Câu hỏi trang 5 Lịch sử 10: Đọc thông tin và quan sát các hình 1.1, 1.2 hãy:

- Trình bày khái niệm lịch sử. Phân biệt hiện thực lịch sử và nhận thức lịch sử.

- Phân biệt hiện thực lịch sử và nhận thức lịch sử qua sự kiện ngày 2-9-1945 ở Việt Nam.

- Giải thích khái niệm Sử học.

Lời giải:

Yêu cầu số 1:

- Khái niệm lịch sử: có thể hiểu theo ba nghĩa chính:

+ Thứ nhất, lịch sử là những gì đã diễn ra trong quá khứ của xã hội loài người.

+ Thứ hai, là những câu chuyện về quá khứ hoặc tác phẩm ghi chép về quá khứ.

+ Thứ ba, lịch sử còn là một khoa học nghiên cứu về quá khứ của con người.

- Phân biệt hiện thực lịch sử và nhận thức lịch sử.

+ Hiện thực lịch sử: là toàn bộ những gì đã diễn ra trong quá khứ, không phụ thuộc vào ý muốn chủ quan của con người. Hiện thực lịch sử có trước và không thể thay đổi, là sự thật mang tính khách quan.

+ Nhận thức lịch sử là toàn bộ những tri thức, hiểu biết, những ý niệm và hình dung của con người về quá khứ. Nhận thức lịch sử có sau và rất đa dạng, có thể thay đổi theo thời gian, vừa mang tính khách quan vừa mang tính chủ quan.

Yêu cầu số 2: Phân biệt hiện thực lịch sử và nhận thức lịch sử qua sự kiện ngày 2-9-1945 ở Việt Nam.

- Hiện thực lịch sử: Ngày 2/9/1945 tại Quảng trường Ba Đình (Hà Nội), trước hàng vạn quần chúng nhân dân Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn độc lập, khai sinh ra nước Việt Nam dân chủ cộng hòa. => Sự thật và mang tính khách quan.

- Nhận thức lịch sử: Có những quan điểm khác nhau khi đánh giá về sự kiện ngày 2/9/1945.

+ Nhóm quan điểm 1: Ngày 2/9/1945 đánh dấu sự thắng lợi của Cách mạng tháng Tám năm 1945 ở Việt Nam, là sự kết hợp nhuần nhuyễn những điều kiện khách quan và chủ quan thuận lợi.

+ Nhóm quan điểm 2: Cách mạng tháng Tám năm 1945 ở Việt Nam giành được thắng lợi chỉ là do may mắn.

- Yêu cầu số 3: Khái niệm Sử học:

+ Sử học là ngành khoa học nghiên cứu về quá khứ của con người.

- Sử học nghiên cứu các sự kiện, hiện tượng đã diễn ra trong xã hội loài người và phát hiện ra quy luật phát sinh, phát triển của nó.