Có thể nói, "Tây Tiến" là bài thơ đặc sắc nhất của nhà thơ Quang Dũng. Thi phẩm được sáng tác vào năm 1948, khi Quang Dũng đang nhận nhiệm vụ ở Phù Lưu Chanh. Suốt một thời gian dài, bài thơ ít được nhắc đến vì bị coi là còn rơi rớt chất lãng mạn tiểu tư sản. Chỉ đến khi đổi mới, bài thơ mới được khôi phục vị trí xứng đáng trong nền thơ hiện đại. Bài thơ gồm 4 đoạn và được liên kết bởi nỗi nhớ da diết của nhà thơ Quang Dũng về đồng đội, về những năm tháng chiến đấu, gắn bó cùng đoàn quân Tây Tiến.

Khổ đầu tiên là nỗi nhớ về những chặng đường hành quân giữa khung cảnh thiên nhiên Tây Bắc hùng vĩ, nên thơ. Hai dòng thơ đầu, nhà thơ trực tiếp bày tỏ nỗi nhớ về đoàn quân Tây Tiến "Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!/ Nhớ về rừng núi nhớ chơi vơi". Từ láy "chơi vơi" đã diễn tả nỗi nhớ khó nắm bắt, khó diễn tả bằng lời. Cũng trong khổ thơ này, bức tranh thiên nhiên Tây Bắc hiện lên thật dữ dội, hùng vĩ thông qua các hình ảnh, từ ngữ như "sương lấp đoàn quân mỏi", "Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm", "Heo hút cồn mây súng ngửi trời", "ngàn thước lên cao, ngàn thước xuống", "thác gầm thét", "cọp trêu người". Không phải lúc nào thiên nhiên cũng đáng sợ, dữ dội như thế. Có lúc, Tây Bắc hiện lên thật đẹp và trữ tình với hình ảnh "hoa về trong đêm hơi" và "Nhà ai Pha Luông mưa xa khơi".

Những kỉ niệm của đêm liên hoan và hình ảnh huyền ảo, thơ mộng của thiên nhiên được tác giả thổ lộ trong khổ thơ thứ hai. Sau những giờ chiến đấu căng thẳng, những người lính cùng nhau vui liên hoan. Tiếng khèn vang lên đầy say sưa, "e ấp" khiến lòng người cũng say đắm, si mê. Đặc biệt, khung cảnh sông nước, con người vùng Tây Bắc hiện lên thật thơ mộng trữ tình với "dáng người trên độc mộc" và "dòng nước lũ hoa đong đưa".

Không chỉ nhớ về đêm liên hoan, nhà thơ còn nhớ về người lính Tây Tiến. Họ mang vẻ đẹp vô cùng bi tráng. Những cơn sốt rét rừng khiến đầu họ trọc lốc. Mặc dù sống và chiến đấu trong điều kiện thiếu thốn nhưng người lính vẫn mạnh mẽ, kiên trung "Quân xanh màu lá dữ oai hùm". Kết thúc bài thơ, Quang Dũng thể hiện nỗi nhớ sâu lắng với lời thề gắn bó cùng đoàn quân Tây Tiến. Cả đoàn quân Tây Tiến cùng chung một lí tưởng, tự nguyện chiến đấu, xả thân cho nền độc lập, tự do của Tổ quốc. Câu thơ "Hồn về Sầm Nứa chẳng về xuôi" vừa diễn tả sự hi sinh của những người lính vừa khẳng định tình cảm dành cho đồng đội, dành cho Tây Tiến của tác giả.

Với biện pháp tu từ độc đáo như nhân hóa, ẩn dụ cùng từ ngữ giàu sức gợi hình, gợi cảm, lời thơ giàu nhịp điệu, nhà thơ Quang Dũng đã thể hiện tình cảm yêu thương, mong nhớ đối với đồng đội. Đọc bài thơ, chúng ta càng thêm cảm phục tinh thần chiến đấu kiên cường, anh dũng của người lính cụ Hồ.