Nhân vật chính của đoạn văn là chú vịt con xấu xí, sau này trở thành thiên nga xinh đẹp.
Ngôi kể của đoạn văn là ngôi thứ ba, tác dụng của ngôi kể là tạo khoảng cách khách quan với nhân vật, giúp người đọc nhìn nhận sự việc một cách toàn diện và khách quan.
Biện pháp tu từ của đoạn văn là nghịch lý, ví dụ: “chú vịt con xấu xí” trở thành “thiên nga xinh đẹp”. Tác dụng của biện pháp tu từ này là tạo sự bất ngờ, gây ấn tượng và nhấn mạnh sự biến đổi của nhân vật.
Cụm danh từ của đoạn văn là những từ hoặc nhóm từ có chức năng làm chủ ngữ, tân ngữ, bổ ngữ hoặc tên riêng trong câu. Ví dụ: “một bà vịt mẹ”, “những quả trứng của mình”, “một chú vịt con sinh ra trong một sân nuôi gia cầm”, “những gia cầm khác chung quanh”, “một con thiên nga xinh đẹp”…
Thể thoại của đoạn văn là thể kể, thể hiện qua việc tác giả kể lại một câu chuyện cổ tích thần kỳ về chú vịt con xấu xí.
Chủ đề của đoạn văn là sự biến đổi của chú vịt con xấu xí thành thiên nga xinh đẹp, và sự đối xử khác nhau của những gia cầm khác với chú vịt con trước và sau khi biến đổi.
Nội dung của đoạn văn là tóm tắt câu chuyện cổ tích “Con vịt xấu xí” của Hans Christian Andersen, kể về quá trình chú vịt con bị bắt nạt, hắt hủi, bỏ rơi, sống khổ sở cho đến khi lớn lên và phát hiện ra mình là một con thiên nga xinh đẹp, được những con thiên nga khác chào đón và yêu mến.
Ý nghĩa của đoạn văn là khuyên người đọc không nên đánh giá ai đó chỉ qua vẻ bề ngoài, mà nên nhìn vào bản chất và tiềm năng của họ. Đoạn văn cũng khích lệ những ai đang gặp khó khăn, bị kì thị, bị bắt nạt rằng họ có thể vượt qua và trở nên tốt đẹp hơn nếu họ có niềm tin và nỗ lực.
Bài học rút ra từ đoạn văn là không nên coi thường hay bắt nạt người khác vì họ khác biệt, mà nên tôn trọng và giúp đỡ họ. Bài học cũng là không nên tự ti hay nản lòng vì bản thân mình, mà nên tự tin và phấn đấu để khẳng định giá trị của mình.
So sánh nhân vật: Có thể so sánh nhân vật chính là chú vịt con xấu xí với những nhân vật khác trong câu chuyện, ví dụ:So sánh với vịt mẹ: Chú vịt con xấu xí khác biệt với vịt mẹ về hình dáng, màu lông, kích thước. Vịt mẹ là một người mẹ yêu thương, bảo vệ con, không phân biệt đối xử với chú vịt con xấu xí. Chú vịt con xấu xí cũng yêu mến và biết ơn vịt mẹ, nhưng cũng cảm thấy mình không thể sống chung với đàn vịt.
So sánh với đàn vịt con: Chú vịt con xấu xí khác biệt với đàn vịt con về hình dáng, màu lông, kích thước. Đàn vịt con là những người anh em đồng loại, nhưng lại ghét bỏ, chê cười, bắt nạt chú vịt con xấu xí. Chú vịt con xấu xí cũng muốn được chơi đùa, vui vẻ cùng đàn vịt con, nhưng lại bị họ xa lánh và đối xử tệ bạc.
So sánh với đàn thiên nga: Chú vịt con xấu xí giống với đàn thiên nga về hình dáng, màu lông, kích thước. Đàn thiên nga là những người bạn đồng loại, họ chào đón, yêu mến, khen ngợi chú vịt con xấu xí khi chú trở thành thiên nga xinh đẹp. Chú vịt con xấu xí cũng cảm thấy hạnh phúc, tự hào, hòa nhập với đàn thiên nga.
Tập làm văn: Trải nghiệm cuộc sống: Có thể viết một bài văn ngắn kể về một trải nghiệm cuộc sống của bản thân liên quan đến câu chuyện “Con vịt xấu xí”, ví dụ:
Tôi cũng từng có một trải nghiệm cuộc sống giống như chú vịt con xấu xí trong câu chuyện cổ tích. Đó là khi tôi mới chuyển đến trường mới ở lớp 6. Tôi là một học sinh khá nhút nhát, ít nói, không giỏi giao tiếp. Tôi cũng không có nhiều bạn bè ở trường cũ. Khi đến trường mới, tôi cảm thấy rất bỡ ngỡ và lo lắng. Tôi không biết làm sao để hòa nhập với các bạn cùng lớp, cũng không biết làm sao để học tốt các môn học mới. Tôi thường bị các bạn cùng lớp chọc ghẹo, cười nhạo vì tôi học kém, nói ngọng, mặc quần áo cũ kỹ. Tôi cảm thấy rất buồn, cô đơn, tự ti. Tôi không dám nói chuyện với ai, cũng không dám phản ứng lại khi bị bắt nạt. Tôi chỉ biết im lặng và chịu đựng.