Ngày nọ, có một người đến gặp nhà triết học Xô-cơ-rát (Hi Lạp) và nói: "ông có muốn biết những gì tôi mới nghe được về người bạn của ông không?”

- Chờ một chút: - Xô-cơ-rát trả lời - Trước khi kể về người bạn tôi, anh nên suy nghĩ một chút và vì thế tôi muốn hỏi anh ba điều.

- Thứ nhất: Anh có hoàn toàn chắc chắn rằng những điều anh sắp kể là đúng sự thật không?

- Ô không: - Người kia nói - Thật ra tôi chỉ nghe nói về điều đó thôi và...

- Được rồi - Xô-cơ-rát nói - Bây giờ điều thứ hai: Có phải anh sắp nói những điều tốt đẹp về bạn tôi không?

- Không, mà ngược lại là...

- Thế à? - Xô-cơ-rát tiếp tục - Câu hỏi cuối cùng: Tất cả những điều anh sắp nói về bạn tôi sẽ thật sự cần thiết cho tôi chứ?

- Không, cũng không hoàn toàn như vậy.

- Vậy đấy. Xô-cơ-rát quay sang người khách và nói: "..."

Theo anh (chị) Xô-cơ-rát sẽ nói với người khách như thế nào? Hãy bình luận về bài học rút ra từ câu chuyện trên

Bài làm:
Xô-cơ-rát là một nhà hiền triết lỗi lạc người Hi Lạp cổ đại. Không chỉ có đóng góp to lớn về triết học ông còn đem đến cho loài người nhiều bài học quý báu từ những chuyện rất bình thường và giản dị trong cuộc sống. Câu chuyện “Ba câu hỏi’’ cũng là một trong số đó. Liệu nhà hiền triết sẽ nói gì sau khi nghe câu trả lời của người nọ về những câu hỏi do mình đặt ra? Điều này sẽ gợi mở cho ta về sự thông minh, thẳng thắn của Xô-cơ-rát, đồng thời mang đến cho chúng ta rất nhiều điều đáng để suy nghĩ.

Bạn sẽ làm gì khi đột nhiên có một ngày, một người nói với bạn rằng họ muốn kể cho bạn nghe câu chuyện về một người bạn nào đó của bạn? Bao nhiêu người trong chúng ta sẽ chiến thắng sự tò mò để trước khi nghe tự nhìn nhận lại xem đó liệu có phải là một câu chuyện có thiện chí. tốt cho cả người nói, người nghe và người được nói tới? Bao nhiêu người sau khi nghe xong những câu chuyện như thế sẽ đủ tỉnh táo để hiểu được sự đúng sai của vấn đề? Đặt ra những câu hỏi này bởi có một thực tế, thường những câu chuyện nói sau lưng, “ngồi lê đôi mách” thường là những câu chuyện không chính đáng. Thế nhưng một số người, do nhiều lí do, vẫn thường hay dành rất nhiều thời gian để nói hoặc nghe những câu chuyện ấy. Chính vì điều này mà Xô-cơ-rát đã mang đến cho chúng ta một bài học sâu sắc. Khi có người đến ngỏ ý muốn nói cho ông nghe câu chuyện về một người bạn của ông, ông đã đề nghị người đó “suy nghĩ mệt chút” bằng cách trả lời ba câu hỏi của mình. Mỗi câu hỏi đề hàm chứa một nội dung ý nghĩa sâu xa.

Trong câu hỏi thứ nhất, Xô-cơ-rát nói với người có “nhã ý” muốn kể chuyện: “Anh có hoàn toàn chắc chắn rằng những điều anh sắp kể là đúng sự thật không?”. Câu hỏi đã xoáy sâu vào tính chân thực của một câu chuyện, một lời nói - điều cơ bản trong nội dung thông tin cụ thể nào đó. Nó làm cho người nói phải giật mình suy nghĩ, bởi vì thực ra anh ta đang định nói một điều mà chính anh ta cũng không chắc chắn mà “chỉ nghe nói về điều đó thôi”. Khi một người đã không biết chắc chắn về vấn đề có nghĩa là anh ta cũng không thể khẳng định được tính chân thực của vấn đề đó. Câu hỏi gợi mở cho cả nhân vật trong chuyện và người đọc bài học đầu tiên về tính chân thực.

Sau khi nhận được câu trả lời, Xô-cơ-rát tiếp tục đưa ra câu hỏi thứ hai: “Có phải anh sắp nói những điều tốt đẹp về bạn tôi không?”. Lại thêm một lần nữa nhà hiền triết khiến cho người kia phải suy nghĩ: Tất nhiên, anh ta không định nói cho ông nghe những điều tốt đẹp về người bạn của ông nhưng anh ta lại chưa từng tự hỏi về mức độ chân thực của những điều mình đang định nói ấy. Rõ ràng, người đó, hoặc muốn nói câu chuyện với một ý tưởng không tốt, hoặc cũng có thể anh ta là một người không có trách nhiệm với những thông tin trong “câu chuyện làm quà" mà mình nói ra. Những điều chính bản thân người nói cũng không biết được mức độ chân thực của nó, vậy mà anh ta vẫn muốn nói ra cho ông nghe. Đó chẳng phải là một điều vô nghĩa nữa đó sao? Xô-cơ-rát đã khiến cho người kia phải lúng túng. Càng ngày ông càng chỉ ra cho người kia thấy cái vô lí của anh ta trong câu chuyện mà anh ta đang muốn kể

