Phân tích đoạn thơ''Ba mươi năm đời ta có đảng''
Thuở nô lệ, thân ta nước mất
Cảnh cơ hàn, trời đất tối tăm
Một đời đau suốt trăm năm
Chim treo trên lửa, cá nằm dưới dao!
Giặc cướp hết, non cao biển rộng
Cướp cả tên nòi giống tổ tiên
Lưỡi gươm cắt đất ngăn miền
Non sông một khúc ruột liền chia ba
Lũ bán nước lột da dân nước
Tan mồ cha cũng rước voi giày
Máu đà nhúng đỏ bàn tay
Biết chi đau đớn cỏ cây đồng bào
Giúp mình với, mình đang cần gấp!
Quảng cáo
3 câu trả lời 345
PHÂN TÍCH ĐOẠN THƠ “BA MƯƠI NĂM ĐỜI TA CÓ ĐẢNG” – TỐ HỮU
Đoạn thơ nằm trong bài “Ba mươi năm đời ta có Đảng” của Tố Hữu – một trong những nhà thơ lớn của nền thơ ca cách mạng Việt Nam. Với cảm hứng chính trị – lịch sử sâu sắc, bài thơ tái hiện đầy chân thực những nỗi đau mà nhân dân Việt Nam phải chịu đựng trong thời kỳ mất nước. Qua đó, nhà thơ làm nổi bật vai trò của Đảng như ánh sáng xua tan bóng tối nô lệ. Đoạn thơ trích sau đây tái hiện sinh động bức tranh tăm tối của dân tộc trước Cách mạng:
“Thuở nô lệ, thân ta nước mất
Cảnh cơ hàn, trời đất tối tăm
Một đời đau suốt trăm năm
Chim treo trên lửa, cá nằm dưới dao!”
Mở đầu đoạn thơ, Tố Hữu nhắc lại hoàn cảnh đau thương của nhân dân trong “thuở nô lệ”. Hai chữ “nước mất” gợi lên nỗi nhục lớn nhất của một dân tộc bị thực dân xâm chiếm. Cả đất nước chìm trong “cơ hàn”, “tối tăm” – những hình ảnh mang tính khái quát cao, diễn tả một xã hội ngột ngạt, nghèo đói đến cùng cực. So sánh “chim treo trên lửa, cá nằm dưới dao” diễn tả thân phận nhân dân bị đè nén, bị đe dọa thường trực, sống trong cảnh cận kề cái chết. Chỉ bốn câu thơ mà dựng lên cả một trời đau thương của dân tộc trong vòng xiềng xích.
“Giặc cướp hết, non cao biển rộng
Cướp cả tên nòi giống tổ tiên
Lưỡi gươm cắt đất ngăn miền
Non sông một khúc ruột liền chia ba”
Ở bốn câu tiếp, nhà thơ tố cáo tội ác tàn bạo của thực dân phong kiến. Chúng không chỉ “giặc cướp hết” đất đai, tài nguyên của dân tộc mà còn “cướp cả tên nòi giống tổ tiên” – tức là hủy hoại cả cội nguồn văn hóa và bản sắc dân tộc. Hình ảnh “lưỡi gươm cắt đất ngăn miền” gợi lên cảnh đất nước bị chia cắt đau thương. “Non sông một khúc ruột liền chia ba” vừa là hình ảnh thực, vừa mang ý nghĩa biểu tượng: đất nước vốn thống nhất như một “khúc ruột”, nay bị xẻ chia bởi bàn tay tội ác của giặc ngoại xâm và bè lũ bán nước.
“Lũ bán nước lột da dân nước
Tan mồ cha cũng rước voi giày
Máu đà nhúng đỏ bàn tay
Biết chi đau đớn cỏ cây đồng bào”
Ở bốn câu cuối, Tố Hữu lên án gay gắt tay sai phong kiến – “lũ bán nước”. Chúng không chỉ tiếp tay cho giặc mà còn trực tiếp đày đọa dân mình đến mức “lột da dân nước”. Câu thơ “Tan mồ cha cũng rước voi giày” mang sức tố cáo mạnh mẽ: chúng bất chấp cả tổ tiên, tôn thờ giặc để mong lợi riêng. Bàn tay chúng “máu đà nhúng đỏ” – hình ảnh mang tính biểu tượng, thể hiện sự dã man, vô nhân tính. Với chúng, “cỏ cây đồng bào” chẳng còn chút giá trị, chẳng còn điều gì có thể lay động.
Như vậy, đoạn thơ đã dựng lên một bức tranh chân thật, dữ dội về nỗi đau dân tộc trước khi có Đảng: đói nghèo, áp bức, đất nước bị chia cắt, nhân dân chịu cảnh lầm than. Nghệ thuật nổi bật của đoạn thơ là giọng điệu tố cáo đanh thép, những hình ảnh so sánh sắc nhọn, ngôn ngữ giàu tính biểu tượng. Tất cả làm nên sức mạnh cảm xúc mãnh liệt của thơ Tố Hữu – thơ của lý tưởng cách mạng và tình yêu nước cháy bỏng.
Đoạn thơ là lời nhắc nhớ về quá khứ đau thương của dân tộc, đồng thời thể hiện lòng biết ơn sâu sắc của tác giả đối với Đảng – lực lượng đã mang lại tự do, ánh sáng cho nhân dân Việt Nam.
Phân tích nội dung và nghệ thuật
1. Nỗi đau, khổ và mất mát của dân tộc
Cảnh nô lệ: Tác giả vẽ nên bức tranh tuyệt vọng về thời kỳ nô lệ với hình ảnh "thuở nô lệ, thân ta nước mất," "cảnh cơ hàn, trời đất tối tăm," "một đời đau suốt trăm năm".
