Đọc ngữ liệu và thực hiện các yêu cầu dưới đây:
Chiều sông Thương
Đi suốt cả ngày thu
Vẫn chưa về tới ngõ
Dùng dằng hoa quan họ
Nở tím bên sông Thương
Nước vẫn nước đôi dòng
Chiều vẫn chiều lưỡi hái
Những gì sông muốn nói
Cánh buồm đang hát lên
Đám mây trên Việt Yên
Rủ bóng về Bố Hả
Lúa cúi mình giấu quả
Ruộng bời con gió xanh
Nước màu đang chảy ngoan
Giữa lòng mương máng nổi
Mạ đã thò lá mới
Trên lớp bùn sếnh sáng
Cho sắc mặt mùa màng
Đất quê mình thịnh vượng
Những gì ta gửi gắm
Sắp vàng hoe bốn bên
Hạt phù sa rất quen
Sao mà như cổ tích
Mấy cô coi máy nước
Mắt dài như dao cau
Ôi con sông màu nâu
Ôi con sông màu biếc
Dâng cho mùa sắp gặt
Bồi cho mùa phôi phai
Nắng thu đang trải đầy
Đã trăng non múi bưởi
Bên cầu con nghé đợi
Cả chiều thu sang sông.
(Hữu Thỉnh - Từ chiến hào đến thành phố, NXB văn học, Hà Nội, 1991)
Câu 1 (1,0 điểm). Bài thơ trên thuộc thể thơ nào?
Câu 2 (1,0 điểm). Cảnh vật trong bài thơ được miêu tả qua những màu sắc nào?
Câu 3 (1,0 điểm). Xác định biện pháp tu từ có trong khổ thơ sau? Nêu tác dụng ?
“Nước màu đang chảy ngoan
Giữa lòng mương máng nổi
Mạ đã thò lá mới
Trên lớp bùn sếnh sáng”
Câu 4 (1,0 điểm). Nêu cảm xúc của em sau khi đọc xong bài thơ trên (viết không quá 5 dòng).
II. VIẾT (6.0 điểm)
Em đã đọc và học rất nhiều truyện ngắn hiện đại có ý nghĩa sâu sắc, hãy tóm tắt lại một truyện ngắn hiện đại mà em yêu thích bằng một đoạn văn (khoảng 500 chữ)
Quảng cáo
3 câu trả lời 226
I. ĐỌC – HIỂU (4,0 điểm)
Câu 1 (1,0 điểm).
Bài thơ thuộc thể thơ tự do (khổ 4 câu, số chữ/nhịp linh hoạt).
Câu 2 (1,0 điểm).
Màu sắc trong bài: tím (hoa quan họ), xanh (gió xanh, mạ), vàng hoe (mùa màng sắp chín), nâu (con sông màu nâu), biếc (con sông màu biếc), vàng nắng (nắng thu), trắng ngà (gợi qua “trăng non múi bưởi”).
Câu 3 (1,0 điểm).
Khổ thơ:
“Nước màu đang chảy ngoan / … / Mạ đã thò lá mới / Trên lớp bùn sếnh sáng”
Biện pháp tu từ:
Nhân hóa: “chảy ngoan”, “mạ thò lá mới”.
Từ láy gợi hình/gợi sắc: “sếnh sáng”.
Tác dụng: Làm cảnh vật có hồn, giàu sức sống; gợi sự hiền hòa của dòng nước, nhịp sinh trưởng tươi tốt của mùa màng; tạo sắc thái trong trẻo, trù phú cho không gian nông thôn.
Câu 4 (1,0 điểm).
Gợi ý cảm xúc (≤5 dòng):
Bài thơ đem lại cảm giác êm ả và giàu yêu thương dành cho quê. Màu sắc mùa màng và nhịp sông gợi nhớ một Bắc Giang yên bình, trù phú. Những nhân hóa hồn nhiên khiến cảnh vật như biết nói, biết hát. Mình thấy thêm gắn bó, tự hào về lao động và mùa vàng quê nhà.
II. VIẾT (6,0 điểm)
Đề: Tóm tắt một truyện ngắn hiện đại em yêu thích (≈500 chữ).
Bài làm (tóm tắt “Chiếc lược ngà” – Nguyễn Quang Sáng):
“Chiếc lược ngà” kể về tình cha con cảm động giữa anh Sáu và bé Thu trong hoàn cảnh chiến tranh chia cắt. Anh Sáu đi kháng chiến từ khi con gái chưa biết mặt. Tám năm sau, anh được về thăm nhà ba ngày. Nhưng vết thẹo dài trên má khiến anh Sáu khác hẳn tấm ảnh cưới treo trong nhà – hình ảnh duy nhất Thu ghi nhớ về ba. Vì thế, Thu lạnh lùng, xa cách, thậm chí phản ứng dữ dội mỗi khi anh Sáu lại gần. Mọi nỗ lực làm thân của người cha đều vô vọng, để rồi đúng lúc bé Thu nhận ra anh Sáu chính là ba – sau tiếng gọi “Ba…ba!” nghẹn ngào – thì cũng là lúc anh phải rời nhà trở lại chiến khu. Cuộc chia tay vội vã ấy trở thành nỗi day dứt trong lòng cả hai.
