chúng ta biết bao điều thiêng liêng, ấm áp. Tổ tiên, nguồn cội chúng ta ở đâu và khi chúng ta lớn lên thì đâu là nơi mà chúng ta tự hào nhất? Câu trả lời duy nhất đó chính là Đất Nước. Yêu nước. Thực sự ta như cũng lại cảm nhận được cũng chính vì lòng yêu Tổ quốc là tình cảm quý báu luôn thường trực trong mỗi trái tim Việt Nam. Ta như thấy được cũng tự nó đã đan dệt thành lịch sử, và có thể nói rằng lịch sử dân tộc Việt cũng chính là lịch sử của lòng yêu nước. Thực sự ta như cũng lại cảm nhận được cũng chinh tình yêu đất nước là tình cảm gắn bó sâu nặng giữa con người với quê hương, dân tộc. Đất nước thực sự không đơn thuần là nơi có thể cố kết con người lại với nhau, mà ta nhận thấy được đất nước chính là một mái nhà chung của tất cả đồng bào.

 
 

     Mỗi thời một khác, mõi thời lại có một cách thể hiện tình yêu nước thật khác nhau. Nếu như trong thời chiến thể hiện lòng yêu nước chính là việc cầm lấy khẩu súng và đấu tranh. Nhưng trong thời bình thì lại là ra sức luyện rèn học tập để đưa đất nước trên đà phát triển hơn nữa. Điều này ta như nhận thấy được chính trong thời phong kiến yêu nước là phải gắn liền với “trung quân”, đó chính là “tề gia trị quốc” thì ngày nay yêu nước lại gắn liền với yêu lý tưởng Xã Hội Chủ Nghĩa. Tình yêu đất nước như một viên đá ngũ sắc, thế rồi ta như cũng nhận thấy được ở mỗi cạnh mỗi mặt của nó có một màn lung linh khác nhau. Qủa thật ta lại như nhận thấy được ở mỗi thời đại sẽ làm cho viên đá đó mang những màu sắc khác biệt. 

     Thực tế cho thấy được rằng nếu như bạn say mê trước một thắng cảnh của đất nước, khi bạn tích cực bình chọn để Vịnh Hạ Long để có thể trở thành một trong bảy kỳ quan thiên nhiên của thế giới hiện đại hay khi bạn biết và trăn trở trước vấn đề biển Đông. Thế rồi ngay chính những vấn đề biển Đông lại cũng chính là một trong những vấn đề đang từng ngày, và nhanh đến từng giờ nóng dần trên các diễn đàn, trang mạng hay báo chí và cầm bút để có thể viết lên những dòng cảm xúc của mình để gửi đến Trường Sa thân yêu… thì đó là lòng yêu nước đó thôi, đau cần phải là một việc làm quá đỗi lớn lao đâu. Trong lịch sử ta như nhận thấy các bậc hiền tài như Nguyễn Trãi, Nguyễn Du, Nguyễn Khuyến đã có những bài thơ ca ngợi rất hay về đất nước và con người Việt nam ta. Tam Nguyên Yên đổ Nhuyễn Khuyến nổi danh với chùm 3 bài thơ thu nổi tiếng với những vần thơ như:

 

Ao thu lạnh lẽo nước trong veo

Một chiếc thuyền câu bé tẻo teo

Sóng biếc theo làn hơi gợn tí

Lá vàng trước ngõ khẽ đưa vèo

Tầng mây lơ lững trời xanh ngắt

Ngõ trúc quanh co khách vắng teo.

                       (Thu điếu)

     Trong thơ xứ, nhất là trong Thơ mới ta như nhận thấy được việc yêu thiên nhiên chính là biểu hiện của lòng yêu nước – một biểu hiện không cầu kỳ hoa mỹ hay ồn ào mà hết sức giản dị, tự nhiên.

     Nhưng, thông qua đây ta dường như cũng lại nhận thấy được cũng chính tình yêu đất nước không chỉ được đan dệt bằng tình yêu thiên nhiên. Ta dường như cũng lại có thể biết được rằng chính sự yêu nước còn được biểu hiện bằng niềm tự hào dân tộc. Nhận thấy được cũng chính người Việt Nam có rất nhiều điều đáng tự hào về quê hương, đất nước mình. Có lẽ rằng, tất cả chúng ta vẫn nhắc lại cho nhau nghe những chiến công oanh liệt trong công cuộc đấu tranh dựng nước và giữ nước.

 
     Quả thật ta như càng yêu mến, càng tự hào về quê hương giàu đẹp, trù phú bao nhiêu, người Việt Nam ta dường như cũng lại càng căm thù bè lũ cướp nước, bán nước bấy nhiêu. Đất nước lịch sử của ta trải qua bốn nghìn tuổi cũng là đất nước bốn nghìn năm kiên cường đấu tranh giữ nước:

Khi có giặc người con trai ra trận

Người con gái trở về nuôi cái cùng con

Ngày giặc đến nhà thì đàn bà cũng đánh.

                         (Đất Nước- Nguyền Khoa Điềm) 

     Những câu thơ như thật là đáng tự hào và đặc sắc biết bao nhiêu "Để Đất Nước này là đất Nước của nhân dân". Những người nông dân, những người yêu nước ở thế hệ trước họ dường như cũng đã hi sinh cả tính mạng của mình để bảo vệ từng gốc lúa, bờ tre cho Tổ quốc, bởi ta như cũng đã nhận thấy được cũng chính ý chí chiến đấu đó đã đưa mỗi người con đất Việt đi tới chiến thắng trước mọi bè lù xâm lãng hung hãn nhất.

     Thế rồi ta như cũng nhận thấy được khi đất nước hoà bình, "súng gươm vứt bỏ lại hiền như xưa” viên ngũ sắc yêu nước lại mang sắc màu lung linh khác. Con người chúng ta dường như cũng đã ý thức về vận mệnh dân tộc vẫn được giương cao nhưng mỗi người tự khắc nhận thức được vai trò của minh đối với sự nghiệp canh tân đất nước. Mỗi học sinh như cũng lại thi đua thật tốt để có thể giúp cho sự nghiệp của nước nhà như càng trở lên tốt đẹp hơn.

     Có thể nhận thấy được rằng chính tình yêu đất nước là tình yêu muôn màu. Nó thường trực trong mỗi con người và không nhất thiết phải được bộc lộ, biểu hiện như nhau. Thực sự ta như nhận thấy được cũng chính tình yêu đất nước tiềm chứa trong nó sức mạnh cực kì to lớn. Nó dường như cũng chính là bệ đỡ tinh thần cho mỗi người trong cuộc sống này.

     Không chỉ có vai trò trong việc nâng đỡ tinh thần con người, lòng yêu nước còn là đòn bẩy khiến mỗi chúng ta sống có trách nhiệm hơn với cộng đồng, với quê hương, dân tộc và với chính bản thân mình nữa.