Tội ác của kẻ thù: Giặc không chỉ cướp đất đai mà còn cướp cả sự sống, thậm chí cả những giá trị tinh thần thiêng liêng nhất của dân tộc.Liệt kê: Tác giả sử dụng biện pháp liệt kê để nhấn mạnh sự tàn bạo của giặc, "giặc cướp hết, non cao biển rộng. Cướp cả tên nòi giống tổ tiên".
Biện pháp ẩn dụ: Hình ảnh "lưỡi gươm cắt đất ngăn miền," "non sông một khúc ruột liền chia ba" thể hiện sự chia cắt đất nước, nỗi đau của dân tộc.
Lời tố cáo: Lời tố cáo tội ác của lũ bán nước được miêu tả qua các hình ảnh "lột da dân nước," "tan mồ cha cũng rước voi giày," "máu đà nhúng đỏ bàn tay".
2. Biện pháp tu từ
So sánh, ẩn dụ, hoán dụ: Tác giả sử dụng nhiều hình ảnh, biện pháp nghệ thuật để khắc họa cảm xúc và hiện thực một cách sinh động và cảm xúc."Chim treo trên lửa, cá nằm dưới dao": là hình ảnh ẩn dụ thể hiện tình cảnh hiểm nghèo, đau đớn của người dân.
Điệp ngữ:Điệp ngữ "cướp" được lặp lại, nhấn mạnh sự tàn phá và bóc lột của kẻ thù.
Tố cáo và biểu cảm:Giọng thơ uất ức, căm phẫn thể hiện tình yêu nước sâu sắc của tác giả.
Tác giả sử dụng những hình ảnh mạnh mẽ, ám ảnh để khắc họa nỗi đau và sự hy sinh của dân tộc.
3. Thông điệp và ý nghĩa
Tố cáo tội ác của kẻ thù: Đoạn trích lên án mạnh mẽ tội ác của bọn xâm lược và bọn tay sai.
Khẳng định tinh thần quật cường: Cuối đoạn thơ là sự chuyển biến từ nỗi đau, căm phẫn sang ý chí kiên cường và khát vọng giải phóng dân tộc.
Khẳng định niềm tin vào tương lai: Đoạn thơ không chỉ tố cáo tội ác mà còn thể hiện niềm tin vào tương lai tươi sáng của đất nước.
Phân tích đoạn thơ “Ba mươi năm đời ta có Đảng”
Đoạn thơ trên nằm trong bài “Ba mươi năm đời ta có Đảng” của nhà thơ Tố Hữu, được viết trong không khí hào hùng của cách mạng, khi đất nước đang đổi thay dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam. Đoạn thơ là tiếng lòng sâu sắc của người chiến sĩ cách mạng, gợi lại quá khứ đau thương của dân tộc trong những năm tháng nô lệ tối tăm trước khi Đảng ra đời.
Mở đầu đoạn thơ, tác giả gợi lại cảnh sống cơ cực của nhân dân ta dưới ách áp bức thực dân: “Thuở nô lệ, thân ta nước mất / Cảnh cơ hàn, trời đất tối tăm.” Những từ ngữ “nô lệ”, “cơ hàn”, “tối tăm” diễn tả một thời kỳ đen tối mà con người không có quyền sống, không có tự do. Cả dân tộc chìm trong đói nghèo, tủi nhục và đau thương triền miên.
Nỗi đau ấy được đẩy lên cao qua hình ảnh so sánh rất mạnh: “Một đời đau suốt trăm năm / Chim treo trên lửa, cá nằm dưới dao!” Hình ảnh “chim treo”, “cá nằm dưới dao” cho thấy sự sống mong manh, bị giày xéo, luôn đối diện cái chết. Đây là cách diễn đạt giàu sức gợi, phản ánh chân thực số phận khổ cực của nhân dân Việt Nam thời mất nước.
Tác giả tiếp tục tố cáo tội ác của kẻ thù: chúng “cướp hết non cao biển rộng”, “cướp cả tên nòi giống tổ tiên”, thậm chí dùng “lưỡi gươm cắt đất ngăn miền” chia cắt quê hương. Không chỉ thực dân, mà cả “lũ bán nước” cũng bị lên án gay gắt: chúng “lột da dân nước”, “rước voi giày”, gây nên bao đau thương, máu đổ cho đồng bào. Những câu thơ dồn dập như những nhát búa đanh thép, phơi bày sự tàn bạo của kẻ thù và nỗi phẫn uất của người dân mất nước.
Qua đoạn thơ, Tố Hữu không chỉ nhắc lại quá khứ đau thương mà còn khẳng định lý do ra đời và vai trò của Đảng: chính trong hoàn cảnh đen tối ấy, nhân dân cần một con đường dẫn lối. Đoạn thơ như một lời nhắc nhở chân thành rằng Đảng xuất hiện từ thực tiễn đau thương của dân tộc và vì hạnh phúc của nhân dân.
Tóm lại, đoạn thơ là lời tố cáo mạnh mẽ tội ác của thực dân – phong kiến, đồng thời thể hiện niềm cảm thông sâu sắc đối với nỗi đau của nhân dân Việt Nam trước khi ánh sáng cách mạng soi rọi. Giọng thơ tha thiết, giàu cảm xúc, đầy sức chiến đấu đã góp phần làm nổi bật tinh thần yêu nước và niềm tin của tác giả vào con đường cách mạng mà Đảng đã lựa chọn cho dân tộc.
Quảng cáo
Bạn muốn hỏi bài tập?
Câu hỏi hot cùng chủ đề
-
76158
-
46011
-
26072
-
17995
-
16483
-
14875