Về căn cứ, anh Sáu dồn thương nhớ vào việc làm một chiếc lược bằng ngà voi để tặng con. Mỗi đường răng lược là một đường chỉ yêu thương, mong được chải mượt mái tóc con, bù đắp những ngày xa cách. Nhưng chiến tranh khốc liệt không cho anh kịp hoàn thành ước nguyện đoàn tụ. Trong một trận càn, anh Sáu hi sinh. Trước phút cuối, anh trao chiếc lược ngà cho người bạn – cũng là người kể chuyện – nhờ gửi lại cho Thu. Chiếc lược trở thành vật kết tinh tình phụ tử, nơi gửi gắm lời xin lỗi vì không kịp ở bên con, và lời hẹn ước vĩnh viễn dang dở.
Người kể chuyện sau đó có dịp gặp Thu và trao chiếc lược. Khi cầm kỷ vật, Thu ôm chặt lược vào lòng, nước mắt trào ra, như được gặp lại ba trong hình hài khác – một tình thương nguyên vẹn mà chiến tranh không thể xóa. Câu chuyện kết thúc lặng mà thấm: tình cảm gia đình là sợi dây bền bỉ vượt mọi ngăn cách, và những mất mát chiến tranh để lại không chỉ ở chiến trường mà còn trong từng mái nhà. Tác phẩm vì thế vừa là bản ghi chép chân thực về đời sống kháng chiến miền Nam, vừa là khúc hát dịu dàng về tình cha con, nơi một chiếc lược nhỏ bé đủ nâng đỡ ký ức, chữa lành khoảng trống và nhắc con người trân trọng những sum vầy tưởng như bình thường mà vô giá.
Dưới đây là câu trả lời cho phần Đọc - Hiểu và hướng dẫn viết phần II:
---
### Câu 1:
Bài thơ trên thuộc thể thơ **thơ tự do**. Không theo khuôn khổ về số câu, số chữ, thể hiện cảm xúc tự do của tác giả.
### Câu 2:
Trong bài thơ, cảnh vật được miêu tả qua các màu sắc: **hoa quan họ tím, nước đôi dòng, màu nâu của sông, màu biếc của sông, màu vàng của mùa màng, màu trăng non, màu bưởi**. Các màu sắc góp phần tạo nên bức tranh mùa thu, mùa gặt của quê hương.
### Câu 3:
Biện pháp tu từ trong khổ thơ là **ẩn dụ**:
- “Nước màu đang chảy ngoan” (nước mang màu sắc, như một con người ngoan ngoãn, hiền lành)
- “Mạ đã thò lá mới” (thò lá như một hành động của con người, mô tả cây lúa vươn mình)
- “Trên lớp bùn sếnh sáng” (bùn sáng như có ánh sáng, ẩn dụ cho sự tươi đẹp của đất đai mùa màng)
**Tác dụng:** Các biện pháp tu từ này giúp hình ảnh trở nên sinh động, giàu sức biểu cảm, gợi cảm xúc yêu quê hương, yêu đất đai mùa màng.
### Câu 4:
Sau khi đọc bài thơ, em cảm nhận được vẻ đẹp bình dị mà tươi sáng của quê hương, của mùa thu hoạch. Những hình ảnh tự nhiên, màu sắc tươi vui, rộn ràng như hòa quyện vào lòng em cảm xúc tự hào, yêu mến đất nước và mong muốn giữ gìn những vẻ đẹp đó.
---
### II. VIẾT (Gợi ý mẫu đoạn văn tóm tắt truyện ngắn hiện đại yêu thích):
Trong cuộc sống hiện đại, có rất nhiều truyện ngắn mang ý nghĩa sâu sắc về cuộc đời, số phận con người. Một trong những truyện em yêu thích là truyện “Chiếc thuyền ngoài xa” của nhà văn Nguyễn Minh Châu. Truyện kể về một nhiếp ảnh gia đã chụp được bức ảnh chiếc thuyền nhỏ giữa biển cả mênh mông, phản ánh vẻ đẹp bình yên và sự gian truân của cuộc đời người nông dân. Qua câu chuyện, tác giả gửi gắm thông điệp về cuộc sống chân thực, không màu mè, giả dối. Truyện còn nhấn mạnh về cái đẹp đến từ cuộc sống đời thường, qua những hình ảnh giản dị nhưng chứa đựng nhiều ý nghĩa nhân văn. Chính hình ảnh chiếc thuyền nhỏ ấy đã giúp em hiểu hơn về sự kiên cường, nghị lực của con người trong cuộc sống, đồng thời cũng nhắc nhở em trân trọng những gì chân thực, giản dị quanh mình. Truyện còn khơi gợi trong em niềm tin về cuộc sống và khát vọng hướng tới cái đẹp và chân lý, dù cho cuộc đời có nhiều thử thách, gian nan.
