Quảng cáo
3 câu trả lời 139
Thanh Hải (1930–1980), nhà thơ gắn bó với quê hương Huế, thơ giản dị, chân thành.
Bài thơ sáng tác năm 1980, không lâu trước khi nhà thơ qua đời.
Thể thơ 5 chữ, giọng điệu nhẹ nhàng, tha thiết.
II. Bố cục
Khổ 1,2: Bức tranh mùa xuân thiên nhiên, đất nước.
Khổ 3,4: Mong ước sống đẹp – “mùa xuân nho nhỏ” của mỗi con người.
Khổ 5: Mùa xuân đất nước trong hành trình dựng xây.
Khổ 6: Lời ca ngợi quê hương qua điệu dân ca Huế.
III. Nội dung chính
1. Mùa xuân thiên nhiên tươi đẹp
Hình ảnh: “dòng sông xanh”, “bông hoa tím”, “chim chiền chiện”.
Gợi không gian trong trẻo, tràn đầy sức sống.
2. Mùa xuân của đất nước
Mùa xuân gắn với sức sống, sự trưởng thành của đất nước sau chiến tranh.
Con người reo vui trước những đổi thay lớn lao.
3. Khát vọng cống hiến
Nhà thơ muốn làm “mùa xuân nho nhỏ”, tức là sống đẹp, có ích:
→ “một nốt trầm xao xuyến” trong bản hòa ca chung.
Thể hiện lối sống khiêm nhường, chan hoà, cống hiến thầm lặng.
4. Tình yêu quê hương, đất nước
Kết thúc bằng điệu hò Huế → đậm chất dân tộc, gợi tình yêu quê hương sâu nặng.
IV. Nghệ thuật
Thể thơ 5 tiếng, nhạc điệu trong sáng.
Hình ảnh giản dị mà gợi cảm.
Chuyển đổi cảm xúc tự nhiên: từ thiên nhiên → đất nước → khát vọng.
V. Ý nghĩa
Bài thơ gửi gắm thông điệp:
Mỗi con người hãy sống có ích, góp phần làm cho đất nước ngày càng tươi đẹp.
Bố cục:
- Khổ thơ đầu : Cảm xúc trước mùa xuân thiên nhiên đất trời.
- Khổ 2 và 3 : Cảm xúc về mùa xuân đất nước, con người.
- Khổ 4 và 5 : Suy nghĩ và ước nguyện của nhà thơ.
- Khổ cuối : Lời ngợi ca quê hương đất nước qua điệu ca Huế.
Đọc hiểu văn bản
Câu 1 (trang 57 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2):
Mạch cảm xúc của bài thơ : từ cảm xúc trước vẻ đẹp của mùa xuân thiên nhiên, mùa xuân đất nước, tác giả thể hiện khát vọng được dâng hiến “mùa xuân nho nhỏ” của mình vào mùa xuân lớn của cuộc đời chung.
Câu 2 (trang 57 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2):
Hai khổ thơ đầu :
- Mùa xuân thiên nhiên, đất nước tràn đầy sức sống :
+ Hình ảnh chọn lọc : dòng sông, bông hoa, chim chiền chiện.
+ Màu sắc tươi thắm, đặc trưng : xanh, tím
+ Âm thanh rộn rã, vui tươi : tiếng chim hót
- Cảm xúc tác giả : Từng giọt long lanh rơi – Tôi đưa tay tôi hứng. Nhà thơ say sưa, ngây ngất, cảm nhận hình ảnh, âm thanh không chỉ bằng thính giác, thị giác mà còn bằng xúc giác.
Câu 3 (trang 57 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2):
Phân tích đoạn thơ “Ta làm con chim hót... Dù là khi tóc bạc” :
- Nhà thơ khát vọng được hòa nhập vào cuộc sống của đất nước, cống hiến phần tốt đẹp, dù nhỏ bé của mình : muốn làm “con chim hót”, “một cành hoa”, hay “một nốt trầm” trong bản thanh âm tươi đẹp.
- Với lối điệp ngữ, ẩn dụ trong hình ảnh “tuổi hai mươi”, “khi tóc bạc”, ta thấy tinh thần cống hiến vì đất nước của nhà thơ bền bỉ và to lớn nhường nào.
