Có nhiều đặc điểm nổi bật của con thuyền, nhưng những đặc điểm chính bao gồm:

Thân thuyền: Thuyền thường có hình dáng thon dài để dễ dàng tiến lên trên mặt nước. Hình dáng thân thuyền thường được thiết kế để giảm cản trở nước, tạo ra sự nhanh chóng và hiệu quả trong di chuyển.
Bè trên thuyền: Bè trên thuyền là nơi người lái thuyền hoặc thủy thủ đứng để điều khiển thuyền. Bè thường được bố trí phía trước hoặc phía sau thuyền, tùy thuộc vào loại thuyền.
Động cơ hoặc cánh buồm: Thuyền có thể được điều khiển bằng động cơ động cơ nổ, động cơ điện, hoặc cánh buồm. Động cơ giúp thuyền di chuyển nhanh và tiện lợi, trong khi cánh buồm thường được sử dụng trong thuyền buồm để tận dụng sức gió.
Cơ cấu điều khiển: Thuyền thường có bánh lái hoặc tay lái để người lái có thể điều khiển hướng di chuyển của thuyền. Đối với thuyền có động cơ, cơ cấu điều khiển bao gồm ga và tay cầm.
Vật liệu xây dựng: Thuyền có thể được làm bằng nhiều loại vật liệu như gỗ, nhôm, thép không gỉ, nhựa, hay composite. Vật liệu xây dựng thuyền thường phải chống nước, chống ăn mòn, và có tính năng chịu được điều kiện thời tiết khắc nghiệt.
Thiết kế nhiều mục đích: Có nhiều loại thuyền được thiết kế cho nhiều mục đích sử dụng, bao gồm thuyền cá, thuyền du lịch, thuyền thể thao nước, thuyền ngắm cảnh, và thậm chí là thuyền chiến đấu.
Dung tích và chỗ ngồi: Thuyền có dung tích và chỗ ngồi thích ứng với mục đích sử dụng và số lượng người sử dụng. Tùy theo loại thuyền, chúng có thể có từ một chỗ ngồi cho đến hàng trăm chỗ ngồi.
Những đặc điểm này là một phần của thiết kế thuyền và quyết định chức năng và sự linh hoạt của từng loại thuyền.