---
Bạn muốn tôi giúp viết rõ ràng hơn hoặc chỉnh sửa phần nào không?
Cảnh vật trong bài thơ được miêu tả qua các màu sắc sau:
Tím: "Nở tím bên sông Thương" (màu hoa quan họ).
Xanh: "Ruộng bời con gió xanh" (màu gió hoặc màu cánh đồng).
Vàng hoe/Vàng: "Sắp vàng hoe bốn bên" (màu lúa chín, mùa màng).
Nâu: "Ôi con sông màu nâu" (màu nước sông/phù sa).
Biếc: "Ôi con sông màu biếc" (màu nước sông trong hoặc màu trời phản chiếu).
Trắng sáng: "Trên lớp bùn sếnh sáng" (sắc thái của bùn)
Khổ thơ:
Nước màu đang chảy ngoan
Giữa lòng mương máng nổi
Mạ đã thò lá mới
Trên lớp bùn sếnh sáng
Biện pháp tu từ:
Nhân hóa:"Nước màu đang chảy ngoan" (Gán hành động và tính cách của con người ("ngoan") cho sự vật ("Nước màu")).
"Mạ đã thò lá mới" (Gán hành động của con người/sinh vật ("thò") cho cây mạ).
Tác dụng:
Biện pháp nhân hóa giúp miêu tả dòng nước và sự sinh trưởng của cây mạ một cách sinh động, có hồn và gần gũi.
"Chảy ngoan" thể hiện sự hiền hòa, thuận dòng của nước phù sa, gợi cảm giác trân trọng, yêu thương của nhà thơ đối với nguồn sống.
"Mạ thò lá mới" diễn tả sức sống mạnh mẽ, đầy hy vọng của cây mạ non, làm cho cảnh vật mùa màng trở nên tươi mới và có ý nghĩa hơn.
DV:Văn bản Bàn về nhân vật Thánh Gióng đã thể hiện góc nhìn của tác giả về nhân vật Thánh Gióng. Đây là một tác phẩm văn học dân gian lớn viết về đề tài giữ nước, chống giặc ngoại xâm. Tác phẩm đã xây dựng được hình tượng người anh hùng phi thường với vẻ đẹp lí tưởng và vẻ đẹp bình dị. Thánh gióng hội tụ những đặc điểm phi thường, thể hiện lí tưởng của nhân dân qua sự kiện ra đời, lớn lên và đi đánh giặc. Thánh Gióng đồng thời mang vẻ đẹp của con người trần thế qua thời đại, lai lịch, nguồn gốc xuất thân. Gióng chính là đại diện của những anh hùng, đồng thời thể hiện sức mạnh của nhân dân, lòng nồng nàn yêu nước trong công cuộc kháng chiến trường kì của dân tộc Việt Nam ta.
Sọ Dừa là truyện cổ tích mà em rất yêu thích. Sọ Dừa khi sinh ra đã có ngoại hình kỳ lạ không tay không chân, tròn như một quả dừa. Nhưng chàng lại có những phẩm chất tốt đẹp. Với tấm lòng hiếu thảo, Sọ Dừa đã nhờ mẹ xin vào nhà phú ông chăn bò thuê để phụ giúp mẹ. Ba cô con gái nhà phú ông thay phiên nhau đưa cơm cho Sọ Dừa. Nhưng chỉ có cô út với tấm lòng nhân hậu là đối đãi tử tế với Sọ Dừa. Phát hiện Sọ Dừa không phải người trần, cô út đem lòng yêu mến. Hai người nên duyên vợ chồng, sống với nhau rất hạnh phúc. Sọ Dừa thi đỗ trạng nguyên, được vua cử đi xứ. Trước khi đi, chàng đưa cho vợ một con dao, hai quả trứng gà, dặn luôn mang bên người. Lại nói hai cô chị vì muốn thay thế em gái làm bà trạng, tính kệ hãm hại em khiến cô rơi xuống biển. Nhờ những đồ vật chồng đưa cho, cô thoát chết và chờ được ngày chồng đến cứu. Trải qua nhiều sóng gió, cuối cùng hai vợ chồng Sọ Dừa có được cuộc sống hạnh phúc. Qua truyện Sọ Dừa, nhân dân ta đã gửi gắm ước mơ về một cuộc sống công bằng, cái thiện chiến thắng cái ác. Nhân vật Sọ Dừa đã để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng mỗi người đọc.
Quảng cáo
Bạn muốn hỏi bài tập?
Câu hỏi hot cùng chủ đề
-
52782
-
Hỏi từ APP VIETJACK52331
-
39583
-
Hỏi từ APP VIETJACK36509