Câu 4 (trang 57 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2):
Nhạc điệu bài thơ được tạo nên từ nhiều yếu tố :
- Thể thơ năm chữ nhẹ nhàng, tha thiết, gần với dân ca, gieo vần liền tạo sự liền mạch cho cảm xúc.
- Sự hài hòa giữa hình ảnh tự nhiên, giản dị với hình ảnh giàu ý nghĩa biểu trưng. Ngôn ngữ thơ trong sáng, giàu hình ảnh, giàu cảm xúc với các ẩn dụ, điệp ngữ.
- Cấu tứ bài thơ chặt chẽ, dựa trên sự phát triển của hình ảnh mùa xuân.
Câu 5 (trang 57 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2):
- Nhan đề : là một sáng tạo độc đáo. Khác với Mùa xuân chín (Hàn Mặc Tử), Mùa xuân xanh (Nguyễn Bính),... Mùa xuân nho nhỏ của Thanh Hải không chỉ là mùa xuân đất trời mà còn là mùa xuân đời người, nhỏ bé với khát khao cống hiến.
- Chủ đề bài thơ : rung cảm trước mùa xuân thiên nhiên, đất nước và khát vọng cống hiến cho đất nước, cho cuộc đời.
Luyện tập
(trang 58 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2): Viết một đoạn văn ngắn ...
Bình luận về một khổ thơ yêu thích (Khổ thơ đầu) :
Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
Ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng.
Khổ thơ đầu mở một bức tranh mùa xuân thiên nhiên bình dị, đơn sơ nhưng không kém phần nên thơ và sâu sắc. Mùa xuân của Thanh Hải chỉ đơn giản là một bông hoa tím mọc lên giữa dòng sông xanh, và tiếng chim chiền chiện trong trẻo, màu sắc nhẹ, hài hòa, tràn đầy sức sống. Những thanh âm, màu sắc, hình ảnh ấy kết tụ thành “giọt long lanh”, để rồi tác giả không ngần ngại mà “hứng” lấy. Mùa xuân đất trời thiên nhiên tươi đẹp không chỉ được cảm nhận bằng thị giác, thính giác, mà còn bằng xúc giác nữa.
Soạn văn – “Mùa xuân nho nhỏ”
1. Tác giả: Thanh Hải (1930–1980), nhà thơ miền Trung, nổi bật với những bài thơ giàu cảm xúc về thiên nhiên, đất nước và con người.
2. Tác phẩm: “Mùa xuân nho nhỏ” – bài thơ viết năm 1980, thời điểm tác giả đang lâm bệnh, thể hiện tâm trạng yêu đời, yêu người và khát vọng đóng góp cho đời.
3. Nội dung chính:
Bài thơ là lời tâm sự của tác giả, thể hiện mong muốn làm một việc gì đó bé nhỏ nhưng có ích cho đời, như “một mùa xuân nho nhỏ” dâng tặng đời.
Tác giả nhìn nhận thiên nhiên, cuộc sống xung quanh với sự lạc quan, yêu đời.
Thông điệp: hãy sống tích cực, làm những việc nhỏ tốt đẹp để góp phần làm cho đời tươi đẹp hơn.
4. Nghệ thuật:
Giọng thơ nhẹ nhàng, trữ tình, giàu hình ảnh và cảm xúc.
So sánh, ẩn dụ tinh tế, đặc biệt là hình ảnh “mùa xuân nho nhỏ” tượng trưng cho việc làm đẹp đời.
5. Ý nghĩa:
Khơi gợi tình yêu thiên nhiên, cuộc sống, con người.
Khích lệ mỗi người sống có ích, dù việc làm nhỏ cũng quý giá.
Quảng cáo
Bạn cần hỏi gì?
Câu hỏi hot cùng chủ đề
-
Hỏi từ APP VIETJACK
Đã trả lời bởi chuyên gia
74596 -
Đã trả lời bởi chuyên gia
60743 -
Hỏi từ APP VIETJACK
Đã trả lời bởi chuyên gia
53354 -
52948
-
Đã trả lời bởi chuyên gia
40432 -
39883
-
Hỏi từ APP VIETJACK
Đã trả lời bởi chuyên gia
37555 -
Đã trả lời bởi chuyên gia
34517