Và cuối cùng, để chốt lại, Xô-cơ-rát đưa ra câu hỏi thứ ba: “Tất cả những điều anh sắp nói về bạn tôi sẽ thật sự cần thiết cho tôi chứ?”. Nghe xong câu hỏi người kia không biết phải trả lời như thế nào. “Không, cũng không hoàn toàn như vậy.”... Câu trả lời của anh ta là “không hoàn toàn” nhưng thế cũng có nghĩa là nó hoàn toàn không có một chút cần thiết nào đối với Xô-cơ-rát cả. Mục đích câu hỏi của Xô-cơ-rát là về ích lợi của cầu chuyện được kể, Một câu chuyện không cần thiết cho người nghe, không có ích cho người nghe thì liệu có cần thiết phải nói cho người đó nghe không? Đó là chưa nói đến việc nó lại không có ích cho người được nói đến. Có thể nói, đến giờ phút này, nhà hiền triết đã hoàn toàn chứng minh được tính vô nghĩa của những điều mà người kia định nói với ông. Đó cũng chính là mục đích lớn nhất mà ông muốn đạt tới. vậy sau tất cả những câu hỏi dẫn dắt đầy tính lô-gíc đó, để thuyết phục hoàn toàn người kia Xô-cơ-rát sẽ nói gì? Tất nhiên, chúng ta có thể đưa ra được rất nhiều những suy đoán. Nhưng nhờ việc hiểu được mục đích những câu hỏi mà sẽ có một nội dung chung nhất đó là: những điều vô nghĩa, không tốt đẹp và không có ích lợi thì hoàn toàn không nên nói ra. Và thực tế, trong câu chuyện này Xô-cơ-rát cũng đã làm như vậy. ông nói với người kia: “Vậy đấy, nếu những gì anh muốn kể không có thật, cũng không tốt đẹp, thậm chí cũng chẳng cần thiết cho tôi thì tại sao anh lại phải kể?”. Bài học mà Xô-cơ-rát mang lại cho người kia quả là sâu sắc. Nó khiến cho anh ta tự cảm thấy cái vô nghĩa lí trong những gì mà mình đang làm mà xấu hổ với chính bản thân mình. Không chỉ có thế, những câu nói của nhà triết học còn cho thấy ông là một người điềm tĩnh, luôn luôn sáng suốt và biết xét đoán mọi chuyện một cách chính xác. Không chỉ như thế, ông còn luôn là người thẳng thắn, chính trực, có thái độ dứt khoát trước những biểu hiện không tốt trong cuộc sống. Rất thông minh, rất sắc sảo nhưng cũng đầy thâm thuý, Xô-cơ-rát đã làm cho mình không phải tốn thời gian vào những câu chuyện không cần thiết và còn vạch ra cho người kia thấy sai lầm của họ khi nói những điều không biết chính xác, lại là những điều hoàn toàn không tốt đẹp, và không có ích lợi cho bất cứ một ai. Chắc chắn là sau bài học ấy, không chỉ lần này mà cả những lần sau nữa, người kia trước khi nói lên điều gì, về một ai đó sẽ phải cân nhắc rất nhiều...

Câu chuyện ngắn gọn, giản dị nhưng mang lại cho con người một bài học lớn về cách cư xử cũng như những thói quen trong cuộc sống. Trong thực tế, có rất nhiều người thích “ngồi lê đôi mách", bàn luận những việc không phải của mình, nói sau lưng người khác. Chưa cần biết những điều nói ra xấu, đẹp như thế nào nhưng đó là một thói quen xâu và riêng việc mang chuyện người khác ra để mổ sẻ, bàn luận đã là một điều rất không nên làm. Ba câu hỏi của Xô-cơ-rát mang đến cho người ta rất nhiều suy nghĩ. Đứng trước một sự việc nào đó con người cần phải suy xét nó một cách kĩ càng, chính xác. Chỉ vì không biết chính xác sự thật nên Féc-đi-năng mới hiểu nhầm nàng Li-dơ khiến cho mối tình đẹp đẽ cuối cùng lại mang đến kết thúc bi thảm. Sự thật bị bưng bít, niềm tin sụp đổ và trái tim tan vỡ, Féc-đi-năng đã làm cho Li-dơ phải uống thuốc độc mà chết. Đến khi biết được sự thật thì cũng đã quá muộn. Chàng uống nốt số thuốc độc còn lại và gục xuống bên cạnh người yêu (Âm mưu và tình yêu - Silơ). Nếu như trước đó, Féc-đi-năng đủ tỉnh táo để tìm hiểu nguyên nhân sự việc thì đã không dẫn đến kết thúc bi thảm như vậy. Sự thật và việc nắm rõ được ngọn ngành sự việc luôn là điều cần thiết để con người có được những quyết định đúng đắn. Không nên tin cái mà mình chưa hiểu ngọn ngành và càng không nên nói ra những điều mà ngay cả bản thân mình cũng không chứng minh được mức độ tin cậy của nó, nhất là những điều không tốt về người khác. Không nên làm mất thời gian của chính mình cũng như những người xung quanh về những điều vô bổ, những điều không cần thiết. Việc thích đưa chuyện của người khác ra để nói dù đúng hay không cũng d